Małpioszczurek

Małpioszczurek
Pithecheir
Lesson, 1840[1]
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

myszowate

Podrodzina

myszy

Plemię

Millardiini

Rodzaj

małpioszczurek

Typ nomenklatoryczny

Pithecheir melanurus Lesson, 1840

Synonimy
Gatunki

3 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Małpioszczurek[7] (Pithecheir) – rodzaj ssaków z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Jawie i w Malezji[8][9][10].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 122–180 mm, długość ogona 157–215 mm, długość ucha 13–19 mm, długość tylnej stopy 25–32 mm; masa ciała 49–164 g[9][11].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1840 roku francuski zoolog René Lesson w książce swojego autorstwa o tytule Gatunki ssaków dwunożnych i czworonożnych[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) małpioszczurek jawajski (P. melanurus).

Etymologia

Pithecheir (Pithechir, Pithecochirus, Pithechirus, Pitechirus): gr. πιθηκος pithēkos ‘małpa’; χειρ kheir, χειρος kheiros ‘dłoń’[12].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[13][11][8][7]:

Grafika Gatunek Autor i rok opisu Nazwa zwyczajowa[7] Podgatunki[9][8][11] Rozmieszczenie geograficzne[9][8][11] Podstawowe wymiary[9][11][d] Status
IUCN[14]
Pithecheir parva Kloss, 1916 małpioszczurek malajski gatunek monotypowy endemit Malezji: nizinne lasy deszczowe w półwyspowej części; zakres wysokości: do 1200 m n.p.m. DC: 12,2–18 cm
DO: 15,7–22 cm
MC: 49–146 g		  DD 
Pithecheir melanurus Lesson, 1840 małpioszczurek jawajski gatunek monotypowy endemit Indonezji: zachodnia Jawa; zakres wysokości: do 1200 m n.p.m. DC: 15,9–17,6 cm
DO: 19–21 cm
MC: brak danych		  VU 

Kategorie IUCN:  VU  – gatunek narażony,  DD  – gatunki o nieokreślonym stopniu zagrożenia.

Opisano również gatunek wymarły z plejstocenu dzisiejszej Indonezji[15][16]:

  • Pithecheir peninsularis Chaimanee, 1998

Uwagi

  1. 1 2 3 Wariant pisowni Pithecheir Lesson, 1840.
  2. ↑ Nieuzasadniona poprawka Pithecheir Lesson, 1840.
  3. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Pithecheir Lesson, 1840.
  4. ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

  1. 1 2 R.P. Lesson: Species des mammifères bimanes et quadrumanes; suivi d’un mémoire sur les Oryctéropes. Paris: J.B. Baillière, 1840, s. 264. (fr.).
  2. ↑ S. Müller: Over de zoogdieren van den Indischen Archipel. W: C.J. Temminck: Verhandelingen over de natuurlijke geschiedenis der Nederlandsche Overzeesche Bezittingen. Leiden: in commissie bij S. en J. Luchtmans en C.C. van der Hoek, s. 12. (niem.).
  3. ↑ C.W.L. Gloger: Gemeinnütziges Hand- und Hilfsbuch der Naturgeschichte. Für gebildete Leser aller Stände, besonders für die reifere Jugend und ihre Lehrer. Breslau: A. Schulz, 1842, s. 93. (niem.).
  4. ↑ Mammalia. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 26. (łac.).
  5. ↑ J.J. Kaup: Classification der Säugethiere und Vögel. Darmstadt: C.W. Leske, 1844, s. 76. (niem.).
  6. ↑ H.R. Schinz: Systematisches Verzeichniss aller bis jetzt bekannten Säugethiere oder Synopsis Mammalium nach dem Cuvier’schen System. Cz. 1. Solothurn: Verlag von Jent und Bakmann, 1845, s. 260. (niem.).
  7. 1 2 3 Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 277. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  8. 1 2 3 4 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 512. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  9. 1 2 3 4 5 Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 736. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
  10. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Pithecheir. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-12].
  11. 1 2 3 4 5 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 328. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  12. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 538, 1904. (ang.).
  13. ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-02-26]. (ang.).
  14. ↑ Taxonomy: Pithecheir – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-02-26]. (ang.).
  15. ↑ J.S. Zijlstra, †Pithecheir peninsularis Chaimanee, 1998, Hesperomys project (Version 24.9.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2025-02-26] (ang.).
  16. ↑ Y. Chaimanee. Plio-Pleistocene rodents of Thailand. „Thai Studies in Biodiversity”. 3, s. 80, 1998. (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.