Nurniczek wąsaty
| Aethia pygmaea[1] | |||
| (Gmelin, 1789) | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
nurniczek wąsaty | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 występuje przez cały rok poza sezonem lęgowym | |||
Nurniczek wąsaty[4] (Aethia pygmaea) – gatunek małego ptaka z rodziny alk (Alcidae) gnieżdżący się na północno-wschodnim wybrzeżu Morza Ochockiego, Aleutach, Kurylach i Wyspach Komandorskich. Nie wyróżnia się podgatunków[2][5]. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Morfologia
Długość ciała wynosi około 16,5 cm[6]–19[7] cm, masa ciała 99–136 g (średnio 116 g) oraz rozpiętość skrzydeł 37 cm[2]. Pierś szara, brzuch biały. Na czole obecny pęczek białych piór, a także białe „wąsy” w postaci również białych, luźnych piór, biegnące od dzioba w tył i podobne pióra od oka w tył. W okresie lęgowym dziób przybiera barwę intensywnie cynobrową[7].
Zasięg występowania
W okresie lęgowym nurniczek wąsaty spotykany jest na północno-wschodnim wybrzeżu Morza Ochockiego, Aleutach, Wyspach Kurylskich i Wyspach Komandorskich. Poza okresem lęgowym przebywa głównie na otwartym morzu, na południu po wschodnie wybrzeża Japonii[8].
Lęgi
Nurniczki wąsate przybywają do kolonii lęgowych od marca do czerwca, zależnie od siedliska[8]. Gniazdo mieści się w zagłębieniu w skale. Zniesienie liczy 1 białe jajo[7] o wymiarach 44,1 ± 1,6 mm na 31,1 ± 1,61 mm (dane z Buldir Island). Pisklęta w wieku 2 dni ważą 17,4 ± 2,4 g. Pisklęta badane na wyspie Buldir były karmione przez rodziców po zapadnięciu zmroku widłonogami z rodzaju Neocalanus oraz pancerzowcami Thysanoessa. 89% z młodych dożyło wieku opierzenia[9].
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje nurniczka wąsatego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku[3]. Liczebność populacji w 1996 roku szacowano na ponad 100 tysięcy osobników, czyli ponad 67 tysięcy osobników dorosłych. Trend liczebności uznawany jest za spadkowy ze względu na drapieżnictwo gatunków inwazyjnych oraz niszczenie siedlisk[3].
Przypisy
- ↑ Aethia pygmaea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- 1 2 3 D.N. Nettleship, G.M. Kirwan: Whiskered Auklet (Aethia pygmaea). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2012. [dostęp 2015-02-09]. (ang.).
- 1 2 3 Aethia pygmaea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Aethiinae Allen,JA et al., 1908 - nurniczki (wersja: 2022-09-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-01-30].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Noddies, gulls, terns, auks. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-07-08]. (ang.).
- ↑ Robbins, C.S., Bruun, B., Zim, H.S.: Birds of North America. Nowy Jork: Western Publishing Company, 1966.
- 1 2 3 Chester A. Reed: The Bird Book. 1914, s. 25.
- 1 2 Species factsheet: Aethia pygmaea. BirdLife International. [dostęp 2020-07-08].
- ↑ F.M. Hunter, I.L. Jones, J.C. Williams & G.V. Byrd. Breeding biology of the Whiskered Auklet (Aethia pygmaea) at Buldir Island, Alaska. „The Auk”. 119 (4), s. 1036–1051, 2002.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).