Oliwenit
 | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
Cu2[OH|AsO4] |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
3 |
| Przełam |
muszlowy |
| Łupliwość |
niewyraźna |
| Układ krystalograficzny |
rombowy |
| Gęstość |
4,3 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
od oliwkowej po żółtą i brązową |
| Rysa |
zielonożółta |
| Połysk |
szklisty |
Olivenit – minerał z gromady arsenianów. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich.
Nazwa pochodzi od oliwkowej barwy minerału (oliwenit ma kolor od oliwkowego po brązowy). Pierwszy raz o tym minerale wspomniał Martin Heinrich Klaproth, niemiecki mineralog i chemik w „Observations relative to the Mineralogical and Chemical History of the Fossils of Cornwall” (London 1787, strony 28–29), jednak nie nadając mu nazwy. Dopiero w 1820 roku Robert Jameson, geolog i mineralog szkocki, opisał i nazwał oliwenit (w „System of Mineralogy”, tom 2).
Charakterystyka
Właściwości
Tworzy niewielkie kryształy o pokroju słupa, tabliczkowe, pręcikowe, igiełkowe. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, groniastych, promienistych. Jest kruchy, przezroczysty. Teoretycznie zawiera 56,22% CuO, 40,60% As2O5, domieszki P2O5 i ZnO. Rozpuszcza się w kwasach i amoniaku.
Występowanie
Minerał wtórny w strefach utleniania arsenowych kruszców miedzi. Najczęściej współwystępuje z takimi minerałami jak konichalcyt, malachit, azuryt, kalcyt.
Miejsca występowania:
- Wielka Brytania (można go znaleźć w kopalni Carharrack obok miejscowości Gwennap w Kornwalii).
- Namibia – złoże Tsumeb
- Rosja – Ural
- USA – Utah, Nevada
- Chile, Niemcy, Grecja.
- W Polsce: występuje z malachitem na kryształach kwarcu w Miedziance koło Janowic Wielkich (Dolny Śląsk). Olivenit z domieszką cynku został rozpoznany wraz z antlerytem, brochantytem, tyrolitem w rudach miedzi dawnej kopalni Miedzianka koło Kielc.
Zastosowanie
- ma znaczenie naukowe,
- ma znaczenie kolekcjonerskie (minerał bardzo poszukiwany).
Bibliografia
- J. Parafiniuk: Minerały systematyczny katalog 2004, TG Spirifer, W-wa 2005
- A. Bolewski, A. Manecki: Mineralogia szczegółowa, Wyd. PAE, W-wa 1993
- A. Bolewski: Mineralogia szczegółowa, Wyd. Geologiczne, W-wa 1965