Neoxolmis

	Neoxolmis
	Hellmayr, 1927
	; mniszek czarnołbisty (N. coronatus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	tyrankowce
Rodzina	tyrankowate
Podrodzina	wodopławiki
Plemię	Xolmiini
Rodzaj	Neoxolmis
	Typ nomenklatoryczny
	Tyrannus rufiventris Vieillot, 1823
Synonimy
	Ixoreus P.L. Sclater, 1859;
	Ixoreus P.L. Sclater, 1859;
Gatunki
	4 gatunki – zobacz opis w tekście
	4 gatunki – zobacz opis w tekście

Neoxolmis – rodzaj ptaków z podrodziny wodopławików (Fluvicolinae) w obrębie rodziny tyrankowatych (Tyrannidae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej (Brazylia, Boliwia, Paragwaj, Urugwaj, Argentyna i Chile)^[3].

Morfologia

Długość ciała 16,5–23 cm; masa ciała 40–77 g^[3].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1927 roku austriacki ornitolog Carl Eduard Hellmayr w artykule poświęconym katalogowemu spisowi ptaków z Ameryki i przyległych wysp znajdujących się w zbiorach Muzeum Historii Naturalnej w Chicago, opublikowanym w czasopiśmie Publication. Field Columbian Museum^[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) mniszek przepasany (N. rufiventris).

Etymologia

Ixoreus: gr. ιξος ixos ‘jemioła’; rodzaj Orpheus Swainson, 1828 (przedrzeźniacz)^[4]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Tyrannus rufiventris Vieillot, 1823.
Neoxolmis: gr. νεος neos ‘nowy’; rodzaj Xolmis F. Boie, 1826 (mniszek)^[5].

Podział systematyczny

Takson wyodrębniony z Xolmis^[6]. Do rodzaju należą następujące gatunki^[7]:

Neoxolmis coronatus (Vieillot, 1823) – mniszek czarnołbisty
Neoxolmis rubetra (Burmeister, 1860) – mniszek rdzawy
Neoxolmis salinarum (Nores & Yzurieta, 1979) – mniszek mały
Neoxolmis rufiventris (Vieillot, 1823) – mniszek przepasany

Uwagi

↑ Nie Ixoreus Bonaparte, 1854.

Przypisy

1 2 C.E. Hellmayr. Catalogue of birds of the Americas and the adjacent islands in Field Museum of Natural History. 5. Tyrannidae. „Publication. Field Columbian Museum”. Zoological series. 13 (5), s. 39, 1927. (ang.).
↑ P.L. Sclater. A Synopsis of the Thrushes (Turdidæ) of the New World. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 27, s. 331, 1859. (ang.).
1 2 D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Tyrant Flycatchers (Tyrannidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Neoxolmis, DOI: 10.2173/bow.tyrann2.01 [dostęp 2025-01-01] (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Ixoreus [dostęp 2025-01-01] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Neoxolmis [dostęp 2022-01-16] .
↑ J.I. Ohlson, M. Irestedt, H.B. Filho, P.G.P. Ericson & J. Fjeldså. A revised classification of the fluvicoline tyrant flycatchers (Passeriformes, Tyrannidae, Fluvicolinae). „Zootaxa”. 4747 (1), s. 167–176, 2020. DOI: 10.11646/zootaxa.4747.1.7. (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Xolmiini Tello, Moyle, Marchese & Cracraft, 2009 (wersja: 2024-10-08). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-01-01].

Bibliografia

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[2] Nie Ixoreus Bonaparte, 1854.

[Hellmayr-1] 1 2 C.E. Hellmayr. Catalogue of birds of the Americas and the adjacent islands in Field Museum of Natural History. 5. Tyrannidae. „Publication. Field Columbian Museum”. Zoological series. 13 (5), s. 39, 1927. (ang.).

[scl-3] P.L. Sclater. A Synopsis of the Thrushes (Turdidæ) of the New World. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 27, s. 331, 1859. (ang.).

[Winkler&inni-4] 1 2 D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Tyrant Flycatchers (Tyrannidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Neoxolmis, DOI: 10.2173/bow.tyrann2.01 [dostęp 2025-01-01] (ang.).

[5] The Key to Scientific Names ↓, Ixoreus [dostęp 2025-01-01] .

[6] The Key to Scientific Names ↓, Neoxolmis [dostęp 2022-01-16] .

[Ohlson&inni-7] J.I. Ohlson, M. Irestedt, H.B. Filho, P.G.P. Ericson & J. Fjeldså. A revised classification of the fluvicoline tyrant flycatchers (Passeriformes, Tyrannidae, Fluvicolinae). „Zootaxa”. 4747 (1), s. 167–176, 2020. DOI: 10.11646/zootaxa.4747.1.7. (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-8] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Xolmiini Tello, Moyle, Marchese & Cracraft, 2009 (wersja: 2024-10-08). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-01-01].

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]