Meteor (1972)
 „Sulev” w 1996 | |
| Klasa | |
|---|---|
| Projekt | |
| Oznaczenie NATO |
Kondor |
| Historia | |
| Stocznia |
Peene-Werft w Wolgast |
.svg.png){kind=small} Volksmarine
| |
| Nazwa |
Meteor |
| Wejście do służby |
3 maja 1972[a] |
| Wycofanie ze służby |
2 października 1990 |
 Deutsche Marine
| |
| Nazwa |
Meteor |
| Wejście do służby |
1990 |
| Wycofanie ze służby |
1994 |
 Eesti Merevägi
| |
| Nazwa |
Sulev |
| Wejście do służby |
maj 1994 |
| Wycofanie ze służby |
2000 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
359 t |
| Długość |
52,02 m |
| Szerokość |
6,91 m |
| Zanurzenie |
2,21 m |
| Napęd | |
| 2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 4000 KM, 2 śruby | |
| Prędkość |
20 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| początkowo: brak w Estonii • 2 działka plot. 25 mm 2M-3M (1×II) | |
| Załoga |
początkowo: 27 |
Sulev, wcześniej Meteor – wschodnioniemiecki okręt rozpoznawczy projektu projektu 115 (65.2) (oznaczenie NATO: Kondor), następnie estoński okręt patrolowy. Wszedł do służby w Ludowej Marynarce NRD w 1972 roku jako okręt rozpoznawczy „Meteor”. Po zjednoczeniu Niemiec w 1994 roku przekazany Estonii, używany w Estońskiej Marynarce Wojennej (Eesti Merevägi) pod nazwą „Sulev” (M412) jako okręt patrolowy. Wycofany w 2000 roku.
Budowa
Okręt jednym z dwóch okrętów rozpoznawczych projektu 115 (oznaczanego też numerem 65.2): „Meteor” i „Komet”, zaprojektowanych i zbudowanych w Niemieckiej Republice Demokratycznej na bazie trałowca projektu 89.1, oznaczonego przez NATO jako typ Kondor I[1]. Oba okręty rozpoznawcze były przez NATO również oznaczane jako typ Kondor[2]. „Meteor” został zbudowany jako drugi w stoczni Peene-Werft w Wolgaście, pod numerem 65.202[3]. Brak jest znanych dat budowy, lecz został ukończony i oddany do służby 3 maja 1972 roku[a].
Skrócony opis
Okręty projektu 115 miały takie same linie kadłuba i nadbudówki jak trałowce projektu 89.1[4]. Dodatkowe wyposażenie umieszczone było w kontenerach umieszczonych na pokładzie w części rufowej[4]. Na przełomie lat 70/80. między masztem a kominem ustawiono dodatkowe przeszklone stanowisko obserwacyjne (o niewiadomym przeznaczeniu), a za kominem dodano drugi mniejszy maszt z antenami[4]. Okręty miały początkowo wyporność 359 ton (brak bliższego określenia w jakim stanie)[5]. Różnice wymiarowe w porównaniu z trałowcami proj. 89.1 były minimalne; długość całkowita wynosiła 52,02 m, szerokość 6,91 m, zaś zanurzenie 2,21 m[5].
Napęd jednostek, tak samo jak trałowców, stanowiły dwa silniki wysokoprężne 40 DM o mocy po 2000 KM, poruszające dwie śruby[5]. Prędkość maksymalna wynosiła 20 węzłów[5]. Zasięg analogicznych trałowców wynosił 3000 mil morskich przy prędkości 12 węzłów[5]. Załoga początkowo obejmowała 27 osób[5]. W Estonii załoga liczyła 30 osób[2].
W służbie niemieckiej jednostki nie były uzbrojone, lecz przewidziano na pokładzie dziobowym miejsce do zainstalowania podstawy podwójnie sprzężonego działka przeciwlotniczego kalibru 25 mm 2M-3M na wypadek wojny[4]. W służbie estońskiej zamontowano takie działko[2]. W późniejszym okresie okręt otrzymał także podwójnie sprzężony karabin maszynowy kalibru 14,5 mm za kominem[6].
Okręty miały radar nawigacyjny TSR 333[2]. Dalsze wyposażenie radioelektroniczne i obserwacji technicznej w niemieckiej służbie nie jest dokładnie znane, było ono bogate z racji przeznaczenia okrętu, a także zmieniało się w czasie. Miały one stację hydrolokacyjną KLA-58 (jak trałowce) oraz MG-329 z opuszczaną anteną produkcji ZSRR[4]. Prawdopodobnie miały też radziecką stację rozpoznania radioelektronicznego Bizań-4A/B[4]. Były przystosowane do przenoszenia płetwonurków bojowych[4].
