Nowe Depułtycze

Nowe Depułtycze
wieś
Ilustracja
Centrum Współpracy Transgranicznej PWSZ w Chełmie
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

chełmski

Gmina

Chełm

Liczba ludności (2021)

243[1][2]

Strefa numeracyjna

82

Kod pocztowy

22-100[3]

Tablice rejestracyjne

LCH

SIMC

0101310[4]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Chełm
Mapa konturowa gminy wiejskiej Chełm, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Nowe Depułtycze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Nowe Depułtycze”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Nowe Depułtycze”
Położenie na mapie powiatu chełmskiego
Mapa konturowa powiatu chełmskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Nowe Depułtycze”
Ziemia51°03′51″N 23°23′14″E/51,064167 23,387222[5]

Nowe Depułtycze – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Chełm[6][4].

Wieś jest sołectwem w gminie Chełm[7], siedzibą rzymskokatolickiej parafii Wszystkich Świętych[8]. We wsi znajduje się centrum współpracy transgranicznej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmie[9] oraz Sala Królestwa miejscowego zboru Świadków Jehowy[10].

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa chełmskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 238 mieszkańców[11] i była 23. co do wielkości miejscowością gminy Chełm.

Integralne części wsi Nowe Depułtycze[6][4]
SIMCNazwaRodzaj
0101327Dwórczęść wsi
0101333Podłączeprzysiółek
Dawna cerkiew, obecnie kościół pw. Wszystkich Świętych, oraz dzwonnica

Historia nazwy wsi

Do końca II wojny światowej Depułtycze Nowe i Stare stanowiły jedną wieś o nazwie Depułtycze Ruskie z wydzielonym obszarem dworu. I tak:

  • na mapie "Woiewodztwa Lubelskie y Rawskie. Mazowsze y Podlasie Południowe. Część Pułnocna Woiewodztw Bełzkiego, Ruskiego y Sendomirskiego Część Zachodnia Wojewodztwo Wolyńskiego y Brzeskiego—Litewskiego" z 1772 zaznaczono tylko ogólnie miejscowość Depultyce
  • Mappa Szczegulna Woiewodztwa Lubelskiego z 1786 przedstawia wieś Dypultycze Ruskie
  • na Topograficznej Karcie Królestwa Polskiego na wydaniach z lat 1843 i 1864 widnieją Depułtycze Ruskie
  • na wydanej w Paryżu w 1859 mapie arkusz XXVII Lublin znajdujemy podpis Depułtycze Ruskie
  • na mapie Automobilistów Królestwa Polskiego arkusz Chełm z roku 1913 miejscowość podpisano Depułtycze Rus.
  • niemiecki przedruk mapy rosyjskiej z okresu I wojny światowej Râd" XX List" 2 Cholm zamieszcza nazwę Russkije Depultytsche
  • oraz polska mapa WIG Pas 44 Słup 37 z 1931 nazywa wieś Depułtycze Ruskie

Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej : opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 4, Województwo lubelskie wymienia wieś Depułtycze Ruskie (48 Polaków i 118 Rusinów) oaz Depułtycze Ruskie folwark (171 Polaków). Dopiero mapy sporządzane po II wojnie światowej dzielą wieś na Depułtycze Nowe i Stare.

Dawna cerkiew - dzisiejszy kościół

Pierwsza cerkiew prawosławna we wsi była wzmiankowana w 1508, kolejna w XVII w. W latach 1770–90 wzniesiono obecną drewnianą świątynię już jako cerkiew unicką z fundacji łacińskiego biskupa sufragana kijowskiego Michała Ignacego Franciszka Olędzkiego (1753-1803) herbu Rawicz, właściciela dóbr Uher. Otrzymała ona wezwanie Podwyższenia Krzyża Świętego a potem Św. Mikołaja. W 1875 przejęta przez cerkiew prawosławną. W 1905 zbudowano obok starej nową murowaną cerkiew zburzoną w 1938.

W 1916 roku cerkiew została przejęta przez kościół rzymsko-katolicki a w 1929 utworzono parafię Wszystkich Świętych.

Kościół jest drewniany, orientowany, zbudowany na zrąb, oszalowany, wzmocniony lisicami. Nawa ma kształt zbliżony do kwadratu z wydzielonym wewnątrz przedsionkiem z 1939. Prezbiterium jest prostokątne, zamknięte trójbocznie, z dwiema prostokątnymi zakrystiami po bokach. Nawa ma dach trójspadowy, z wieżyczką sygnaturki na szczycie, prezbiterium wielospadowy, zakrystie pulpitowe (wszystkie dachy kryte blachą).

We wnętrzu płaski strop, nad przedsionkiem chór muzyczny. Ołtarz główny późnobarokowy z 2 poł.XVIII w. przeniesiony z Trzeszczan Pierwszych koło Hrubieszowa. Znajduje się w nim obraz Matki Boskiej Częstochowskiej. Po jego lewej stronie na ścianie prezbiterium barokowy obraz Wszystkich Świętych (zapewne z 2. ćwierci XVIII wieku). W prawym ołtarzu bocznym umieszczono obraz Chrztu Chrystusa w Jordanie, pochodzący zapewne z przełomu XVIII i XIX wieku, w lewym późnobarokowe obrazy Ukrzyżowania z Matką Boską i św. Janem Ewangelistą, w rokokowych ramach oraz św. Piotra i Pawia.

Drewniana dzwonnica pochodzi z końca XVIII w.[12]

Przypisy

  1. ↑ Wieś Nowe Depułtycze w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-19], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 stycznia 2023 [dostęp 2022-10-04].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 823 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. 1 2 3 GUS. Rejestr TERYT
  5. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 88723
  6. 1 2 Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. ↑ Strona gminy, sołectwa [dostęp 2023-12-16]
  8. ↑ Opis parafii na stronie diecezji
  9. ↑ J. Barczyński, Akademickie Centrum Współpracy Transgranicznej PWSZ stało się faktem, 14 lutego 2011.
  10. ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2015-01-10].
  11. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  12. ↑ Kościół (dawna cerkiew) w Nowych Depułtyczach na stronie Lubelskie Klimaty
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.