Myszarka himalajska
| Apodemus gurkha[1] | |||
| Thomas, 1924 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
myszarka himalajska | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Myszarka himalajska[3] (Apodemus gurkha) – gatunek gryzonia z rodziny myszowatych (Muridae), występujący endemicznie w Nepalu[4].
Systematyka
Takson po raz pierwszy opisany naukowo w 1924 roku przez O. Thomasa. Analizy genetyczne, zarówno genomu jądrowego jak i mitochondrialnego wykazały różnice dzielące myszarkę himalajską od innych azjatyckich i europejskich gatunków rodzaju Apodemus. Reprezentuje ona oddzielną linię rozwojową wywodzącą się z czasów radiacji myszarek (miocen/pliocen), podobnie jak myszarka srebrna (A. argenteus); gatunek ten powstał dawniej niż myszarka polna (A. agrarius) i inne europejskie gryzonie z tego rodzaju. Na części terytorium występuje obok myszarki pamirskiej (A. pallipes), choć preferuje większe wysokości nad poziomem morza[4].
Nazewnictwo
Nazwa rodzajowa pochodzi od greckiego słowa άπόδημος apodemos – „poza domem, za progiem”[5]. Epitet gatunkowy odnosi się do miejsca typowego, jest nim Laprak w dystrykcie Gorkha (środkowy Nepal)[4].
Biologia
Myszarka himalajska żyje wyłącznie w nepalskich Himalajach, na wysokościach od 2200 do 3600 m n.p.m. Zamieszkuje lasy różaneczników, lasy iglaste oraz zarośla i łąki. Prowadzi nocny, naziemny tryb życia[2].
Status zagrożenia
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2016 roku uznaje myszarkę himalajską za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern); wcześniej, od 2008 roku klasyfikowano ją jako gatunek zagrożony (EN – Endangered)[2].
Zasięg występowania myszarki himalajskiej szacuje się na około 22,8 tys. km². Jej populacja jest podzielona, a trend liczebności oceniany jest jako stabilny. Nie jest jeszcze (mimo rekomendacji) objęta ochroną prawną, zagraża jej utrata środowiska, jest także chwytana i zjadana. Jednakże wiele stanowisk, z których jest znana, uważa się za stosunkowo stabilne i nienaruszone, występuje też w obrębie kilku obszarów chronionych[2].
Przypisy
- ↑ Apodemus gurkha, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- 1 2 3 4 R. Kennerley, M.J. Pearch, Apodemus gurkha, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2024-2, DOI: 10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T1894A22423086.en [dostęp 2025-03-03] (ang.).
- ↑ Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
- 1 2 3 Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Apodemus gurkha w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2015-11-11]
- ↑ T.S. Palmer: Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. Waszyngton: Government Printing Office, 1904, s. 113, seria: North American Fauna. (ang.).