Narew
.JPG) Ujście Narwi [←] do Wisły w Nowym Dworze Mazowieckim, z lewej strony ruiny Spichlerza nad Narwią | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Rzeka 2 rzędu | |
| Długość | 484 km |
| Spadek |
0,19‰ |
| Powierzchnia zlewni |
75 200 km² |
| Średni przepływ |
146 m³/s (Zambski Kościelne – powiat Pułtusk), przy ujściu 328 m³/s |
| Źródło | |
| Miejsce | Białoruś, północno-wschodnia część Puszczy Białowieskiej, na południe od Dzikie Bagno, na północny zachód od wsi Klepacze (rejon Prużany) |
| Wysokość |
159 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | rzeka Wisła |
| Miejsce | |
| Wysokość |
67 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
Położenie na mapie Polski  | |
Narew – rzeka przepływająca przez północno-wschodnią Polskę.
Narew to prawy dopływ Wisły (do 1962 rzeka była uważana za prawostronny dopływ Bugu; zobacz też: Bugonarew). Długość 484 km, z czego większość w Polsce (448 km), a reszta – na Białorusi, gdzie bierze swój początek. Tylko na odcinku 1 km Narew stanowi granicę polsko-białoruską.
Po wpłynięciu na teren Polski rozlewa się w Jezioro Siemianowskie, po czym od zapory w Bondarach płynie cały czas jako rzeka aż do Jeziora Zegrzyńskiego, gdzie łączy się z Bugiem. 22 km dalej, w miejscowości Nowy Dwór Mazowiecki, Narew wpada do Wisły.
Jest rzeką nizinną, tworzy rozległe powierzchnie bagien, błot i torfowisk. Narew to jedyna w Europie i jedna z kilku na świecie rzek anastomozujących, czyli płynących wieloma korytami jednocześnie[1]. Na odcinku od Suraża do Rzędzian chroniona jest w Narwiańskim Parku Narodowym.
Narew cechuje się mniejszym średnim przepływem niż uchodzące do Narwi Biebrza i Bug. Przed połączeniem rzek średni przepływ w Biebrzy wynosi 34,9 m³/s w Burzynie, a Narwi 32,5 m³/s w Strękowej Górze. Bug 154 m³/s w Wyszkowie, Narew 140 m³/s w Zambskach Kościelnych[2]. Tym niemniej szczytowe przepływy mogą być blisko dziesięciokrotnie wyższe, zwłaszcza podczas takich powodzi jak w marcu i kwietniu 1924 r. Podobnie wielka powódź wiosenna wystąpiła w kwietniu 1958 r. W szczytowym okresie przepływ na Narwi powyżej Serocka oceniano na 1300 m3/s, zaś poniżej ujścia Bugu na 2700 m3/s[3].
Wraz z Kanałem Żerańskim Narew stanowi drogę wodną łączącą Wisłę z:
- Dnieprem – poprzez Bug, Kanał Królewski zbudowany w XIX wieku (budowę rozpoczęto w 1786) oraz Prypeć,
- Niemnem – poprzez Biebrzę i Kanał Augustowski,
- Pregołą – poprzez Pisę, Wielkie Jeziora Mazurskie, Kanał Mazurski (obecnie nieczynny) i Łynę.
Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z 2002 r. ws. klasyfikacji śródlądowych dróg wodnych[4], Narew ma klasę żeglowną Ia od ujścia rzeki Biebrzy do Pułtuska, oraz kategorię II od Pułtuska do stopnia wodnego Dębe.
Etymologia
Nazwa rzeki pochodzi od słowa „nur”, które w języku praindoeuropejskim oznaczało wodę lub rzekę. Nazwa ta należy do nazw substratowych – została przejęta przez nową ludność od wcześniejszych osadników, którzy później wyginęli, wymarli bądź zasymilowali się[5].
Miejscowości nad Narwią
Pogrubieniem wyróżniono miasta.
Dopływy Narwi
Wytłuszczonym drukiem oznaczono drogi wodne.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Użeglownienie Wisły i Odry – szalony pomysł, przecież brakuje nam wody [online], oko.press [dostęp 2021-09-27].
- ↑ Maciej Karpowicz: Lokalne i regionalne czynniki kształtujące strukturę zooplanktonu skorupiakowego siedlisk systemu rzecznego Narwi. Białystok, 2015. [dostęp 2017-10-27].
- ↑ Zdzisław Mikulski. Groźny żywioł. „Poznaj Świat”. R. VI (nr 7 (68)), s. 29-32, lipiec 1958. Polskie Towarzystwo Geograficzne. (pol.).
- ↑ Dz.U. z 2002 r. Nr 77, poz. 695. [online]
- ↑ Cienkowski, W.P., Sekrety imion własnych, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa 1965, s. 136.
Linki zewnętrzne
- Dolina Górnej Narwi. polska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-11-03)].
- Narew, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 907.