Skalenie
![]() mikroklin | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Inne nazwy |
Szpat polny |
|---|---|
| Skład chemiczny |
(KAlSi3O8 – NaAlSi3O8 – CaAl2Si2O8) |
| Twardość w skali Mohsa |
6-6,5 |
| Łupliwość |
doskonała w dwóch kierunkach |
| Układ krystalograficzny |
jednoskośny lub trójskośny |
| Gęstość |
2,54-2,76 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
biała, białoszara lub z odcieniem czerwonawym, kremowożółty lub niebieskoszary |
Skalenie, szpat polny – najpospolitsze minerały w skorupie ziemskiej. Skalenie są glinokrzemianami przestrzennymi potasu, sodu, wapnia, rzadziej baru. Zawierają izomorficzne domieszki litu, rubidu, cezu, strontu i żelaza.
Grupa skaleni obejmuje szereg minerałów o zróżnicowanym składzie chemicznym i różnej postaci kryształów. Tworzą one kryształy mieszane, w których wzajemnemu podstawieniu ulega jedna lub dwie pary jonów.
Podział skaleni
Ze względu na skład chemiczny skalenie dzielą się na:
Występowanie

Są obok kwarcu najważniejszymi minerałami skałotwórczymi większości skał magmowych (przeważnie jako składniki jasne, wyjątkowo tylko mają barwę ciemną), stanowią bowiem blisko 60% objętości ich składu mineralnego. Ważną rolę skałotwórczą odgrywają także w pospolitych skałach metamorficznych. Skalenie występują również w skałach osadowych, głównie jednak jako składnik allogeniczny. Są też ważnymi komponentami materiału glebowego. Można znaleźć je również w pegmatytach i żyłach hydrotermalnych.
Szlachetne odmiany skaleni
Zobacz też
Bibliografia
- Guillermo Gold Gormaz, Jordi Jubany Casanovas: Atlas mineralogii. Barbara Zapolska (tłum. z hiszp.). Warszawa: Wiedza i Życie, 1992. ISBN 83-85231-10-2.
- Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld: Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-194-9.
- Rupert Hochleitner: Minerały i kryształy. Określanie minerałów według barwy rysy. Warszawa: Muza S.A, 1994. ISBN 83-7079-281-2.
