Zbójca reglowy

Zbójca reglowy
Ocypus tenebricosus
(Gravenhorst, 1846)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Infrarząd

Staphyliniformia

Rodzina

kusakowate

Podrodzina

kusaki

Plemię

Staphylinini

Podplemię

Staphylinina

Rodzaj

zbójca

Podrodzaj

Ocypus (Matidus)

Gatunek

zbójca reglowy

Zbójca reglowy[1] (Ocypus tenebricosus) – gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny kusaków.

Taksonomia

Gatunek opisany został po raz pierwszy w 1846 roku przez Johanna L.C. Gravenhorsta pod nazwą Staphylinus tenebricosus. Jako miejsce typowe wskazano „Śląsk i Węgry”. Kombinację Ocypus tenebricosus podał jako pierwszy w 1887 roku Eduard Eppelsheim. W 1849 roku Ludwig Redtenbacher opisał z Wiednia Ocypus micropterus, którego najpierw Ernst Gustav Kraatz w 1857 roku zsynonimizował z Staphylinus brachypterus, a potem Ludwig Ganglbauer w 1895 roku z Staphylinus tenebricosus[2].

Morfologia

Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 20 do 32 mm, porośniętym krótkim, przylegającym, brunatnoczarnym owłosieniem. Głowa jest czworokątna w zarysie, całkowicie czarna, delikatnie punktowana, matowa. W widoku grzbietowym skronie są znacznie dłuższe od oczu. Czułki są czarne z czarnobrunatnym ostatnim członem. Żuwaczki są stosunkowo krótkie i uzębione. Głaszczki wargowe mają człon ostatni pośrodku najszerszy i tam nieco szerszy niż przedostatni. Przedplecze jest matowoczarne, delikatnie punktowane, bez gładkiej linii pośrodkowej w przedniej części, nieco węższe od głowy, o niemal równoległych bokach[3] i zaokrąglonych kątach[1]. Punkty na głowie i przedpleczu są jednakowych wielkości, głębokie i okrągłe, na tym ostatnim rozstawione na odległości znacznie mniejsze od ich średnic. Pokrywy są czarne, o krawędziach bocznych niewiele krótszych niż przedplecze. Odnóża są czarne z czarnobrunatnymi stopami. Przednia ich para ma na goleniach duże, rzucające się w oczy kolce. Odwłok jest matowoczarny. Piąty tergit cechuje się brakiem błoniastej obwódki tylnego brzegu, a szósty nieznacznie rzadszym owłosieniem i punktowaniem niż poprzednie[3].

Ekologia i występowanie

Owad ten zamieszkuje lasy, głównie w górach i na pogórzach, aczkolwiek sporadycznie i lokalnie znajdywany bywa też na nizinach[4][1]. Chrząszcz edaficzny, bytujący w ściółce leśnej, wierzchniej warstwie gleby[3], pod kamieniami, wśród mchów i na starych owocnikach grzybów. Aktywny jest od wiosny do jesieni[1].

Gatunek palearktyczny, europejski, znany z Francji, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, północnych Włoch[5][2], Łotwy[4], Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Rumunii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry i Albanii[5][2]. W Polsce znany z Sudetów, Karpat, południowej części wyżyn oraz Puszczy Augustowskiej[3].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Ocypus tenebricosus – Zbójca reglowy. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2023-03-09].
  2. 1 2 3 Lee H. Herman. Catalog of the Stapylinidae (Insecta: Coleoptera). 1758 to the End of Second Millenium. VI Staphylinine Group (Part 3). Staphylininae: Staphylinini (Quediina, Staphylinina, Tanygnathinina, Xanthopygina), Xantholinini. Staphylinidae incertae sedis. Fossils, Protactinae†. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 265, s. 3021–3840, 2001.
  3. 1 2 3 4 Andrzej Szujecki: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera z. 24 e Kusakowate - Staphylinidae: Kusaki - Staphylininae. Warszawa, Wrocław: PWN, PTE, 1980.
  4. 1 2 B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Staphylinidae część 2. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (7), 1980.
  5. 1 2 Ocypus (Matidus) tenebricosus (J.L.C. Gravenhorst, 1846). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-03-09].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.