Obwód winnicki

Obwód winnicki
Вінницька область
	Obwód
Herb	Flaga
Państwo	Ukraina
Siedziba	Winnica
Data powstania	1932
Kod ISO 3166-2	UA-05
Przewodniczący ODA	Serhij Borzow
Powierzchnia	26 513 km²
Populacja (2021); • liczba ludności	; 1 529 123
Tablice rejestracyjne	AB; KB
	Szczegółowy podział administracyjny
Liczba rejonów	6
	Położenie na mapie;
	Strona internetowa

Obwód winnicki (ukr. Вінницька область) – jeden z 24 obwodów Ukrainy. Leży w środkowej części Ukrainy, przy granicy z Mołdawią. Stolicą obwodu jest Winnica.

Na zachodzie graniczy z obwodem czerniowieckim i chmielnickim, na północy z żytomierskim, na wschodzie z kijowskim, kirowohradzkim i czerkaskim, a na południu z obwodem odeskim i Mołdawią.

Gospodarka

W obwodzie rozwinął się przemysł spożywczy, lekki, maszynowy, metalowy, materiałów budowlanych, chemiczny^[2]. W regionie uprawia się buraki cukrowe, zboże, ziemniaki, słoneczniki, tytoń, winorośl, drzewa owocowe, warzywa oraz hoduje się bydło, trzodę chlewną^[2].

Ludność

Dnia 1 stycznia 2021 r. obwód winnicki zamieszkiwało 1529,1 tysiąca osób, w tym 795,8 tys. (52,1%) ludności miejskiej i 733,2 tys. (47,9%) ludności wiejskiej^[1].

Największe miasta

Miasto	Populacja (tys.)	Powierzchnia [km²]
Winnica	369,5	79,94
Żmerynka	35,4	18,26
Mohylów Podolski	32,3	21,63
Chmielnik	28,1	20,5
Hajsyn	25,7	18,26
Koziatyn	24,3	12,5
Ładyżyn	22,6	9
Kalinówka	19,3	9,8
Bar	16,5	5,95
Tulczyn	15,6	9,26
Berszad	13,2	7,1
Hniwań	12,6	14,75
Niemirów	11,8	10,92

Skład etniczny

Narodowość	Liczba	%
Ukraińcy	1 674 135	94,91%
Rosjanie	67 501	3,83%
Polacy	3794	0,22%
Białorusini	3114	0,18%
Żydzi	3066	0,17%
Mołdawianie	2944	0,17%
Ormianie	1091	0,06%
Cyganie	874	0,05%
Azerowie	717	0,04%
Tatarzy	504	0,03%
Inne	6204	0,35%
Łącznie	1 763 944	100%

Geografia

Obwód winnicki zajmuje ok. 5,4% terytorium Ukrainy. Położony jest w strefie leśno-stepowej. Posiada rozległe lasy liściaste, porośnięte głównie przez dęby, graby, lipy, jesiony, klony oraz wiązy. Przez obwód przepływają 204 rzeki należące do dorzecza Dniepru, Bohu i Dniestru.

Minerały

Obwód winnicki jest bogaty w minerały niemetaliczne. Duże znaczenie gospodarcze mają złoża kaolinu i kamienia budowlanego. Istnieją również złoża kredy, gipsu, gliny i piasku. Lokalnie występuje torf i węgiel brunatny. Zasoby mineralne Obwodu winnickiego są dobrym fundamentem do szybkiego rozwoju przemysłu.

Klimat

Klimat – umiarkowany kontynentalny, średnia temperatura stycznia: –6 °C, średnia temperatura lipca: +19 °C. Suma rocznych opadów: 520–590 mm.

Zabytki

Pałace, m.in. pałac Potockich w Tulczynie, pałac Grocholskich w Woronowicy i pałac Witosławskich w Czerniatynie
Polskie kościoły, m.in. kościół kapucynów w Winnicy, kościół św. Anny w Barze, kościół św. Józefa w Hniwaniu, kościół Matki Boskiej Szkaplerznej w Bracławiu, kościół św. Floriana w Szarogrodzie, kościół Ścięcia głowy św. Jana Chrzciciela w Chmielniku (miejsce chrztu Ignacego Jana Paderewskiego) i kościół dominikanów w Murafie
Drewniane cerkwie pw. św. Mikołaja z czasów I Rzeczypospolitej w Ilińcach i Winnicy

Religia

Sobór Przemienienia Pańskiego w Winnicy, dawny kościół dominikanów

W regionie istnieją 2,052 organizacje wyznaniowe, z czego aż 1259 (61,3%) prawosławnych.
Liczba niektórych organizacji religijnych:

Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego – 951
Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Kijowskiego – 232
Ukraiński Autokefaliczny Kościół Prawosławny – 53
Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-ukraińskiego – 17
Kościół rzymskokatolicki – 130
Wyznania protestanckie – 579

Przypisy

1 2 Чисельність наявного населення України на 1 січня 2021 року [online] [dostęp 2021-07-31] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-26] (ukr.).
1 2 Obwód winnicki, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-10-24] .

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona internetowa kompleksu historyczno-kulturalnego „Zamek Radomyśl”

[ukrcensus2021-1] 1 2 Чисельність наявного населення України на 1 січня 2021 року [online] [dostęp 2021-07-31] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-26] (ukr.).

[PWN-2] 1 2 Obwód winnicki, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-10-24] .

[krym-3] 1 2 3 Sewastopol i Republika Autonomiczna Krymu zostały jednostronnie inkorporowane do Rosji w 2014 roku; na arenie międzynarodowej są uznawane za część Ukrainy.

[1]

[2]

[A]

Obwody	charkowski chersoński chmielnicki czerkaski czernihowski czerniowiecki dniepropetrowski doniecki iwanofrankiwski kijowski kirowohradzki lwowski ługański mikołajowski odeski połtawski rówieński sumski tarnopolski winnicki wołyński zakarpacki zaporoski żytomierski
Republika autonomiczna	Autonomiczna Republika Krymu^[A]
Miasta wydzielone	Kijów Sewastopol^[A]
Miasta obwodowe	Charków Chersoń Chmielnicki Czerkasy Czernihów Czerniowce Dniepr Donieck Iwano-Frankiwsk Kijów Kropywnycki Lwów Ługańsk Mikołajów Odessa Połtawa Równe Sumy Tarnopol Winnica Łuck Użhorod Zaporoże Żytomierz Symferopol^[A]