Neptunit

Neptunit

Neptunit z Hrabstwa San Benito w Kalifornii
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	KNa 2Li(Fe2+ ,Mn) 2Ti 2[O/Si 4O 11] 2 (krzemian potasu, sodu, litu, żelaza, manganu i tytanu)[1]
Twardość w skali Mohsa	5–6[2]
Przełam	muszlowy[1][2]
Łupliwość	dobra lub doskonała[1]
Pokrój kryształu	słupkowy[1], pryzmatyczny, gruboziarnisty, tabularny[3]
Układ krystalograficzny	jednoskośny[1][2]
Właściwości mechaniczne	kruchy[1][2]
Gęstość	3,19–3,23 g/cm3[1]
Właściwości optyczne
Barwa	czarna, brunatnoczarna, czerwonobrunatna[1]
Rysa	brunatna[1]
Połysk	szklisty[2]
Współczynnik załamania	1,690–1,736 (dwuosiowy)[2]
Inne	dwójłomność: 0,029–0,045[2] dyspersja (optyka): silna[2] pleochroizm: X = jasnożółty; Y = żółto-pomarańczowy; Z = ciemnoczerwony[3][2]
Dodatkowe dane
Klasyfikacja Strunza	9.EH.05[4]

Neptunit – bardzo rzadki minerał z rodziny krzemianów^[1]. Neptunit został nazwany w 1893 roku przez szwedzkiego mineraloga Gustava Flinka (1848–1931) na cześć Neptuna, rzymskiego boga morza^[4]. Nazwa ta została nadana ze względu na bliskie powiązanie neptunitu w jego typowej lokalizacji w Narssârssuk na Grenlandii z egirynem nazwanym na cześć Ægira, boga morza i zwierząt morskich w mitologii nordyckiej.

Występuje w postaci słupkowych kryształów o wielościennej formie, zwykle doskonale wykształconych. Często tworzy zbliźniaczenia. Ma formę kryształów wrosłych i narosłych^[1]. Tworzy skupienia zbite^[5]. Jest nieprzezroczysty, czasami słabo przeświecający^[1] oraz piezoelektryczny^[4]. Posiada muszlowy przełam oraz szklisty połysk. Najczęściej koloru czarnego. Czerwonobrunatna odmiana zasobna w mangan nazywana jest neptunitem manganowym^[1].

Jest minerałem akcesorycznym występującym w niektórych skałach magmowych, głównie w syenitach nefelinowych i ich pegmatytach^[1]. Można go również spotkać w żyłach wśród łupków glaukofanowych oraz serpentynitów^[1]. Towarzyszą mu najczęściej benitoit, egiryn, joaquinit, natrolit, albit, mikroklin, kwarc^[4] oraz skaleń^[5].

Najlepszej jakości i dobrze wykształcone okazy pochodzą niemal wyłącznie z kopalni Dalas Gem w hrabstwie San Benito w Kalifornii^[1]. Na terenie USA występuje także w Nowym Meksyku, Montanie oraz Karolinie Północnej. Został odnaleziony ponadto również w pegmatytach na Grenlandii, w Irlandii, Mongolii, Tadżykistanie, na Półwyspie Kola, Kanadzie (Quebec), Australii (Nowa Południowa Walia)^[1][4] i Japonii^[6].

• 
  W towarzystwie benitoitu na natrolicie z kopalni Dalas Gem
• 
  z fluorytem z Quebec
• 
  neptunit manganowy z Quebec