Nikołaj Medtner
![]() Nikołaj Medtner (1910) | |
| Imię i nazwisko |
Nikołaj Karłowicz Medtner |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
5 stycznia 1880 |
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci |
13 listopada 1951 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Nikołaj Karłowicz Medtner, też Metner[1] (ros. Никола́й Ка́рлович Ме́тнер, ur. 24 grudnia 1879?/5 stycznia 1880 w Moskwie, zm. 13 listopada 1951 w Londynie)[2] – rosyjski kompozytor i pianista.
Życiorys
Wywodził się z rodziny o tradycjach muzycznych, pochodzenia niemieckiego. Podstawy gry fortepianowej otrzymał od matki, która była śpiewaczką oraz od wuja organisty F. Gedikego[1]. W latach 1892–1900 studiował grę na fortepianie w Konserwatorium Moskiewskim, początkowo uczył się u Pawła Pabsta, a od 1897 u Wasilija Sapielnikowa oraz w latach 1898–1900 u Wasilija Safonowa. Prywatnie studiował także kompozycję u Antona Arienskiego i Siergieja Taniejewa[2].
W 1900 odniósł sukces na Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Antona Rubinsteina w Wiedniu. Był również laureatem nagrody im. Glinki. Po europejskim tournée w 1901–1902 zyskał opinie jednego z najwybitniejszych pianistów swojej generacji[2].
W latach 1909–1910 oraz 1915–1921 prowadził klasę fortepianu w moskiewskim Konserwatorium[2]. W 1921 opuścił Rosję i siedlił się w Berlinie, a w 1925 zamieszkał w Enghien-les-Bains pod Paryżem. Dziesięć lat później przeprowadził się do Golders Green koło Londynu, gdzie pozostał do końca życia (nie licząc pobytu w Warwickshire w czasie wojny).
Twórczość
Był uznawany za wybitnego kompozytora muzyki fortepianowej, porównywany do Rachmaninowa i Skriabina z racji pokrewnego, patetycznego tonu, silnej ekspresji i skłonności do ostrych kontrastów[2]. Jego muzyka utrzymywała się w stylu późnoromantycznym, czerpiąc wzory z okresu klasycyzmu. Komponował głównie utwory fortepianowe, w tym trzy koncerty oraz muzykę kameralną i wokalną[2][3]. Siergiej Rachmaninow był jego przyjacielem od 1906 roku[4] i wielbicielem jego twórczości[5] – wykonywał na koncertach jego utwory[6] (zob. lista dzieł Nikołaja Medtnera).
Wybrane utwory
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Krystyna Duszyk, Medtner, Nikołaj [online], Polska Biblioteka Muzyczna [dostęp 2025-02-08].
- 1 2 3 4 5 6 Duszyk 2000 ↓.
- ↑ Martyn 2004 ↓.
- ↑ Rebecca Mitchell, Sergei Rachmaninoff, Reaktion Books, 20 czerwca 2022, s. 113, ISBN 978-1-78914-575-5 (ang.).
- ↑ Richard Holt, Nicolas Medtner, 1879 [ie. 1880]-1951: A Tribute to His Art and Personality, D. Dobson, 1955, s. 118 (ang.).
- ↑ Robert E. Cunningham jr., Sergei Rachmaninoff: A Bio-Bibliography, Bloomsbury Publishing USA, 30 października 2000, s. 143, ISBN 978-0-313-09540-5 [dostęp 2024-12-21] (ang.).
Bibliografia
- Krystyna Duszyk: Medtner Nikołaj. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 6: M część biograficzna. Kraków: PWM, 2000. ISBN 83-224-0656-8. (pol.).
- Barrie Martyn: Medtner, Nicolas (Metner, Nikolay Karlovich). W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. M. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Nikołaj Medtner – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- ISNI: 0000000117372722
- VIAF: 2662973
- LCCN: n80079451
- GND: 118875663
- NDL: 00929753
- LIBRIS: qn245xk80nblnw2
- BnF: 139566697
- SUDOC: 098974033
- SBN: DDSV392931
- NLA: 35602527
- NKC: js2006342227
- BNE: XX4726816
- NTA: 142080829
- BIBSYS: 97035052
- CiNii: DA08608455
- Open Library: OL1636245A
- PLWABN: 9810691652505606
- NUKAT: n2003081770
- J9U: 987007282695405171
- LNB: 000050890
- NSK: 000426385
- CONOR: 139776099
- ΕΒΕ: 234490
- KRNLK: KAC199618675
- LIH: LNB:HV+;=BE
