Niskogłów

Niskogłów
	Tapinauchenius
	Ausserer, 1871
	; Niskogłów pierzastostopy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	pajęczaki
Rząd	pająki
Infrarząd	ptaszniki
Rodzina	ptasznikowate
Podrodzina	Psalmopoeinae
Rodzaj	niskogłów
	Typ nomenklatoryczny
	Mygale plumipes C.L. Koch, 1842
Synonimy
	Pseudoclamoris Hüsser, 2018;
	Pseudoclamoris Hüsser, 2018;

Niskogłów olbrzymi, samica (A) i samiec (B)

Niskogłów^[2] (Tapinauchenius) – rodzaj pająków z infrarzędu ptaszników i rodziny ptasznikowatych. Obejmuje 9 opisanych gatunków. Zamieszkują Małe Antyle i północną Amerykę Południową.

Morfologia

Ubarwienie nie zmienia się w czasie rozwoju osobniczego lub zmienia się tylko nieznacznie. Karapaks jest dłuższy niż szeroki, o lekko wyniesionej części głowowej, szerszym niż dłuższym i mniej lub bardziej wysklepionym wzgórku ocznym oraz prostych i głębokich jamkach. Oczy pary przednio-środkowej leżą na tej samej wysokości co oczy pary przednio-bocznej. Brak jest nadustka. Szczękoczułki pozbawione są rastellum. Niemal prostokątne szczęki mają przednie płaty wyciągnięte w stożkowate wyrostki i po około 100–232 kuspuli w kątach wewnętrznych. Warga dolna jest szersza niż długa, zaopatrzona w 70–157 kuspuli. Wargę dolną płytka i płaska bruzda dzieli od dłuższego niż szerokiego, spiczasto zakończonego sternum, na którym widnieją trzy pary sigilli oddalonych od jego krawędzi na odległość mniejszą od swojej średnicy. Odnóża i nogogłaszczki mają długie szczeciny ochronne o jednakowym ubarwieniu na całej długości. Szczęki są pozbawione liry, na nogogłaszczkach i odnóżach brak jest szczecinek strydulacyjnych. Na opistosomie i nogogłaszczkach brak jest włosków parzących. Kądziołki przędne pary tylno-bocznej są palcowate. Odnóża pierwszej i drugiej pary mają na nadstopiach i stopach szpatułkowate skopule. Trichobotria maczugowate rozmieszczone są w odsiebnych ⅔ długości stopy. Na goleniach i nadstopiach samców występują bocznie skierowane szczecinki^[3].

Samce mają na goleniach pierwszej pary odnóży apofizy (haki) goleniowe złożone z dwóch gałęzi; za dłuższą z nich, tylno-boczną, znajduje się guzek. Nogogłaszczki samca mają prawie trójkątne cymbium zbudowane z dwóch niemal równych rozmiarów płatów, z których tylno-boczny nie ma zaokrąglonego wyrostka. Kulisty bulbus ma małe subtegulum, guzek na przednio-bocznej powierzchni tegulum oraz niespłaszczony i pozbawiony kilów embolus o zakrzywionym wierzchołku. Genitalia samicy mają dwie osobne, proste spermateki z przewężeniem w części odsiebnej, wydzielającym płat wierzchołkowy^[3].

Rozprzestrzenienie

Rodzaj neotropikalny, rozmieszczony od Panamy i Saint Lucia przez Saint Vincent i Grenadyny, Trynidad i Tobago, Wenezuelę, Gujanę, Surinam i Gujanę Francuską po Ekwador i północną Brazylię^[4]^[3].

Taksonomia

Takson ten wprowadzony został w 1871 roku przez Antona Ausserera^[5]. Ostatniej jego rewizji dokonali w 2022 roku Yeimy Cifuentes i Rogéiro Bertani^[3]. Zalicza się do niego 9 opisanych gatunków^[4]^[3]:

Tapinauchenius brunneus Schmidt, 1995 – niskogłów brunatny
Tapinauchenius cupreus Schmidt et Bauer, 1996 – niskogłów miedziany
Tapinauchenius gretae Cifuentes et Bertani, 2022 – niskogłów filoetowy
Tapinauchenius herrerai Gabriel et Sherwood, 2022 – niskogłów panamski
Tapinauchenius latipes L. Koch, 1875 – niskogłów szerokostopy
Tapinauchenius plumipes (C. L. Koch, 1842) – niskogłów pierzastostopy
Tapinauchenius polybotes Hüsser, 2018 – niskogłów olbrzymi
Tapinauchenius rasti Hüsser, 2018 – niskogłów niebieskawy
Tapinauchenius sanctivincenti (Walckenaer, 1837) – niskogłów karaibski

Przypisy

↑ Tapinauchenius, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Dominik M.D.M. Szymański Dominik M.D.M. i inni, Ptasznikowate (Theraphosidae). Etymologia nazw naukowych i propozycja nazw zwyczajowych, Kraków: Ridero, 2025, s. 215-216, ISBN 978-83-8414-021-5 (pol.).
1 2 3 4 5 Y. Cifuentes, R. Bertani. Taxonomic revision and cladistic analysis of the tarantula genera Tapinauchenius Ausserer, 1871, Psalmopoeus Pocock, 1985, and Amazonius n. gen. (Theraphosidae, Psalmopoeinae). „Zootaxa”. 5101 (1), s. 1-123, 2022. DOI: 10.11646/zootaxa.5101.1.1.
1 2 Gen. Tapinauchenius Ausserer, 1871. [w:] World Spider Catalog [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2022-08-16].
↑ A. Ausserer. Beiträge zur Kenntniss der Arachniden-Familie der Territelariae Thorell (Mygalidae Autor). „Verhandlungen der Kaiserlich-Königlichen Zoologisch-Botanischen Gesellschaft in Wien”. 21, s. 117-224, 1871.

[itis-1] Tapinauchenius, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Szymańskietal-2] Dominik M.D.M. Szymański Dominik M.D.M. i inni, Ptasznikowate (Theraphosidae). Etymologia nazw naukowych i propozycja nazw zwyczajowych, Kraków: Ridero, 2025, s. 215-216, ISBN 978-83-8414-021-5 (pol.).

[cb-3] 1 2 3 4 5 Y. Cifuentes, R. Bertani. Taxonomic revision and cladistic analysis of the tarantula genera Tapinauchenius Ausserer, 1871, Psalmopoeus Pocock, 1985, and Amazonius n. gen. (Theraphosidae, Psalmopoeinae). „Zootaxa”. 5101 (1), s. 1-123, 2022. DOI: 10.11646/zootaxa.5101.1.1.

[wsc-4] 1 2 Gen. Tapinauchenius Ausserer, 1871. [w:] World Spider Catalog [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2022-08-16].

[Ausserer-5] A. Ausserer. Beiträge zur Kenntniss der Arachniden-Familie der Territelariae Thorell (Mygalidae Autor). „Verhandlungen der Kaiserlich-Königlichen Zoologisch-Botanischen Gesellschaft in Wien”. 21, s. 117-224, 1871.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]