Oktawy Cayleya

Oktawy Cayleya, oktoniony (łac. octo – osiem), liczby Cayleya – rozszerzenie kwaternionów stanowiące niełączną algebrę. Opisało ją niezależnie dwóch matematyków: John T. Graves w roku 1843 i Arthur Cayley w roku 1845.

Oktoniony są trzecią z kolei po liczbach zespolonych i kwaternionach algebrą powstałą przez zastosowanie konstrukcji Cayleya-Dicksona do liczb rzeczywistych.

Są algebrą 8-wymiarowej przestrzeni liniowej nad ciałem liczb rzeczywistych. Z tego też powodu mogą być traktowane jako ośmioelementowe ciągi liczb rzeczywistych. Oktawa jest kombinacją liniową jedynki i 7 jednostek urojonych tworzących bazę standardową przestrzeni: 1, e1, e2, e3, e4, e5, e6 i e7. Gdzie e1...e7 podniesione do kwadratu dają −1. Działanie dodawania na oktawach jest równoważne dodawaniu wektorów 8-wymiarowej przestrzeni, natomiast działanie mnożenia definiuje poniższa tabela:

Mnemotechnika, pomagająca w mnożeniu jednostek urojonych. Wynikiem mnożenia jest jednostka leżąca na tym samym odcinku płaszczyzny Fana, co oba czynniki. Iloczyn jest dodatni, jeśli czynniki występują w kolejności zgodnej ze zwrotem strzałki.
· 1e1e2e3 e4e5e6e7
1 1e1e2e3 e4e5e6e7
e1 e1−1e4e7 –e2e6–e5–e3
e2 e2–e4−1e5 e1–e3e7–e6
e3 e3–e7–e5−1 e6e2–e4e1
e4 e4e2–e1–e6 −1e7e3–e5
e5 e5–e6e3–e2 –e7−1e1e4
e6 e6e5–e7e4 –e3–e1−1e2
e7 e7e3e6–e1 e5–e4–e2−1

Kolejność w mnożeniu to wiersze (ei) – kolumny (ej). Stąd też:

dla

tu działania oznaczają:

Oktawy stanowią jedyną algebrę skończonego wymiaru nad ciałem liczb rzeczywistych z wykonalnym dzieleniem, w której mnożenie nie jest łączne, ale jest alternatywne (tj. łączne w algebrze tworzonej przez każde dwa z jej elementów).

Oktawy Cayleya zawierają w sobie algebry izomorficzne z:

Z drugiej strony można zanurzyć w następujących algebrach:

Zobacz też

Linki zewnętrzne