Nieprzetarty Szlak

Tablica upamiętniająca powstanie Nieprzetartego Szlaku (w górnym prawy rogu odznaka „NS”)
Dawny budynek Domu Wycieczkowego PTTK „Turbacz” w Rabce-Zdroju, gdzie powstał Nieprzetarty Szlak

Nieprzetarty Szlak – kryptonim działalności Związku Harcerstwa Polskiego wśród dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami.

Geneza Nieprzetartego Szlaku

Teresa Harsdorf-Bromowiczowa w Sanatorium Dziecięcym na Bystrem w Zakopanem założyła pierwszą w Polsce drużynę Nieprzetarty Szlak w 1947 roku[1]. Nieprzetarty Szlak powstał oficjalnie w marcu 1956, w trakcie pierwszego kursu dla nauczycieli i wychowawców zakładów leczniczych, który odbył się w Domu Wycieczkowym PTTK „Turbacz” w Rabce-Zdroju, przy ul. Wąskiej 1. Kurs zorganizowała Główna Kwatera ZHP, Ministerstwo Zdrowia oraz Ministerstwo Oświaty. Od samego początku inspiratorem ruchu była Maria Łyczko – najpierw jako szef sztabu, a potem przez wiele lat kierownik Wydziału „Nieprzetartego Szlaku”. Pierwszy kurs w 1956 był początkiem eksperymentu, który przekształcił się w systematyczną i planową pracę drużyn harcerskich.

Geneza nazwy Nieprzetarty Szlak

...było to wtedy w Bieszczadach, Gorcach, Tatrach, zima już w listopadzie ośnieżyła stoki gór. W taki mroźny i śnieżny dzień marca 1956 r. wyruszyła ze schroniska na Turbaczu[2] grupa turystów kierując się w stronę Lubonia. Szlak był pokryty głębokim śniegiem, a droga do szczytu daleka. Po uciążliwej wędrówce zdobyli szczyt, nocą ruszając w drogę powrotną. Trudności piętrzyły się, noc była ciemna, szlak gdzieś się gubił w świerkach i zaroślach. Świateł Rabki nie było widać. Idący torowali sobie drogę w zaspach. Do schroniska wrócili wszyscy szczęśliwie, choć bardzo utrudzeni. Czekała na nich pełna niepokoju komendantka kursu druhna Maria Łyczko. Wspólny wysiłek, pokonywanie zmęczenia i wykonanie zadania scaliło bardzo grupę wychowawców, którzy właśnie w Rabce kończyli kurs instruktorów. Trudy wyprawy skojarzyły się kursantom z ciężką pracą, jaką wykonują codziennie torując dzieciom drogę do pełnowartościowego życia. Nazwa kursu narzuciła się sama - Nieprzetarty Szlak.

Zadania i cele Nieprzetartego Szlaku

Główne zadania ruchu to:

  • wypracowanie specyfiki pracy harcerskiej dla poszczególnych niepełnosprawności,
  • adaptowanie ogólnozwiązkowego programu dla potrzeb drużyn pracujących w placówkach rewalidacyjnych i opiekuńczych,
  • kształcenie kadry instruktorskiej.

Celami pracy w gromadzie/drużynie „NS” są:

  • zwiększanie samodzielności członków,
  • integracja członków ze środowiskiem lokalnym, przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu,
  • pobudzanie zainteresowań członków,
  • socjalizacja członków i zapobieganie patologiom poprzez proponowanie ciekawych form spędzania czasu wolnego,
  • pedagogizacja środowiska rodzinnego członków,
  • nauka poprzez zabawę, działanie i pracę,
  • współodpowiedzialność za członków jednostki,
  • wdrażanie członków na miarę ich możliwości do pracy, pomagania innym,
  • indywidualizacja oddziaływań dostosowana do potrzeb i możliwości członków,
  • wieloprofilowe wsparcie procesu rewalidacji zapobiegające pogłębianiu się istniejących dysfunkcji rozwojowych,
  • współdziałanie z osobami pełnosprawnymi (edukacja włączająca)[3].

Zakres działalności gromad/drużyn Nieprzetartego Szlaku

Gromady/drużyny Nieprzetartego Szlaku skupiają osoby z[4]:

  • placówek leczniczych,
  • zakładów dla niewidomych i niedowidzących,
  • zakładów dla Głuchych i niedosłyszących,
  • zakładów i szkół specjalnych dla osób z niepełnosprawnością intelektualną,
  • szpitali dla nerwowo i psychicznie chorych,
  • sanatoriów,
  • zakładów dla osób z niepełnosprawnościami ruchowymi,
  • zakładów wychowawczych i poprawczych,
  • kuratorskich ośrodków pracy z młodzieżą.

Zgodnie z aktualnymi przepisami, Nieprzetarty Szlak odnosi się do dzieci i młodzieży[3]:

  • niesłyszących i słabosłyszących,
  • niewidomych i słabowidzących,
  • z chorobami przewlekłymi,
  • z niepełnosprawnością intelektualną,
  • z niepełnosprawnością ruchową,
  • z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim,
  • z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym,
  • z autyzmem,
  • niedostosowanych społecznie, zagrożonych niedostosowaniem społecznym, zagrożonych uzależnieniem lub z zaburzeniami zachowania.

Odznaką „NS” jest wschodzące słoneczko. Harcerze „NS” są pełnoprawnymi członkami Związku Harcerstwa Polskiego.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Maria Halina Starzyk, Dwie harcerki (cz. II), „Biuletyn Sądeckiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku”, 64, Nowy Sącz, czerwiec 2020, s. 13, ISSN 1899-721X.
  2. ↑ W gawędzie błędnie podawane jest schronisko PTTK na Turbaczu, w rzeczywistości chodziło o Dom Wycieczkowy PTTK „Turbacz” w Rabce-Zdroju
  3. 1 2 Instrukcja tworzenia i działania gromady, drużyny, kręgu i klubu specjalnościowego. Załącznik do uchwały Głównej Kwatery ZHP nr 112/2016 z dnia 27 stycznia 2016 r.. Związek Harcerstwa Polskiego, 2016-01-27. [dostęp 2017-01-07]. (pol.).
  4. ↑ Leszek Mikuła: Harcerstwo resocjalizujące. Witkowo: Zakład Poprawczy, 1995, s. 5. ISBN 83-904828-0-0. (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.