Obywatelska Partia Demokratyczna
![]() | |
| Państwo | |
|---|---|
| Skrót |
ODS |
| Lider | |
| Data założenia | |
| Adres siedziby |
Truhlářská 1106/9 110 00 Praga |
| Ideologia polityczna | |
| Poglądy gospodarcze | |
| Członkostwo międzynarodowe |
|
| Grupa w Parlamencie Europejskim |
|
| Młodzieżówka |
Mladí konzervativci |
| Obecni posłowie |
34/200 |
| Obecni senatorowie |
23/81 |
| Obecni eurodeputowani |
4/21 |
| Strona internetowa | |
Obywatelska Partia Demokratyczna (cz. Občanská demokratická strana, ODS) – prawicowa konserwatywna partia polityczna w Czechach, skrótowo określana jako „demokraci obywatelscy” (cz. občanští demokraté). W sprawach gospodarczych ugrupowanie o poglądach wolnorynkowych.
Historia
ODS założona została w kwietniu 1991 po rozpadzie Forum Obywatelskiego (Občanské fórum, OF) na mniejszościowy lewicowy Ruch Obywatelski (Občanské hnutí, OH) i większościowe prawicowe ODS, na czele którego stanął premier Václav Klaus. W latach 1993–1997 ODS była partią rządzącą, następnie znalazła się w opozycji.
ODS wygrała wybory parlamentarne w 1992 roku zdobywając razem z Partią Chrześcijańsko Demokratyczną (Křesťanskodemokratická strana, KDS) 29,7% głosów i 76 na 200 mandatów w Czeskiej Radzie Narodowej. Cztery lata później w wyborach z 1996 roku ODS ponownie wygrała z poparciem 29,6% i 68 mandatami, jednak rządziła tylko do 1997 przy akceptacji tego stanu rzeczy przez socjaldemokrację. Następne wybory odbyły się w 1998 roku wygrali je socjaldemokraci, a ODS uplasowała się na drugim miejscu z poparciem 27,8% i 63 miejscami w Izbie Poselskiej. W kolejnych wyborach w 2002 roku ODS ponownie była zajęła drugie miejsce i pozostała w opozycji wobec rządów centrolewicy.
ODS przerwała złą passę w wyborach w 2006 roku, kiedy uzyskała 35,4% głosów i wraz z koalicjantami Unią Chrześcijańskich Demokratów – Czechosłowacką Partią Ludową i Czeską Partią Zielonych zajęła 100 miejsc w Izbie Poselskiej. Umowę koalicyjną podpisano 26 czerwca 2006. Centroprawica stworzyła wówczas pierwszy rząd Mirka Topolánka złożony jedynie z ministrów ODS i bezpartyjnych, następnie zaś trójpartyjny drugi rząd Mirka Topolánka, który przetrwał do wiosny 2009. W latach 2009–2010 partia popierała techniczny i ponadpartyjny rząd Jana Fischera. W wyborach w 2010 ODS zajęła drugie miejsce, uzyskując 20,22% głosów[1] i utworzyła koalicyjny rząd centroprawicowy wraz z TOP 09 i Sprawami Publicznymi.
ODS reprezentowana jest nie tylko w parlamencie krajowym i samorządach, a również w Parlamencie Europejskim. W wyborach do Parlamentu Europejskiego 2004 roku zajęła pierwsze miejsce z 30,0% poparcia i 9 mandatami. Po wyborach 2009 roku należy do grupy Europejskich Konserwatystów i Reformatorów.
W latach 1991–2002 przewodniczącym partii był Václav Klaus, następnie Mirek Topolánek (2002–2010), Petr Nečas (2010–2013), Martin Kuba (2013–2014), zaś obecnie jest nim Petr Fiala.
Poparcie w wyborach
Wybory do Izby Poselskiej
| Wybory | Wyniki[2] | Mandaty | Zmiana | Rząd | |
|---|---|---|---|---|---|
| Głosy (tys.) | % | ||||
| 1992[3] | 1924 | 29,7 | 66/200 |
Nowa | Koalicja rządząca |
| 1996 | 1795 | 29,6 | 68/200 |
Koalicja rządząca | |
| 1998 | 1656 | 27,7 | 63/200 |
Opozycja | |
| 2002 | 1167 | 24,5 | 58/200 |
Opozycja | |
| 2006 | 1892 | 35,3 | 81/200 |
Koalicja rządząca | |
| 2010 | 1058 | 20,2 | 53/200 |
Koalicja rządząca | |
| 2013 | 384 | 7,7 | 16/200 |
Opozycja | |
| 2017 | 573 | 11,3 | 25/200 |
Opozycja | |
| 2021[4] | 1494 | 27,8 | 34/200 |
Koalicja rządząca | |
Wybory do Parlamentu Europejskiego
| Wybory | Wyniki[2] | Mandaty | Zmiana | |
|---|---|---|---|---|
| Głosy (tys.) | % | |||
| 2004 | 701 | 30,0 | 9/24 |
Nowa |
| 2009 | 742 | 31,5 | 9/22 |
|
| 2014 | 116 | 7,7 | 2/21 |
|
| 2019 | 345 | 14,5 | 4/21 |
|
Przypisy
- ↑ Wyniki wyborów na stronie Urzędu Statystycznego Republiki Czeskiej (cz.)
- 1 2 Volby.cz - Český statistický úřad | ČSÚ [online], volby.cz [dostęp 2024-02-29].
- ↑ W ramach koalicji ODS i KDS, która razem zdobyła 76 mandatów
- ↑ W ramach koalicji Spolu, która razem zdobyła 71 mandatów
Linki zewnętrzne
- Oficjalna witryna ODS (cz.)
.svg.png)