Niewiarygodne przygody Marka Piegusa
| Autor | |
|---|---|
| Tematyka |
przygodowo-humorystyczna |
| Typ utworu | |
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania | |
| Język | |
| Data wydania |
1959 |
Niewiarygodne przygody Marka Piegusa – wydana w 1959 powieść przygodowo-humorystyczna dla dzieci i młodzieży autorstwa Edmunda Niziurskiego.
Ze względu na walory rozrywkowe, potoczystą akcję i absurdalne poczucie humoru powieść szybko zdobyła wśród czytelników dużą popularność. W efekcie w 1966 powstał oparty na jej motywach serial telewizyjny.
Streszczenie
Powieść jest napisana w formie relacji narratora ze spotkań z tytułowym Markiem Piegusem. Opowiada o mieszkającym w Warszawie na Powiślu trzynastoletnim chłopcu, którego prześladuje nieustanny pech. Każda podejmowana przez niego czynność, nawet najprostsza, kończy się niewiarygodnymi komplikacjami. Ostatecznie zostaje uprowadzony przez gang złoczyńców, a jego odbicia podejmuje się drużyna harcerska o specjalności detektywistycznej, dowodzona przez niejakiego Teodora.
Powieść cechuje się wartką akcją, niebanalną fabułą oraz humorem sytuacyjnym i słownym, którego przykładem są imiona i nazwiska bohaterów (np. przestępca Wieńczysław Nieszczególny, muzyk Cezary Cedur, Chryzostom Cherlawy, Albert Flasz, Ildefons Stułbia, Nudys itp.). Świat przedstawiony zawiera liczne elementy nierzeczywiste, niemogące występować w realiach PRL-u lat gomułkowskich – np. prywatny detektyw lub drużyna harcerska o specjalności detektywistycznej. Z drugiej strony realia powieściowe są celnymi i zjadliwymi aluzjami do prawdziwych problemów trapiących polskie społeczeństwo w dobie Gomułki, zwłaszcza braku mieszkań – część przygód Marka osnuta jest wokół zjawiska sublokatorów, dokwaterowanych do rodzinnego mieszkania.
Bohaterowie
Ludzie:
Marek Piegus - tytułowy bohater. Młode chłopczę w wieku ok. 12-15 lat. Ma pokaźną rodzinę, jednak jedną siostrę ,,wykurzył" z domu. Jest szczęśliwym posiadaczem desek z płotu.
Hildegarda - matka Marka. Często blednie i wzywa duchy po ciemku. Tłoczy na balkon wszystkie niepotrzebne bambetle. Psychiczna.
Janusz - ojciec Marka, pracuje jako operator studni halucynnej. W 15 rozdziale nieprzytomnieje, omacnia się dopiero w 23. Pomalował dom na zielono. Ma swojego wiernego psa, Ajkra, którego czasami trzyma kulą u nogi.
Marianna, Adelajda, Renata, Barbara, Rita - siostry Marka.
Mateusz, Andrzej, Wincent - bracia Marka.
Ksiądz Lucjan Rygut - proboszcz parafii w Drżących Glebach (taka miejscowość). Zostaje przepędzony z kościoła i skrywa się w domu Marka. Jest dosyć histeryczny, ale dzieci w szkole go lubią.
Ksiądz Ryszard Kądziołka - wikary. Jest energiczny, chętnie ,,knuje" z dziećmi. Jednak ogół go lubi.
Alojz Andrij - ministrant. Uważa się za pedanta, chociaż raz krzyknął do księdza Ryguta: 'Odwal sie'. Jego dom spłonął, więc po szkole (a czasem też służbie), przesiaduje u księdza Kądziołki.
Ministranci.
Francopolo - niemy chłopiec, którego Marek znalazł w szopie i zaweisił na kratownicy.
Doktor Foczka - lekarz gminny. Prawdopodobnie uprawia czarną magię.
Jaś Liczybuła - sąsiad Alojza Andrija. Kiedy okno jego pokoju otwiera się (do pola), to styka się z też otwartym do pola oknem Alojza Andrija.
Hagata - zbrodniarka wojenna, która mieszka w rozwalonej chałupie z białą blachą.
Zwierzęta:
Ajker - pies Marka, bardzo się przywiązał do Janusza. Kiedyś zagryzł księdza Ryguta.
Ptaszek Staszek - domowy ptak rodziny Andrijów.
Cegła - rudy kot Marka. Bardzo ładny, lubi głaskanie. Tresowany.
Idiops - pies-przybłęda. Został wywalony z jakiegoś domu.
Kacper - świnia, towarzysz księdza Ryguta. Rygut uważa go za swego brata, ponieważ zawsze chciał mieć brata.