Nadleśnictwo Krzyż
![]() Siedziba Nadleśnictwa Krzyż | |
| Siedziba |
Łokacz Mały, |
|---|---|
| Reg. Dyr. Lasów Państwowych | |
| Rok utworzenia |
1946 |
| Obszar |
21320,65 ha |
| Liczba obrębów |
1 |
| Liczba leśnictw |
12 |
| Obręby | |
| Krzyż | |
| Leśnictwa | |
| Żelichowo Zacisze | |
| Strona internetowa | |


Nadleśnictwo Krzyż – jednostka organizacyjna Lasów Państwowych podległa RDLP w Pile z siedzibą w Pile.
Położenie
Nadleśnictwo Krzyż podlega Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Pile. Obszar Nadleśnictwa Krzyż graniczy z następującymi jednostkami LP: RDLP Piła - od północy z Nadleśnictwem Człopa, od wschodu z Nadleśnictwem Trzcianka, od południa z nadleśnictwami Potrzebowice i Krucz, od zachodu z nadleśnictwami Głusko i Smolarz z RDLP Szczecin.
Zasięgiem terytorialnym Nadleśnictwo Krzyż obejmuje trzy gminy: Krzyż Wielkopolski, Wieleń i Trzcianka, oraz dwa miasta: Krzyż Wielkopolski i Wieleń. W całości jest położone na terenie północno - zachodniej części województwa wielkopolskiego, w powiecie Czarnkowsko - Trzcianeckim.
Organizacja
Nadleśnictwo zostało podzielone na 12 leśnictw terytorialnych i gospodarstwo szkółkarskie, zgodnie z Zarządzeniem Nadleśniczego Nadleśnictwa Krzyż z dnia 17 maja 2022 roku.
Historia
Początek Państwowego Gospodarstwa Leśnego na terenie obecnego Nadleśnictwa Krzyż datuje się na okres po II wojnie światowej.
Lasy należące obecnie do Nadleśnictwa Krzyż w ciągu swojej historii przechodziły wielokrotnie zmiany własnościowe, powierzchniowe, administracyjne i w kierunkach zagospodarowania lasu.
Podział administracyjny Nadleśnictwa Krzyż na powierzchni zbliżonej do obecnej, na obręby: Krzyż i Wieleń został zatwierdzony przez Dyrektora OZLP w dniu 20.09.1979 r. Natomiast zgodnie z zarządzeniem Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, z dnia 15 lutego 2012 r. w sprawie obrębów leśnych, Nadleśnictwo Krzyż od 01.01.2013 r. jest nadleśnictwem jednoobrębowym.
Nadleśnictwo Krzyż (do 1967 r. – jako Nadleśnictwo Drawa) jako jednostka administracyjna zostało utworzone w 1946 r. Od końca II wojny światowej do roku 1946 Nadleśnictwo Krzyż było częścią składową Nadleśnictwa Wieleń, utworzonego w 1945 r. z upaństwowienia lasów prywatnych dekretem PKWN z dnia 12.12.1944 r.
Powierzchnia Nadleśnictwa Drawa, wynosiła w dniu 1.10.1947 r. – 7908,20 ha.
Zasoby leśne
Głównym gatunkiem lasotwórczym w Nadleśnictwie Krzyż jest sosna, panująca na 88,35% powierzchni. Ważniejszymi gatunkami są również: Dęby - 3,75%, Olchy – 3,56%, Buki – 2,07%, Brzozy– 0,84% powierzchni leśnej zalesionej. Pozostałe gatunki występują sporadycznie, na niewielkich powierzchniach. Udział poszczególnych gatunków jest różny w zależności od mozaiki siedliskowej Nadleśnictwa. Bardziej zróżnicowana jest zachodnia część Nadleśnictwa, gdzie występują drzewostany z panującym gatunkiem liściastym na nieco żyźniejszych fragmentach siedlisk leśnych.
| Gatunek | Powierzchnia leśna (ha) | Powierzchnia leśna (%) |
|---|---|---|
| Sosna | 17671,90 | 88,17 |
| Sosna czarna | 8,34 | 0,04 |
| Sosna wejmutka | 28,35 | 0,14 |
| Modrzew | 32,28 | 0,16 |
| Świerk | 231,89 | 1,16 |
| Daglezja | 2,42 | 0,01 |
| Buk | 413,98 | 2,07 |
| Dąb | 751,91 | 3,75 |
| Dąb czerwony | 8,78 | 0,04 |
| Jawor | 0,75 | 0 |
| Jesion | 3,04 | 0,02 |
| Grab | 2,76 | 0,01 |
| Brzoza | 168,30 | 0,84 |
| Olcha | 712,77 | 3,56 |
| Akacja | 2,63 | 0,01 |
| Osika | 0,44 | 0 |
| Lipa | 4,53 | 0,02 |
| Razem | 20045,07 | 100,00 |
Ochrona przeciwpożarowa lasu

