Muzeum Martyrologii Wielkopolan – Fort VII
| Oddział Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości | |
Wejście do Fortu VII w Poznaniu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Adres |
Aleja Polska |
| Data założenia |
1963/1979 |
| Zakres zbiorów |
pamiątki historyczne |
Położenie na mapie Poznania ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego ![]() | |
| Strona internetowa | |
Muzeum Martyrologii Wielkopolan – Fort VII – muzeum martyrologiczne, zlokalizowane w Poznaniu, na terenie dawnego Fortu VII (Colomb) przy Alei Polskiej (część obiektu).
Od dnia 1 stycznia 2025 roku stanowi część Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie[1], wpisanego do wykazu muzeów, prowadzonego przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, zgodnie z art. 5b ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach[2].
Charakterystyka
Siedzibą jest jeden z osiemnastu fortów Twierdzy Poznań, którego budowę ukończono w 1880. W czasie II wojny światowej pełnił rolę niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady dla Polaków (choć oficjalnie był obozem przejściowym dla ludności cywilnej).
Muzeum dokumentuje męczeństwo Polaków w czasie okupacji niemieckiej. Eksponaty udostępnione zwiedzającym to przede wszystkim: korespondencja obozowa, przedmioty codziennego użytku, fotografie i dokumenty więźniów, dokumenty wydawane przez okupanta, różańce, przedmioty z chleba i inne. Kartoteki (5000 sztuk) stanowią ważne źródło dla badań historycznych. Korzystają z nich m.in. naukowcy i Instytut Pamięci Narodowej.
Muzeum początkami sięga roku 1963. Wtedy, dzięki staraniom Stanisława Gębczyńskiego (członka Związku Bojowników o Wolność i Demokrację)[3], powstała Izba Pamięci Narodowej, otwierana tylko z okazji dnia Wszystkich Świętych i czasowo w kwietniu (Miesiąc Pamięci Narodowej). W 1976 podjęto decyzję o powołaniu większej placówki. Otwarto ją 31 sierpnia 1979 jako oddział Muzeum Historii Ruchu Robotniczego im. Marcina Kasprzaka. Do końca 2024 było oddziałem Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości[1].
Ekspozycji towarzyszą tablice pamiątkowe umieszczone na ścianach fortu, upamiętniające ofiary tutejszego obozu.
Przypisy
- 1 2 Uchwała nr VI/134/24 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 28 października 2024 r. w sprawie podziału Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości. Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego. [dostęp 2025-02-23]. (pol.).
- ↑ Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz.U. z 1997 r. nr 5, poz. 24)
- ↑ Paul Urszula: Płk Stanisław Gębczyński. Z żałobnej karty.. Kronika Miasta Poznania nr 3/1971. s. 97. [dostęp 2012-12-31]. (pol.)., fot.
Bibliografia
- Poznańskie muzea, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2009, ss.20-21, ISBN 978-83-7503-081-5
- Włodzimierz Łęcki, Poznań - przewodnik po zabytkach i osobliwościach miasta dla przybyszów z dalszych i bliższych stron, wyd. Zysk i S-ka, Poznań, 2010, s. 232-233, ISBN 978-83-7506-466-7
- Włodzimierz Łęcki, Piotr Maluśkiewicz, Poznań od A do Z, Poznań: KAW, 1986, s. 39, ISBN 83-03-01260-6, OCLC 835895412.


