Olga Kamińska-Prokop

Olga Kamińska-Prokop
Olga Kamińska-Prokopowa
Data i miejsce urodzenia

21 lipca 1922
Brody

Data i miejsce śmierci

9 marca 1943
Berlin

Przyczyna śmierci

zgilotynowanie

Zawód, zajęcie

harcerka

Narodowość

polska

Rodzice

Eugeniusz i Irena z d. Rolecka

Małżeństwo

Jan Stanisław Prokop (1941)

Dzieci

Marek Prokop

Olga Kamińska-Prokop (ur. 21 lipca 1922 w Brodach, zm. 9 marca 1943 w Berlinie) – polska harcerka, działaczka konspiracyjna w okresie II wojny światowej.

Życiorys

Fragment pomnika Harcerzy Września w Katowicach z wizerunkiem postaci wzorowanej na Oldze Kamińskiej-Prokop (2008)

Urodziła się 21 lipca 1922 roku w Brodach[1] w rodzinie Eugeniusza Kamińskiego i Ireny z domu Rolecka[2]. W następnych latach zamieszkała wraz z rodzicami w Katowicach[3], gdzie uczęszczała do Miejskiego Gimnazjum Żeńskiego i Liceum Ogólnokształcącego w Katowicach (późniejsze VIIII Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie w Katowicach)[1]. W 1933 roku związała się z harcerstwem[3] – była przyboczną w Żeńskiej Drużynie Harcerskiej przy Miejskim Gimnazjum w Katowicach[2].

Po wybuchu II wojny światowej, jesienią 1939 roku przedostała się na Węgry[3], do miejscowości Szikszó. Prawdopodobnie na Węgrzech poznała Jana Stanisława Prokopa, swojego przyszłego męża[1]. Planowała dostać się do Francji, lecz została zmuszona do pozostania w Jugosławii, gdzie podjęła się działalności konspiracyjnej z pomocą Serbów, w ramach której organizowała kwatery dla kurierów i przewodniczyła uciekinierom[3]. 9 lutego 1941 w Jagodinie poślubiła Jana Stanisława Prokopa[1].

19 listopada 1941 roku, będąc w zaawansowanej ciąży, została aresztowana na granicy jugosłowiańsko-bułgarskiej w Pirot, podczas próby przerzutu do Turcji dwóch lotników brytyjskich. Byli to: mjr Ronald Littledale i ppor. Michael Sinclair)[1]. Więziono ją Sofii i Belgradzie, gdzie 25 lutego 1942 roku urodził się jej syn Marek Prokop[1], a następnie w Wiedniu. Sądzono ją w berlińskim Moabicie[3]. Zgilotynowano ją 9 marca 1943 roku[4].

Upamiętnienie

Tablica ku jej pamięci znajduje się w sali nr 109 gmachu VIII Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Katowicach przy ulicy 3 Maja 42[5]. Do jej osoby nawiązuje jedna z czerech postaci na pomniku Harcerzy Września w Katowicach – druga od prawej strony. Pomnik ten odsłaniał 4 września 1983 roku jej syn Marek Prokop[6][7].

Jest jedną z bohaterek komiksu Operacja „Dorsze” wydanego przez Instytut Pamięci Narodowej w 2022 roku[8][9].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 Instytut Pamięci Narodowej: Materiały dot. Olgi Kamińskiej-Prokop. katowice.ipn.gov.pl. [dostęp 2025-03-13]. (pol.).
  2. 1 2 Teresa Dukiet-Nagórska: Olga Kamińska-Prokop (PL). [w:] Polkopedia [on-line]. polkopedia.org. [dostęp 2025-03-13]. (pol.).
  3. 1 2 3 4 5 Snoch 2004 ↓, s. 261.
  4. Snoch 2004 ↓, s. 260.
  5. Dzióbek 2023 ↓, s. 12.
  6. Krzysztof Witkowski: Harcerski pomnik w Katowicach ma 30 lat. krajoznawca.org. [dostęp 2025-03-13]. (pol.).
  7. Szlak Bohaterów Wieży Spadochronowej: Pomnik Harcerzy Września. szlak.katowice.zhp.pl. [dostęp 2025-03-13]. (pol.).
  8. Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu: Konspiracja. Operacja „Dorsze”. przystanekhistoria.pl. [dostęp 2025-03-13]. (pol.).
  9. Operacja „Dorsze”. [w:] Komiksopedia [on-line]. komiksopedia.pl. [dostęp 2025-03-13]. (pol.).

Bibliografia

  • Michał Dzióbek, Katowickie pomniki i tablice pamiątkowe: katalog, Katowice: Śląskie Centrum Wolności i Solidarności, 2023, ISBN 978-83-966732-3-7 (pol.).
  • Bogdan Snoch, Górnośląski leksykon biograficzny, wyd. 2, Katowice: Muzeum Śląskie, 2004, ISBN 978-83-87455-48-4 (pol.).