Orońsko (gmina)

Orońsko
	gmina wiejska
	; Budynek urzędu gminy w Orońsku
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	szydłowiecki
TERC	1430042
Siedziba	Orońsko
Wójt	Sylwester Różycki; (od 2024)
Powierzchnia	81,91 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności	; 5 918
• gęstość	72,3 os./km²
Nr kierunkowy	48
Kod pocztowy	26-505
Tablice rejestracyjne	WSZ
	Adres urzędu:ul. Szkolna 8; 26-505 Orońsko
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	19
Liczba miejscowości	19
	Położenie na mapie powiatu;
	51°19′00″N 20°59′00″E/51,316667 20,983333
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Orońsko (daw. gmina Orońsk) – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie szydłowieckim, w aglomeracji radomskiej^[4]. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie radomskim.

Siedziba gminy to Orońsko.

Według danych z 30 czerwca 2004^[5] gminę zamieszkiwały 5723 osoby. Natomiast według danych z 31 grudnia 2019 roku^[6] gminę zamieszkiwało 5969 osób.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[7] gmina Orońsko ma obszar 81,91 km², w tym:

użytki rolne: 73%
użytki leśne: 19%

Gmina stanowi 17,46% powierzchni powiatu.

Historia

Gminę zbiorową Orońsk utworzono 13 stycznia 1867^[8] w związku z reformą administracyjną Królestwa Polskiego. Gmina weszła w skład nowego powiatu radomskiego w guberni radomskiej i liczyła 2241 mieszkańców^[9].

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[5]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	5723	100	2886	50,4	2837	49,6
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	69,9		35,2		34,6

Piramida wieku mieszkańców gminy Orońsko w 2014 roku^[10].

Wójtowie

Poczet wójtow gminy Orońsko
L.p.	Wójt					Podwójci
L.p.	Okres	Imiona i nazwisko	Partia polityczna	Miejscowość	Uwagi	Okres	Imiona i nazwisko	Partia polityczna	Miejscowość	Uwagi
1.	1918–1920	Roman Stanik (†1920)
1.	1918–1920	Roman Stanik (†1920)				listopad 1919 – czerwiec 1927	Antoni Lesiak	PSL „Piast”	Krogulcza Mokra
2.	maj 1920 – wrzesień 1929	Adam Szczęsny	BBWR			listopad 1919 – czerwiec 1927	Antoni Lesiak	PSL „Piast”	Krogulcza Mokra
2.	maj 1920 – wrzesień 1929	Adam Szczęsny	BBWR			czerwiec 1927 – wrzesień 1929	Kacper Malmon	BBWR
–	wrzesień 1929 – kwiecień 1931	Kacper Malmon	BBWR		p.o. Wójta
3.	kwiecień 1931 – marzec 1935	Antoni Lesiak	BBWR	Krogulcza Mokra		kwiecień 1931 – marzec 1935	Julian Tomczyk
4.	1935 – 1939	Julian Tomczyk			p.o. Wójta (marzec 1935 – czerwiec 1936); Wójt (od 1936)

5.	1990 – 1994	Józef Knop (*1956)	PSL	Orońsko
6.	1994 – 1995	Tadeusz Jan Strzecha (*1956)		Tomaszów
7.	1995 – 1998	Roman Bogusław Woźniak (*12.05.1961, Krogulcza Mokra)	PSL	Krogulcza Mokra
8.	1998	Bogdan Jarociński
9.	1998 – 2006	Waldemar Józef Matysiak (*1963)	PSL^[11]	Ciepła
10.	2006 – 2014	Zdzisław Bredłowski (*1950)	Inicjatywa Samorządowa	Orońsko
11.	2014 - 2024	Henryk Nosowski (*10.05.1954, Gozdków)	Porozumienie dla Rozwoju Gminy Orońsko	Orońsko
12.	od 2024	Sylwester Różycki	KWW Sylwestra Różyckiego na Rzecz Rozwoju Gminy Orońsko	Orońsko
Oprac.: Przeniosło, Marek: Preferencje polityczne mieszkańców ziemi szydłowieckiej w okresie II Rzeczypospolitej. [W:] Z dziejów powiatu szydłowieckiego. Red. Tenże. [Kielce] – Szydłowiec: „Panzet”, 2009; s. 149–173.