Służba
„Meteor” wszedł do służby w Ludowej Marynarce NRD (Volksmarine) 3 maja 1972 roku jako drugi okręt tego typu, około miesiąc po bliźniaczym „Komet”[a]. Miał przydzielony numer burtowy D 43[3]. Oba okręty były w celu maskowania operacyjnego oficjalnie określone jako okręty badawcze[4]. Ich nazwy były jawne i malowane na burtach na dziobie (co było rzadkością w marynarkach Układu Warszawskiego)[7]. Mimo to, na zachodzie ich zadania były znane i były one prawidłowo identyfikowane jako okręty rozpoznawcze[8].
Po zjednoczeniu Niemiec, „Meteor” został 2 października 1990 roku wycofany ze służby Volksmarine, jednakże w odróżnieniu od większości okrętów został przejściowo przejęty przez marynarkę zjednoczonych Niemiec Bundesmarine, pod tą samą nazwą[9]. Został jednak szybko odstawiony do rezerwy z uwagi na brak potrzeb i wymagany remont, po czym wycofany w 1994 roku[9].
W 1994 roku oba dawne okręty rozpoznawcze zostały przekazane Estonii dla nowo tworzonej Estońskiej Marynarki Wojennej (Eesti Merevägi), lecz istnieją rozbieżności w publikacjach co do konkretnej daty[b]. Dawny „Meteor” otrzymał imię „Sulev” (część publikacji podaje odwrotnie)[c]. Otrzymał numer burtowy M 412[2]. Używany był jako pełnomorski okręt patrolowy[d]. Został wycofany ze służby w 2000 roku, jako drugi[10].
Uwagi
- 1 2 3 3 maja 1972 roku według monograficznego artykułu Rochowicz 2019 ↓, s. 56, natomiast Jane’s Fighting Ships 2000–2001 ↓, s. 198 podaje wejście do służby 13 maja 1972.
- ↑ Według Rochowicz 2019 ↓, s. 61 okręty przekazano w 1995, według Jane’s Fighting Ships 2000–2001 ↓, s. 198 „Sulev” (ex „Meteor”) został dostarczony w maju 1994 roku, również Jane’s Fighting Ships 1996–97 ↓, s. 190 podawał połowę 1994 roku. Według natomiast Chała i Czajkowski 2011 ↓, s. 25, „Komet” został podarowany 10 stycznia 1994 roku i otrzymał imię „Sulev”.
- ↑ „Sulev” to dawny „Meteor” według artykułu monograficznego Rochowicz 2019 ↓, s. 61 i Jane’s Fighting Ships 2000–2001 ↓, s. 198. Starszy rocznik Jane’s Fighting Ships 1996–97 ↓, s. 190 oraz Chała i Czajkowski 2011 ↓, s. 25 podają, że „Sulev” to dawny „Komet”.
- ↑ Według Rochowicz 2019 ↓, s. 61 dokupiono później odpowiednie wyposażenie i przekształcono okręt w trałowiec, lecz nie potwierdza tego Jane’s Fighting Ships 2000–2001 ↓, s. 198, określając okręt jako patrolowy. Chała i Czajkowski 2011 ↓, s. 25 podają mylnie, że „Sulev” był trałowcem proj. 89.1.
Przypisy
- ↑ Rochowicz 2019 ↓, s. 57.
- 1 2 3 4 5 Jane’s Fighting Ships 1996–97 ↓, s. 190
- 1 2 Rochowicz 2019 ↓, s. 56.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 Rochowicz 2019 ↓, s. 57-58.
- 1 2 3 4 5 6 Rochowicz 2019 ↓, s. 52, 59.
- ↑ Jane’s Fighting Ships 2000–2001 ↓, s. 198
- ↑ Na podstawie fotografii w Rochowicz 2019 ↓, s. 58
- ↑ Jane’s Fighting Ships 1975-76 ↓, s. 152.
- 1 2 Rochowicz 2019 ↓, s. 56, 59.
- ↑ Rochowicz 2019 ↓, s. 61.
Bibliografia
- Marcin Chała, Dariusz Czajkowski. Siły morskie krajów bałtyckich. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 12/2011 (118), s. 25, 2011. Warszawa: Magnum X. ISSN 1426-529X.
- Robert Rochowicz. Nie tylko trałowce. Historia projektu 89. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 11-12/2019. XXIV (195), listopad-grudzień 2019. Warszawa.
- Jane’s Fighting Ships 1975-76. John Moore (red.). Nowy Jork: Franklin Watts, 1975. ISBN 0-531-03251-5. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships 1996-97. Richard Sharpe (red.). Londyn: Jane’s Information Group, 1986. ISBN 0-7106-1355-5. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships 2000–2001. Richard Sharpe (red.). Jane’s Information Group Ltd, 2000. ISBN 0-7106-2018-7. (ang.).