Marian Korczak (podpułkownik)
.JPG) | |
 podpułkownik kawalerii | |
| Data i miejsce urodzenia |
8 września 1897 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
9–11 kwietnia 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
zastępca dowódcy pułku |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
   _BAR.svg.png){kind=small} _BAR.svg.png){kind=small}     | |
Marian Korczak (ur. 8 września 1897 w Wilnie, zm. 9–11 kwietnia 1940 w Katyniu) – podpułkownik kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się 8 września 1897 w Wilnie, w rodzinie Józefa i Marii z Michałowskich[1]. Od 1907 uczył się w szkole realnej w Petersburgu, gdzie w 1914 zdał maturę, a następnie w tym mieście rozpoczął naukę w Instytucie Inżynierii Dróg i Komunikacji. Od 1917 służył w I Korpusie Polskim w Rosji.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego. W 1919 ukończył Szkołę Oficerską w Dęblinie, w 1919 Kurs ciężkich karabinów maszynowych w Jabłonnie, od 1921 do 1923 Centralną Szkołę Kawalerii w Grudziądzu. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, podczas której został dwa razy ranny: 20 maja 1920 pod Tuczą i 4 października 1920 pod Kajdanowem. W 1932 kurs w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie.
Został awansowany do stopnia rotmistrza ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924. 11 października 1926 został przeniesiony do kadry oficerów kawalerii i przydzielony do składu osobowego generała do prac przy Generalnym Inspektorze Sił Zbrojnych, generała brygady Juliusza Rómmla na stanowisko oficera ordynansowego[2]. W listopadzie 1928 został przeniesiony do 10 pułku ułanów w Białymstoku, w którym był adiutantem[3]. 12 marca 1933 został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 i 4. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[4]. W tym samym miesiącu został przeniesiony do 1 pułku ułanów w Augustowie na stanowisko dowódcy szwadronu zapasowego[5]. W lipcu 1935 został przeniesiony do 7 pułku strzelców konnych w Poznaniu na stanowisko kwatermistrza[6]. Był wielokrotnym uczestnikiem i zwycięzcą konkursów hippicznych. Później został przeniesiony do 25 pułku ułanów w Prużanie na stanowisko I zastępcy dowódcy pułku[7]. Na stopień podpułkownika został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 18. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[8][9]. Na stanowisku zastępcy dowódcy 25 puł. walczył w kampanii wrześniowej.
27 września 1939 k. Władypola, w drodze do granicy z Węgrami, dostał się do sowieckiej niewoli. Był osadzony w Samborze, Szepetówce, Putywlu[10]. W listopadzie 1939 został przeniesiony do obozu w Kozielsku[11]. Między 7 a 9 kwietnia 1940 został przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[11]. Między 9 a 11 kwietnia 1940 zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu i tam pogrzebany[11][12]. 28 lipca 2000 nastąpiło oficjalne otwarcie w tym miejscu Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu[13].
Od 1930 był mężem Zofii z Korybut-Daszkiewiczów (1900–1976), z którą miał córkę Marię[1] (1932–2018)[14].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło – decyzją nr 439/MON[15] – mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[16][17]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[18][19][20].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 13510[21]
- Krzyż Niepodległości (28 grudnia 1933)[22][23][24]
- Krzyż Walecznych
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1938)[25][26]
- Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[27]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (12 maja 1936)
- Odznaka za Rany i Kontuzje[28]
- Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)
Upamiętnienie
W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia” Marian Korczak został uhonorowany poprzez zasadzenie Dębu Pamięci w Gnieźnie[29].
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 295.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 11 października 1926 roku, s. 335.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 341.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 14 marca 1933 roku, s. 46.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 83.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 96.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 707.
- ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 471.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 129.
- ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 225. ISBN 83-7001-294-9.
- 1 2 3 Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 412.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 285.
- ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-06-27] (pol.).
- ↑ Marian Bohdan Korczak [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2021-11-04].
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 5 [dostęp 2024-09-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 439.
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 23, poz. 35 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości” - zamiast uprzednio nadanego Medalu Niepodległości (M.P. z 1933 r. nr 63, poz. 81).
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 19 marca 1934 roku, s. 108.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 listopada 1933 roku, s. 286.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 13.
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 259, poz. 612. „za zasługi w służbie wojskowej”
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
- ↑ Muzeum Katyńskie - Fotografie Mariana Korczaka [online], www.muzeumkatynskie.pl [dostęp 2021-11-04].
- ↑ Marian Korczak. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2021-05-18].
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów Kozielskiego Obozu NKWD rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.