Myscowa

Myscowa
wieś
Ilustracja
Widok na wieś z północy
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

jasielski

Gmina

Krempna

Liczba ludności (2011)

265[1][2]

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-232[3]

Tablice rejestracyjne

RJS

SIMC

0355387[4]

Położenie na mapie gminy Krempna
Mapa konturowa gminy Krempna, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Myscowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Myscowa”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Myscowa”
Położenie na mapie powiatu jasielskiego
Mapa konturowa powiatu jasielskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Myscowa”
Ziemia49°31′44″N 21°33′18″E/49,528889 21,555000[5]
Kościół filialny (dawna cerkiew)

Myscowa (j. łemkowski Мысцова) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Krempna[4][6].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Położenie geograficzne

Myscowa leży w środkowej części Beskidu Niskiego w dolinie rzeki Wisłoki i jej prawobrzeżnego dopływu potoku Myscówka. Od strony zachodniej graniczy z Krempną, od północy z Kątami i Łysą Górą, od strony wschodniej z Iwlą i Chyrową i od południa z Polanami. Na północno-wschodnich i wschodnich krańcach wsi ciągnie się jedno z pasm Beskidu Dukielskiego z kulminacjmi: Polana (651 m n.p.m.) leżącej na terenie miejscowości i Dania (696 m n.p.m.), przez które przebiega Główny Szlak Beskidzki. Natomiast na zachodzie za Wisłoką wznosi się lesisty masyw Kamienia (714 m n.p.m.)[7]. Przez miejscowość przebiega droga powiatowa nr 1907R Kąty - Myscowa - Ostryszne (Polany), która łączy ją z Krempną odległą o 6 km i Jasłem - o 40 km[8]. To druga wieś pod względem obszaru w gminie Krempna mająca powierzchnię 2758,3 ha.

Części wsi

Integralne części wsi Myscowa[4][6]
SIMCNazwaRodzaj
0355393Dyniowiecczęść wsi
0355401Koniec Dolnyczęść wsi
0355418Koniec Górnyczęść wsi
0355424Kręciszczęść wsi
0355430Ostryszczęść wsi
0355447Suchaniaczęść wsi
0355453Wolaczęść wsi
0355460Zawodzieczęść wsi

Historia

Na początku XV wieku w Beskidzie Niskim miały miejsce tak zwane migracje wołoskie i w związku z tym wielka własność ziemska przystępuje do kolonizacji tych terenów. W 1420 ród Wojszyków herbu Powała zakłada wieś Myscową na prawie wołoskim mianując osadźcą Iwana Wałacha[9]. Później przeszła pod panowanie Stadnickich, a od XVII wieku kolejnymi właścicielami byli kolejno Kochanowscy, Lubomirscy, Siemieńscy, Lewiccy, Potuliccy. Wieś zamieszkiwali głównie Rusini wyznania greckokatolickiego. Cerkiew istniała już w XV wieku, wzmiankowana w 1581. Nowa murowana powstała w 1796 na miejscu poprzedniej rozebranej w połowie XVIII wieku. Przetrwała do dnia dzisiejszego. Na początku XX wieku był we wsi dwór i folwark, szkoła, czytelnia Kaczkowskiego, tartak, dwa młyny wodne, folusz i karczma. Co miesiąc odbywały się jarmarki gdzie handlowano głównie zwierzętami a zjeżdżali na nie chłopi nawet z Preszowa. Ludność zajmowała się także kamieniarstwem i stolarstwem. Budowę mającej przechodzić przez Myscową linii kolejowej Jasło-Żmigród-Konieczna przerwała I wojna światowa. Do rozwoju wsi przyczyniła się przeprowadzona w latach 1928-1935 komasacja gruntów. Nowy piętrowy dom ludowy użytkowany obecnie jako szkoła podstawowa wybudowali mieszkańcy własnymi siłami w 1937.

W czasie działań wojennych I i II wojny światowej wieś nie poniosła dużych strat. W okresie okupacji niemieckiej w Myscowej działała silna organizacja komunistyczna wspierająca działalność radzieckiej partyzantki. Na przełomie zimy i wiosny 1945 po wejściu do wsi Armii Czerwonej prawie wszyscy Łemkowie wyjechali do ZSRR. Resztę wywieziono w 1948 w okolice Legnicy i Lubina. Po wojnie wieś zaludnili Polacy ze spalonej Huty Polańskiej i Kątów. Przed wojną wieś liczyła około 1200 mieszkańców, a obecnie nie przekracza 300 (lata 2000-czne).

W 1964 zapadła decyzja rządowa o budowie zapory wodnej Kąty-Myscowa, która znacznie zahamowała rozwój wsi. Zapory jeszcze nie wybudowano. W 1985 miejscowość połączono z Krempną wybudowaną szosą asfaltową.

Zabytki i obiekty historyczne

  • Zabytkowa murowana cerkiew greckokatolicka pw św. Paraskewy z 1796, użytkowana obecnie jako rzymskokatolicki kościół filialny pod wezwaniem NMP Matki Kościoła należący do parafii w Polanach[10].
  • Cmentarz z kaplicą św. Mikołaja i nagrobkami kamiennymi z końca XIX wieku.
  • Szkoła Podstawowa (dawny dom ludowy) z 1937.

Turystyka

Przez miejscowość prowadzą następujące szlaki turystyczne:

Szlaki piesze

Szlaki rowerowe

Przypisy

  1. ↑ Portal polskawliczbach.pl
  2. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-03-14].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 800 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. 1 2 3 GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 84453
  6. 1 2 Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. ↑ Janusz Michalak, W dorzeczu górnej Wisłoki, Roksana-Krosno 1997 str. 112-114
  8. ↑ Wykaz dróg powiatowych - powiat jasielski. [dostęp 2015-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-13)].
  9. ↑ Witold Grzesik, Tomasz Traczyk, Od Komańczy do Bartnego, Warszawa 1992 str. 118-122
  10. ↑ Rejestr zabytków ruchomych województwa podkarpackiego. s. 31. [dostęp 2015-09-10].

Bibliografia

  • Witold Grzesik, Tomasz Traczyk, Od Komańczy do Bartnego, Warszawa: Stanisław Kryciński, 1992, ISBN 83-85531-01-7, OCLC 749436962.
  • Janusz Michalak, W dorzeczu górnej Wisłoki, Roksana-Krosno 1997, ISBN 83-87282-04-9
  • Marek Okoń, Beskidy część wschodnia, Warszawa-Kraków 1987

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.