Martius

Martius (łac. – miesiąc marzec) – w starożytnym kalendarzu rzymskim miesiąc poświęcony bogu wojny – Marsowi, od którego brał nazwę, będący także początkiem sezonu operacji wojskowych. Liczył 31 dni.

1 marca, Kalendy, Matronalia – święto ku czci Junony, matki Marsa, według tradycji miała wydać na świat boga wojny właśnie 1 marca. Według starego kalendarza 1 marca (nazwa miesiąca od imienia Marsa) rozpoczynał się nowy rok, również pora rozpoczęcia prac polowych. Tego dnia ku czci Junony odprawiano uroczyste pochody, składano dary w świątyni i w świętym gaju na Eskwilinie. Na ołtarzach palono kadzidła. Bogini ofiarowywano krowę. Posągi ozdabiano kwiatami i wełnianymi wstążkami. Tego dnia przez miasto przechodziła specjalna procesja niesiono święte tarcze. Saliowie, opiekunowie tarcz boga Marsa przez cały miesiąc w specjalnym tańcu i śpiewie czcili boga wojny. Tego dnia czyszczono broń, odbywały się wyścigi rydwanów. Wiosna była początkiem nowego sezonu wypraw wojennych. Matronalia były świętem zwłaszcza mężatek i dziewic. Tego dnia mężowie obdarowywali żony drobnymi upominkami, spełniali ich życzenia. W święcie mogły brać udział również niewolnice i za przykładem Saturnalia panie domu, usługiwały swym niewolnicom przy stole. W święcie pierwotnie nie mogły brać udziału kobiety parające się prostytucją, pod koniec republiki ten zakaz został złagodzony, a później zniesiony.

16 marca – święto Jowisza i Marsa – Jak i cały miesiąc było poświęcone bogu wojny, ale i bogu rolniczemu – uosobieniu rozrostu i męskiej siły i witalności. Tego dnia pytano się bogów, ile lat życia pozostaje obywatelowi. Odbywano małe uczty zakrapiane winem.

17 marca, Liberalia – stare kapłanki i kapłani ozdobieni wieńcami z bluszczu ofiarowywali Bachusowi ciasta, miód, mięso przyrządzone na słodko. Towarzyszyła temu głośna muzyka, tańce, i swoboda obyczajów. Tego dnia chłopcy w wieku 16–17 lat przywdziewali męskie togi i stawali się pełnoprawnymi obywatelami.

19 marca, Quinquatrus – rozpoczynało się pięciodniowe święto ku czci Minerwy, patronki tkactwa, muzyków, nauczycieli, uczniów, lekarzy, mówców. To pora ferii dla młodzieży. Święto radosne, z muzyką, czyniono ofiary bogini. Każda z grup, której patronowała bogini wielbiła ją przez te dni.

26 marca – dzień wolny od tańców Bractwa Saliów.

30 marca – dzień Salus, bogini pomyślności i dobrobytu. Oddawano jej cześć na Kwirynale, gdzie miała swoją świątynię.

31 marca – święto bogini Luny.