Ogorzałek luzoński

Ogorzałek luzoński
Tryphomys adustus[1]
G.S. Miller, 1910[2]
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

myszowate

Podrodzina

myszy

Plemię

Rattini

Rodzaj

Tryphomys
G.S. Miller, 1910[2]

Gatunek

ogorzałek luzoński

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

brak danych

Ogorzałek luzoński[4] (Tryphomys adustus) – gatunek ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący endemicznie na wyspie Luzon w archipelagu Filipin[3][5].

Taksonomia

Rodzaj i gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1910 roku amerykański botanik i zoolog Gerrit Smith Miller, nadając im odpowiednio nazwy Tryphomys i Tryphomys adustus[2]. Holotyp pochodził z Haights-in-the-Oaks, w Benguet, na Luzonie, w Filipinach[5][6]. Jedyny przedstawiciel rodzaju ogorzałek[4] (Tryphomys)[7][8][6].

T. adustus tworzy monofiletyczny klaster z Abditomys latidens, oba sklasyfikowane są w kladzie „Philippine New Endemics” w plemieniu Rattini[6]; pokrewieństwo z innymi rodzajami myszowatych z Filipin nie jest ustalone[7]. Zachodzi potrzeba przeprowadzenia badań genetycznych[6]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[6].

Etymologia

  • Tryphomys: gr. τρυφη truphē „delikatny, miękki”[9]; μυς mus, μυος muos „mysz”[10].
  • adustus: łac. adustus „spalony”, od adurere „podpalić”[11].

Występowanie

Ogorzałek luzoński jest znany tylko z trzech miejsc. Występuje wyłącznie na Filipinach; oprócz prowincji Benguet stwierdzono go także w prowincjach Tarlac i Laguna w środkowej części wyspy Luzon. Występuje od poziomu morza do wysokości ok. 2200 m n.p.m., wzdłuż rzeki Chico u stóp Mount Data i u stóp Mount Makiling[6]. Nie stwierdzono go w Parku Narodowym Balbalasang-Balbalan[3].

Zamieszkuje tereny wilgotne, w tym pola ryżowe i wysokogórski las mglisty. Większość okazów schwytano w lasach[3].

Wygląd

Długość ciała (bez ogona) 174–198 mm, długość ogona 150–181 mm, długość ucha 20 mm, długość tylnej stopy 32–34 mm; masa ciała 198 g[8]. Opis według holotypu gatunku: jest to średniej wielkości gryzoń. Głowa, grzbiet i boki ciała są brązowe, z dodatkiem czarnych włosów, szczególnie na grzbiecie. Futro grzbietu jest szorstkie, czubki krótszych włosów zakrzywiają się ku przodowi, sprawiając wrażenie przypalonych. Spód ciała i policzki są płowobiałe, wyraźnie oddzielone od grzbietu, z włosami szarymi u nasady. Nogi są tego samego koloru, choć z bardziej brązowawym odcieniem. Ogon jest jednolicie ciemnobrązowy[2].

Populacja

Nie wiadomo, jak liczny jest ogorzałek luzoński, choć przypuszcza się, że jest raczej trudny do schwytania niż nieliczny. Nie są znane zagrożenia dla tego gatunku, nie wiadomo, czy występuje w obszarach chronionych. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznała, że na razie brak jest danych do przydzielenia gatunku do konkretnej kategorii zagrożenia i potrzebne są dalsze prace[3].

Przypisy

  1. ↑ Tryphomys adustus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 3 4 G.S. Miller. Descriptions of two new genera and sixteen new species of mammals from the Philippine Islands. „Proceedings of the United States National Museum”. 38 (757), s. 399, 1910.
  3. 1 2 3 4 5 R. Kennerley, Tryphomys adustus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-01-29] (ang.).
  4. 1 2 Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 282. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  5. 1 2 D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Tryphomys adustus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-29].
  6. 1 2 3 4 5 6 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 477. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  7. 1 2 D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Tryphomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-29].
  8. 1 2 Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 878. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
  9. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 244.
  10. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 141.
  11. ↑ adustus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-29] (ang.).

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.