Michał Pollak (drukarz)

Michał Pollak
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

22 września 1865
Sanok

Data śmierci

1931

Narodowość

polska

Faksymile

Michał Andrzej (Jędrzej) Pollak (ur. 22 września 1865 w Sanoku, zm. 1931) – polski drukarz, księgarz, wydawca, dziennikarz.

Grobowiec Pollaków

Życiorys

Michał Andrzej Pollak urodził się 22 września 1865 w Sanoku[1][2][3]. Był synem pochodzącego z Moraw i osiadłego w Sanoku drukarza, księgarza oraz wydawcy Karola Pollaka (1818–1880)[4][5] i Marii z domu Zaręba[6] wzgl. Zaremba (ur. 1833[6], zm. 1911)[7][1]. Miał dziesięcioro rodzeństwa, w tym m.in. Rudolfa (ur. 1853)[8], Annę (ur. 1855)[9], Mariannę (zm. 11 maja 1863 w wieku 5,5 lat)[10], Karola (właśc. Franciszek Karol, 1859–1928, elektrotechnik, przedsiębiorca i wynalazca)[2], Antoniego Alojzego (1862-1863[11]), Helenę Józefę (1867-1950[12][2], od 1904 zamężna z Wojciechem Ślączką)[13][2], Marię Wandę (1869-1894[14][2][15]), Antoniego Władysława (ur. 1870[16], Józefa (zm. 1872 w wieku 1,5 roku[17]), Jadwigę Michalinę (ur. 1872[18], od 1910 zamężna z Mieczysławem Kulikowskim[19][2]), Elżbietę Zofię (1877-1913[20], po mężu Chabińska)[2][21].

Ukończył studia o profilu handlowym[5]. Pomimo uzyskanego odrębnego wykształcenia, po śmierci ojca przejął i prowadził założoną przez niego w Sanoku drukarnię, nadal działającą pod nazwą „Drukarnia i Księgarnia Karola Pollaka”[5]. Uchwałą Rady Miejskiej w Sanoku z około 1894/1895 został uznany przynależnym do gminy Sanok[3]. W 1909 Maria Pollak odstąpiła prowadzenie drukarni Franciszkowi Patale[5][22]. Był redaktorem i wydawcą „Gazety Sanockiej”[23] od 1895[5], a od stycznia 1912 do 1914 redaktorem naczelnym i odpowiedzialnym „Tygodnika Ziemi Sanockiej”[5][24] (prowadzonego przez środowisko narodowych demokratów[25]; od września 1911 wydawany przez Drukarnię Franciszka Patały[26]).

Był członkiem i działaczem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (1892, 1893, 1894, 1912)[27]. Od około 1898 do około 1901 był asesorem ze stanu kupieckiego do senatu dla spraw handlowych przy c. k. Sądzie Obwodowym w Sanoku[28]. W połowie 1910 jako asesor ze stanu kupieckiego został powołany do sądowego senatu dla spraw handlowych przy c. k. Sądzie Obwodowym w Sanoku z tytułem cesarskiego radcy (wraz z nim mianowany Antoni Woliński) i pełnił funkcję w kolejnych latach[29].

Zmarł w 1931 i pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Krośnie[30]. Był żonaty z Marią Anną (zm. 1931)[3][31].

Przypisy

  1. 1 2 Księga chrztów 1861–1870. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 74 (poz. 129).
  2. 1 2 3 4 5 6 7 Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 23 (poz. 55).
  3. 1 2 3 Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 374 (poz. 25), 387 (poz. 147).
  4. Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1998, s. 180–182, 184, 187. ISBN 83-909787-0-9.
  5. 1 2 3 4 5 6 Jadwiga Zaleska. Karol Pollak – typographus sanocensis i dzieje jego drukarni. Rocznik Sanocki”. Tom VI, s. 35, 1988.
  6. 1 2 Księga chrztów 1816–1836. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 383.
  7. Kronika. Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 42, s. 3, 8 października 1911.
    Alojzy Zielecki, Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 450.
  8. Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 314 (poz. 44).
  9. Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 358 (poz. 32).
  10. Księga zmarłych 1855–1878 Sanok. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 109 (poz. 78).
  11. Księga chrztów 1861–1870. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 18 (poz. 47).
    Księga zmarłych 1855–1878 Sanok. Sanok: Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 111 (poz. 100).
  12. Księga chrztów 1861–1870. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 104 (poz. 96).
  13. Księga małżeństw 1888–1905 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 219 (poz. 21).
  14. Księga chrztów 1861–1870. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 123 (poz. 14).
  15. Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 224 (poz. 184).
  16. Księga chrztów 1870–1882. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 4 (poz. 68a).
  17. Księga zmarłych 1855–1878 Sanok. Sanok: Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 258 (poz. 29).
  18. Księga chrztów 1870–1882. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 41 (poz. 153).
  19. Księga małżeństw 1905–1912 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 86 (poz. 45).
  20. Księga chrztów 1870–1882. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 107 (poz. 188).
  21. Kronika. Zmarli. Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 13, s. 3, 23 marca 1913.
  22. Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 416.
  23. Kronika. Wiadomości osobiste. „Gazeta Sanocka”. Nr 73, s. 3, 23 sierpnia 1896.
  24. Kronika. Od redakcyi. Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 1, s. 2, 7 stycznia 1912.
  25. Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 359.
    Alojzy Zielecki, Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, Życie kulturalne, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 451.
  26. Kronika. Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 52, s. 3, Nr 37 z 3 września 1911.
    Informacja. Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 52, s. 6, 25 grudnia 1913.
  27. Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 143, 144, 149. ISBN 978-83-939031-1-5.
    Anna Sebastiańska: Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. sokolsanok.pl, 2009-11-29. [dostęp 2016-03-21].
  28. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1899. Lwów: 1899, s. 70.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1900. Lwów: 1900, s. 102.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: 1901, s. 102.
  29. Kronika. Zapiski osobiste. Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 11, s. 3, 10 lipca 1910.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 141.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 140.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 143.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 144.
  30. Michał Pollak. krosno.artlookgallery.com. [dostęp 2021-01-12].
  31. Maria Anna Pollak. krosno.grobonet.com. [dostęp 2020-05-19].
    Maria Anna Pollak. krosno.artlookgallery.com. [dostęp 2021-01-12].