Sołectwa

Bąków, Ciepła, Chronów, Kolonia Dolna, Kolonia Górna, Chronówek, Dobrut, Guzów, Guzów-Kolonia, Helenów, Krogulcza Mokra, Krogulcza Sucha, Łaziska, Orońsko, Śniadków, Tomaszów, Wałsnów, Zaborowie^[2]

Sąsiednie gminy

Jastrząb, Kowala, Szydłowiec, Wierzbica, Wolanów

Przypisy

↑ Statystyczne Vademecum Samorządowca
1 2 BIP gminy, sołectwa
1 2 Urząd Statystyczny w Warszawie
↑ Stowarzyszenie Radomskiego Obszaru Funkcjonalnego [online], stowarzyszenierof.pl [dostęp 2020-06-10] .
1 2 Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Gmina Orońsko w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-12-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ 1 stycznia 1867 wg kalendarza juliańskiego
↑ Dziennik Urzędowy Gubernii Radomskiej, 1866, nr 52, z 17(29) grudnia 1866
↑ Gmina Orońsko w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ W wyborach samorządowych w 2002 kandydował z poparcie KWW „Rozsądni – Gospodarni”.

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona gminy

[1] Statystyczne Vademecum Samorządowca

[sol-2] 1 2 BIP gminy, sołectwa

[us-3] 1 2 Urząd Statystyczny w Warszawie

[4] Stowarzyszenie Radomskiego Obszaru Funkcjonalnego [online], stowarzyszenierof.pl [dostęp 2020-06-10] .

[autonazwa2-5] 1 2 Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[6] Gmina Orońsko w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-12-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[autonazwa1-7] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[8] 1 stycznia 1867 wg kalendarza juliańskiego

[9] Dziennik Urzędowy Gubernii Radomskiej, 1866, nr 52, z 17(29) grudnia 1866

[populacja2016-10] Gmina Orońsko w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[11] W wyborach samorządowych w 2002 kandydował z poparcie KWW „Rozsądni – Gospodarni”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

wsie	Bąków Ciepła Chałupki Łaziskie Chronów Chronów-Kolonia Chronówek Dobrut Gozdków Guzów Guzów-Kolonia Helenów Krogulcza Mokra Krogulcza Sucha Łaziska Orońsko Śniadków Tomaszów Wałsnów Zaborowie
Części wsi	Kolonia Dolna Kolonia Górna Wola Guzowska

Miasta	Jastrząb Szydłowiec
Gminy miejsko-wiejskie	Jastrząb Szydłowiec
Gminy wiejskie	Chlewiska Mirów Orońsko

