Niskogłów szerokostopy
| Tapinauchenius latipes[1] | |
| Koch in: Ausserer, 1875 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Infrarząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
niskogłów szerokostopy |
Niskogłów szerokostopy[2] (Tapinauchenius latipes) – gatunek pająka z infrarzędu ptaszników i rodziny ptasznikowatych. Zamieszkuje Małe Antyle i północną Amerykę Południową.
Taksonomia
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1875 roku przez Ludwiga Carla Christiana Kocha w publikacji głównego autorstwa Antona Ausserera[3][4]. Jako miejsce typowe wskazano Puerto Cabello w Wenezueli[3][5]. W 2022 roku Yeimy Cifuentes i Rogéiro Bertani dokonali redeskrypcji gatunku przy okazji rewizji rodzaju[5].
Morfologia
Samice osiągają do 45 mm długości ciała i do około 100 mm rozpiętości odnóży, samce zaś do 35 mm długości ciała i do około 90 mm[6]. Ubarwienie zwykle jest czarnofioletowe[6][7], rzadziej ciemnobrązowe lub rudobrązowe[7]. Karapaks jest dłuższy niż szeroki, o lekko wyniesionej części głowowej, szerszym niż dłuższym wzgórku ocznym, głębokich i prostych jamkach oraz wyraźnych rowkach tułowiowych. Oczy pary przednio-środkowej leżą na tej samej wysokości co pary przednio-bocznej, a pary tylno-bocznej bardziej z przodu niż pary tylno-środkowej. Nadustek nie występuje. Szczękoczułki mają na przednich krawędziach rowków od 9 do 10 ząbków. Odnóża pierwszej i czwartej pary są najdłuższe i równej długości, trzeciej zaś najkrótsze. Stopy wszystkich par odnóży mają pełne skopule, natomiast skopule na nadstopiach są pełne w przypadku dwóch pierwszych par, w przypadku ostatniej pary zajmują odsiebną ćwiartkę, a w przypadku przedostatniej pary odsiebne ⅔ u samca i odsiebne ½ u samicy[5].
Samce mają na goleniach pierwszej pary odnóży apofizy (haki) goleniowe złożone z dwóch gałęzi, z których przednio-boczna jest mniejsza i zaopatrzona w kolec na boku, a tylno-boczna większa i zaopatrzona w kolec na wierzchołku; za gałęzią tylno-boczną leży wyraźny, trójkątny guzek. Nogogłaszczki samca mają prawie trójkątne cymbium zbudowane z dwóch niemal równych rozmiarów płatów. Kulisty bulbus ma małe subtegulum i guzek na przednio-bocznej powierzchni tegulum. Od 3 do 3,3 raza dłuższy od tegulum embolus jest smukły, w widoku grzbietowym od połowy długości delikatnie zakrzywiający się, ku zagiętemu szczytowi gwałtownie zwężony[5].
Genitalia samicy mają dwie całkowicie odseparowane, krótkie, trójkątne spermateki, każda z dobrze zesklerotyzowanym, zaokrąglonym płatem wierzchołkowym o szerokości mniejszej niż połowa szerokości części środkowej[5].
Ekologia i występowanie
Gatunek neotropikalny, znany z Trynidadu, Wenezueli i Gujany[5][4]. Jest ptasznikiem nadrzewnym. Potrafi nurkować w zbiornikach wody zgromadzonej na roślinach (fitotelmach)[5].
Hodowla
Dorosły osobnik wymaga pionowego terrarium o minimalnych wymiarach 20×20×30 cm z elementem wystroju ułatwiającym konstrukcję gniazda. Zaleca się temperaturę 24–29°C w dzień i 18–25°C w nocy oraz wilgotność 70–80%. Preferowane jest karmienie owadami ruchliwymi[7][6]. Rozmnażanie jest łatwe. Samica produkuje kokon jajowy zwykle po około 2 miesiącach po kopulacji, a pierwsze stadium rozwojowe młodych pojawia się w nim po około 25 dniach[6]. Liczba młodych w kokonie wynosi zwykle 60–100[7][6]. Ptasznik jest stosunkowo słabo jadowity i nieagresywny, jednak ze względu na szybkość i skoczność nie jest zalecany dla początkujących[7][6].
Przypisy
- ↑ Tapinauchenius latipes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Dominik M. Szymański i inni, Ptasznikowate (Theraphosidae). Etymologia nazw naukowych i propozycja nazw zwyczajowych, Kraków: Ridero, 2025, s. 215-216, ISBN 978-83-8414-021-5 (pol.).
- 1 2 Anton Ausserer. Zweiter Beitrag zur Kenntniss der Arachniden-Familie der Territelariae Thorell (Mygalidae Autor). „Verhandlungen der Kaiserlich-Königlichen Zoologisch-Botanischen Gesellschaft in Wien”. 25, s. 125–206, 1875.
- 1 2 Gen. Tapinauchenius Ausserer, 1871. [w:] World Spider Catalog [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2022-08-14].
- 1 2 3 4 5 6 7 Y. Cifuentes, R. Bertani. Taxonomic revision and cladistic analysis of the tarantula genera Tapinauchenius Ausserer, 1871, Psalmopoeus Pocock, 1985, and Amazonius n. gen. (Theraphosidae, Psalmopoeinae). „Zootaxa”. 5101 (1), s. 1–123, 2022. DOI: 10.11646/zootaxa.5101.1.1.
- 1 2 3 4 5 6 Tapinauchenius latipes. [w:] Arcana Spider [on-line]. [dostęp 2022-08-12].
- 1 2 3 4 5 Tapinauchenius latipes. [w:] Terrarium.com.pl [on-line]. [dostęp 2022-08-10].