Ziemik brunatny
| Microporus nigrita | |||
| (Fabricius, 1794) | |||
 Ziemik brunatny | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd |
Pentatomomorpha | ||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
ziemik brunatny | ||
| Synonimy | |||
| |||
Ziemik brunatny[1] (Microporus nigrita) – gatunek pluskwiaków różnoskrzydłych z rodziny ziemikowatych i podrodziny Cydninae.
Taksonomia
Gatunek ten po raz pierwszy opisany został w 1794 roku przez Johana Christiana Fabriciusa pod nazwą Cimex nigrita[2].
Morfologia
Pluskwiak o szerokim, owalnym w zarysie ciele długości od 4 do 5,3 mm[3][4]. Ubarwiony jest czarno[3], czarnobrązowo lub ciemnokasztanowo[3][4] z brązowawymi odnóżami i brzegami głowy[3]. Ubarwienie półpokryw często jest jaśniejsze niż przedplecza i tarczki[3][4]. Powierzchnia ciała jest punktowana[4]. Głowę mają nieco rozpłaszczoną[5], zaopatrzoną w parę kolców u wierzchołka nadustka oraz rząd 8–10 grubych kolców i 4–6 osadzonych w porach szczecinek na zewnętrznej krawędzi każdego z policzków. Na bocznych brzegach przedplecza wyrasta 20–30 długich szczecinek. Od kilku do kilkunastu długich szczecinek osadzonych jest również na żyłce kostalnej półpokryw[3][4]. Tarczka jest wydłużona, dłuższa niż u nasady szeroka, sięgająca znacznie poza połowę długości odwłoka. Gruczoły zapachowe zatułowia mają ujścia o kształcie małego, okrągłego uszka. Ewaporatoria na śródtułowiu i zatułowiu są dobrze wykształcone[4][3].
Ekologia i występowanie
Owad ten zamieszkuje głównie otwarte stanowiska trawiaste o piaszczystym podłożu[3][1]. Ponadto zasiedlać może przydomowe ogrody o mniej lub bardziej piaszczystej glebie. Bytuje wśród korzeni traw, krwawnika pospolitego, łyszczca baldachogronowego i wiesiołka dwuletniego. Jest fitofagiem ssącym soki z korzeni. Zimują osobniki dorosłe, zagrzebane w glebie na głębokości do 15 cm[3].
Gatunek znany z większości krajów Europy, z wyjątkiem jej części północnej[2][3], Wysp Brytyjskich i Portugalii[2]. Na południe sięga przez Afrykę Północną do Etiopii, a na wschód po północne Indie i południowo-wschodnie Chiny[3][4]. Ponadto zawleczony został do Stanów Zjednoczonych[6][3]. W Polsce występuje na terenie całego kraju i jest jedynym przedstawicielem swojego rodzaju[3]. Spotyka się go częściej niż podobnego ziemika włochatobrzuchego w Polsce[3] i na wschodzie Niemiec, natomiast rzadziej od wspominanego gatunku na zachodzie i północy Niemiec[7].
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 Microporus nigrita – Ziemik brunatny. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2019-07-25].
- 1 2 3 Microporus nigrita (Fabricius, 1794). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2019-07-25].
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Jerzy A. Lis, Barbara Lis, Dariusz J. Ziaja: Heteroptera Poloniae 2: Pentatomoidea 1: Acanthosmatidae, Cydnidae, Plataspidae, Scutelleridae, Thyreocoridae. Bytom: Zakład Poligraficzno-Wydawniczy "Plik", 2012.
- 1 2 3 4 5 6 7 Jerzy A. Lis: Klucze do oznaczania owadów Polski. T. XVIII: Pluskwiaki różnoskrzydłe - Heteroptera. Cz. zeszyt 12: Plataspidae, Thyreocoridae, Cydnidae. Toruń: Oficyna Wydawnicza Turpress, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1997. ISBN 83-86781-42-4.
- ↑ Randall T. Schuh, James Alexander Slater: True bugs of the world (Hemiptera:Heteroptera): classification and natural history. Cornell University Press, 1995, s. 220-225. ISBN 0-8014-2066-0. (ang.).
- ↑ E.R. Hobecke, A.R. Wheeler. Aethus nigritus (F.), a Palearctic burrower bug established in eastern North America (Hemiptera-Heteroptera: Cydnidae). „Proceedings of the Entomological Society of Washington”. 86, s. 738-744, 1984.
- ↑ Ekkehard Wachmann, Albert Melber, Jürgen Deckert: Wanzen. Band 4: Pentatomomorpha II: Pentatomoidea: Cydnidae, Thyreocoridae, Plataspidae, Acanthosomatidae, Scutelleridae, Pentatomidae. (= Die Tierwelt Deutschlands und der angrenzenden Meeresteile nach ihren Merkmalen und nach ihrer Lebensweise. 81. Teil). Goecke & Evers, Keltern, 2008, s. 12. ISBN 978-3-937783-36-9.