Przynależność wojewódzka	gubernia radomska (1867–1915) woj. kieleckie (II RP) (1919–39) woj. kieleckie (1945–75)
Miasta	Białobrzegi (do 1870) Jastrząb (do 1870) Jedlińsk (do 1870) Przytyk (do 1870) Radom (do 1932 →) Skaryszew (do 1870 i od 1922) Szydłowiec (← 1939–54 →) Wierzbica (do 1870) Wolanów (do 1870) Wyśmierzyce (do 1870 i 1922–55 →)
Osiedla (1954–72)	Jedlnia-Letnisko (od 1958)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Białobrzegi (1870–1954) Bogusławice (do 1870) Gębarzew (do 1954) Gózd (od 1973) Gzowice (do 1954) Jastrzębia (od 1973) Jedlanka (do 1870) Jedlińsk (od 1870) Jedlnia-Letnisko (od 1973) Kowala (–Stępocina) Kozłów (do 1954) Kuczki (do 1954) Mirów (do 1870) Orońsko (do 1954) Podgajek (do 1870) Potworów (do 1954) Przytyk (od 1870) Radom (do 1954) Radzanów (do 1954) Rogów (1870–1954) Skaryszew (Skaryszów) (od 1870) (Stara) Błotnica (do 1954) Stromiec (do 1954) Sucha (do 1870) Szydłowiec (← 1939–54) Wielogóra (do 1954) Wieniawa (do 1954) Wierzbica (1870–1954) Wolanów Zakrzew (Zakrzów) Zalesice (do 1954)
Gromady (1954–72)	Barak (1954 →) Bardzice (1954–72) Bartodzieje (1954–72) Białobrzegi (1954–55 →) Bielicha (1954–61) Bierwce (1954–72) Błotnica (1954–55 →) Bobrek (1954–55 →) Brudnów (1954–55 →) Cerekiew (1954–72) Chronów (1954 →) Czarna (1954–72) Dąbrówka Nagórna (1954–59) Długie (1954–55 →) Domaniów (1954–59) Dzierzkówek (1954–68) Gąsawy Rządowe (1954 →) Goryńska Wola (1954–61) Goszczewice (1954–55 →) Gózd (1954–55 →) Gózd (1954–72) Grabowa (1954–55 →) Groszowice (1954–72) Grotki (1954–55 →) Grzmiąca (1954–55 →) Gzowice (1954–61) Janiszpol (1954–72) Jarosławice (1954–68) Jastrząb (1954 →) Jastrzębia (1954–59) Jastrzębia (1962–68) Jaszowice (1954–59) Jedlińsk (1954–72) Jedlnia Letnisko (1954–57) Kaszów (1954–61) Klwatka (1954–72) Kłonów (1954–72) Kostrzyń (1954–55 →) Kowala (1954 → i ← 1956–72) Kuczki (1954–59) Lesiów (1954–72) Ludwików (1954–59) Łączany (1954–68 →) Majdów (1954 →) Maków (1954–72) Mazowszany (1954–59) Mirów (1954 →) Młodocin (1954 → i ← 1956–61) Młodynie (1954–55 →) Mniszek (1954–72) Modrzejowice (1954–72) Niedarczów (← 1961–68) Odechów (1954–72) Orońsko (1954 →) Ostałówek (1954 →) Parznice (1954–72) Pierzchnia (1954–55 →) Pogroszyn (1954 →) Polany (1954–61) Potworów (1954–55 →) Przytyk (1954–72) Radzanów (1954–55 →) Rajec Szlachecki (1954–72) Rogów (1954 →) Ruda Wielka (1954 →) Sławno (1954–61) Słupica (1954–68) Stromiec (1954–55 →) Stromiec Podlesie (1954–55 →) Sucha (1954–55 →) Szczyty (1954–55 →) Śmiłów (1954 →) Taczów (1954–68) Wałsnów (1954 →) Wieniawa (1954–55 →) Wierzbica (1954 →) Wir (1954–55 →) Witaszyn (1954–55 →) Wojciechów (1959–62) Wola Gołębiowska (1954–68) Wola Lipieniecka (1954 →) Wolanów (1954–72) Wólka Klwatecka (1954–72) Wrzeszczów (1954–72) Wrzos (1954–72) Wsola (1954–72) Wysoka (1954 →) Zakrzew (1954–72) Zawady (1954–61) Zdziechów (1954 →) Żuków (1954–55 →)

Przynależność wojewódzka	woj. kieleckie
Miasta	Szydłowiec (← od 1954)
Gromady (1954–72)	Barak (← 1954–58) Chlewiska (← 1954–72) Chronów (← 1954–61) Gąsawy Rządowe (← 1954–72) Huta (← 1954–72) Jastrząb (← 1954–72) Kowala (← 1954–55 →) Łączany (← 1969–72) Łaziska (1961–72) Majdów (← 1954–72) Mirów (← 1954–72) Młodocin (← 1954–55 →) Orońsko (← 1954–72) Ostałówek (← 1954–72) Pawłów (← 1954–72) Pogroszyn (← 1954–72) Rogów (← 1954–59) Ruda Wielka (← 1954–72) Skarżysko Książęce (← 1969–72) Szydłowiec (1961–72) Śmiłów (← 1954–61) Wałsnów (← 1954–61) Wierzbica (← 1954–72) Wola Lipieniecka (← 1954–59) Wysoka (← 1954–72) Zdziechów (← 1954–59)
Gminy wiejskie (1973–75)	Bliżyn Chlewiska Jastrząb Mirów Orońsko Szydłowiec Wierzbica