Nadleśnictwo Krzyż zaliczone jest do II kategorii zagrożenia pożarowego. Do głównych czynników sprzyjających powstaniu i rozwojowi pożarów zaliczyć należy:
- atrakcyjność turystyczną i rekreacyjną terenów leśnych,
- występujące okresy suszy,
- duży udział siedlisk borowych,
- intensywną penetrację obszarów leśnych w celu zbioru runa leśnego,
- rzeki i jeziora penetrowane przez wędkarzy,
- duży ruch pojazdów na drogach udostępnionych do ruchu,
- celowe podpalenia,
- występowanie nieuprawianych pól, pastwisk i łąk, zwłaszcza na styku z lasem, w enklawach i półenklawach,
- bliskość osad i wsi
- obecność linii kolejowej.
Czynnikami osłabiającymi zagrożenie pożarowe są występujące na terenie Nadleśnictwa naturalne przeszkody wodne: jeziora, stawy i rzeki oraz wzrost udziału gatunków liściastych (przebudowa drzewostanów).
System ochrony przeciwpożarowej oparty jest na całodziennych dyżurach w okresie marzec – październik i patrolach terenowych w okresie szczególnego zagrożenia. Prowadzona jest obserwacja z wieży przeciwpożarowej w leśnictwie Dębowa Góra.
Na terenie nadleśnictwa znajduje się Leśna Baza Lotnicza w Marianowie.
Ochrona przyrody
Obszary chronionego krajobrazu
- OCHK Dolina Noteci
- OCHK Puszcza nad Drawą
Obszary Natura 2000
- Obszary Specjalnej Ochrony OSO (Dyrektywa Ptasia)
- Lasy Puszczy nad Drawą PLB 320016
- Nadnoteckie Łęgi PLB 300003
- Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk - SOO (Dyrektywa Siedliskowa)
- Dolina Noteci PLH 300004
- Uroczyska Puszczy Drawskiej PLH 320046
- Dolina Bukówki PLH 300046
Pomniki Przyrody
Na terenie Nadleśnictwa Krzyż znajduje się 28 pomników przyrody ożywionej. Pomniki te reprezentują drzewa – pojedyncze oraz grupy, brak jest pomników powierzchniowych. Reprezentowane jest tu 7 gatunków:
- dąb szypułkowy – 13 drzew pojedynczych i 4 grupy
- dąb bezszypułkowy – 2 drzewa pojedyncze
- buk pospolity – 1 grupa drzew
- lipa drobnolistna – 2 drzewa i 1 grupa
- jesion wyniosły – 1 drzewo
- klon jawor – 1 drzewo
- jarząb brekinia – 3 grupy drzew
Cenne gatunki roślin
Cenne gatunki zwierząt
Turystyka
Wiata rekreacyjno-dydaktyczna
Tuż przy leśniczówce Rzeczyn znajduje się wiata rekreacyjno-dydaktyczna, z której można korzystać cały rok. W wiacie znajdują się stoły i ławy (ok. 70 miejsc siedzących) oraz miejsce na ognisko. Przy kompleksie znajduje się parking, na którym posadowiona jest przenośna toaleta.
Ścieżki edukacyjne
Na terenie leśnictwa Rzeczyn w pobliżu wiaty rekreacyjno-dydaktycznej znajdują się trzy ścieżki edukacyjne: o gospodarce leśnej, o tematyce pszczelarskiej oraz o ochronie lasu i przyrody.
Na ścieżkach znajdują się tablice edukacyjne, światowidy, dendrofon, gry i labirynty interaktywne.
Wiaty edukacyjno-turystyczne

Na terenie Leśnictwa Radzyń w Kuźnicy Żelichowskiej oraz Leśnictwa Dębina znajdują się dwie wiaty turystyczno- edukacyjne wraz z tablicami edukacyjnymi. Z pierwszego miejsca rozciąga się wspaniała panorama na jezioro Radzyń Duży, a druga wiata znajduje się nad rzeką Drawą. Piękne urokliwe miejsca są perełkami lasów Nadleśnictwa Krzyż.
Ścieżka historyczno-przyrodnicza im. Hansa Paasche
W Nadleśnictwie Krzyż znajduje się ścieżka historyczno-przyrodnicza związana z pozostałościami osady „Waldfrieden” („Leśne Zacisze”). Znajduje się ona na terenie Leśnictwa Zacisze, w środku oddalonego od terenów zamieszkałych przez ludzi kompleksu leśnego.
Ścieżka przebiega po śladach dawnych zabudowań dworu, zaczyna się przy schodach prowadzących z drogi do niewidocznych już pozostałości po zabudowaniach - stąd ich nazwa „schody do nieba”.
Miejsca postoju pojazdów
Na terenie nadleśnictwa znajduje się 6 miejsc postoju pojazdów. Turyści mogą w bezpiecznym miejscu pozostawić swoje pojazdy, a następnie udać się do okolicznych lasów pieszo lub na rowerach.
