Muzeum Narodowe w Lublinie

Muzeum Narodowe w Lublinie
Ilustracja
Zamek w Lublinie, siedziba muzeum
Państwo

 Polska

Miejscowość

Lublin

Adres

ul. Zamkowa 9
20-117 Lublin

Data założenia

1906

Dyrektor

dr Katarzyna Mieczkowska[1]

Położenie na mapie Lublina
Mapa konturowa Lublina, u góry znajduje się punkt z opisem „Muzeum Narodowe w Lublinie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Muzeum Narodowe w Lublinie”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Muzeum Narodowe w Lublinie”
Ziemia51°15′16″N 22°34′18″E/51,254444 22,571667
Strona internetowa

Muzeum Narodowe w Lublinie (MNwL), do 2020 Muzeum Lubelskie w Lublinie – muzeum w Lublinie. Należy do najstarszych i największych muzeów we wschodniej Polsce. Ma cztery oddziały w Lublinie i cztery oddziały zamiejscowe.

Historia muzeum

Początki ruchu muzealnego w Lublinie sięgają początku XX w. i są związane z działalnością Hieronima Łopacińskiego, który jako jeden z pierwszych dostrzegł konieczność ochrony „starożytności”. To dzięki niemu w 1901 r. zorganizowane zostały dwie wystawy muzealne poświęcone przedmiotom sztuki i starożytności oraz dział etnograficzny wystawy rolniczo-przemysłowej. Po wystawach zbiory przejęło Lubelskie Towarzystwo Rolnicze jako zaczątek przyszłego muzeum. 12 grudnia 1906 roku nastąpiło uroczyste otwarcie muzeum w gmachu podominikańskim. Wkrótce dołączono zbiory Towarzystwa Higienicznego, pochodzące z wystawy zorganizowanej w 1908 roku. W roku 1911 całością zgromadzonych eksponatów zaopiekowała się Sekcja Muzealna Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego.

W 1914 z inicjatywy Szymona Piotrowskiego, dyrektora miejscowego oddziału Banku Handlowego, założono towarzystwo Muzeum Lubelskie. To dzięki niemu zakupiono posesję z budynkami pijarskimi przy ulicy Namiestnikowskiej 4 (obecnie Narutowicza 4), które po remoncie stały się na 40 lat siedzibą Muzeum Lubelskiego. Muzeum przejęło zbiory Towarzystw: Rolniczego, Higienicznego, Krajoznawczego i Biblioteki im. H. Łopacińskiego. Liczba eksponatów powiększała się drogą darów i zakupów. W roku 1921 przejęto część zbiorów Muzeum Nałęczowskiego. 18 lutego 1923 roku odbyła się uroczystość otwarcia muzeum w gmachu własnym. Kustoszem został malarz Marian Trzebiński. Przed wrześniem 1939 roku zbiory muzeum liczyły ok. 14 000 eksponatów, nie tylko o charakterze regionalnym.

Druga wojna światowa przyniosła straty budynkom i zbiorom muzealnym. W wyniku prowadzonej polityki okupanta duża część zbiorów zaginęła, uległa zniszczeniu i rozproszeniu. Działalność Muzeum została wznowiona w sierpniu 1944 roku, po wyzwoleniu Lublina spod okupacji hitlerowskiej. Zinwentaryzowane po wojnie zbiory liczyły zaledwie ok. 3 000 eksponatów. W 1950 roku muzeum upaństwowiono i przemianowano na okręgowe.

Muzeum Narodowe w Lublinie

Od 1957 roku muzeum przeprowadziło się do Zamku Lubelskiego. W roku 1987 powróciło do dawnej nazwy – Muzeum Lubelskie. W dalszym ciągu jest muzeum wielodziałowym. Zbiory liczą obecnie ok. 157 000 eksponatów. Oglądać je można na tematycznych wystawach. W siedzibie głównej na Zamku Lubelskim są to: ekspozycja archeologiczna, wystawa monet i medali. W 1999 roku muzeum wpisane zostało do Państwowego Rejestru Muzeów.

Status muzeum narodowego

Do 15 maja 2020 muzeum funkcjonowało pod starą nazwą – Muzeum Lubelskie. 15 maja 2020 zarządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotra Glińskiego Muzeum Lubelskie zostało podniesione do rangi muzeum narodowego i tym samym zmieniło nazwę na Muzeum Narodowe w Lublinie. Instytucja jest wspólnie prowadzona przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Województwo lubelskie i wpisana do rejestru instytucji kultury MKiDN. Docelowo Muzeum Narodowe w Lublinie będzie państwową instytucją kultury, dla której jedynym organizatorem pozostanie Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Zamek w Lublinie

Wnętrze Kaplicy Trójcy Świętej

W 1957 roku muzeum przeprowadziło się do części pomieszczeń Zamku w Lublinie, którego jedynym gospodarzem stało się w 1974 roku. Oglądać tu można wiele stałych wystaw tematycznych. Obecnie są to: Śladami Przeszłości. Najdawniejsze Dzieje Ziemi Lubelskiej (ekspozycja archeologiczna), Monety i Medale na Ziemiach Polskich od X do XX wieku, Sztuka Ludowa Regionu Lubelskiego, Historia Uzbrojenia i Malarstwo Batalistyczne, Grupa Zamek i Awangarda, Galeria Malarstwa Cerkiewnego, Galeria Malarstwa Polskiego XIX–XX wieku (m.in. „Unia Lubelska” Jana Matejki), a także Galeria Sztuki Zdobniczej i Malarstwa Europejskiego od XVI do XX Wieku (m.in. „Piłat umywający ręce” Hendricka ter Brugghena)[2].

Na Zamku znajduje się też Kaplica Trójcy Świętej z bezcennymi malowidłami bizantyńsko-ruskimi z 1418 r. fundacji króla Władysława Jagiełły, oraz średniowieczna wieża zamkowa (donżon) z XIII lub XIV wieku[3].

Dzieła malarskie ze zbiorów muzeum

Dzieła ze zbiorów sztuki zdobniczej

Wybrane dzieła ze zbiorów numizmatyki i medalierstwa

Dzieła ze zbiorów malarstwa cerkiewnego

Dyrektorzy

  • Wiktor Ziółkowski[4] (1944–1948)
  • Janusz Powidzki (1948–1950)
  • mgr Irena Iskrzycka (1951–1968)
  • mgr Zygmunt Ślusarski[5] (1968–1976)
  • mgr Alfred Gauda (1977–1992)
  • mgr Zygmunt Nasalski (1992–2014)
  • dr Katarzyna Mieczkowska (od 2014)

Oddziały

Oddziały miejscowe

Muzeum Historii Miasta Lublina mieści się w Bramie Krakowskiej

Oddziały zamiejscowe

Budynek Muzeum Stefana Żeromskiego w Nałęczowie

Przypisy

Zobacz też

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.