Oxyrhopus leucomelas

Oxyrhopus leucomelas[1]
(F. Werner, 1916)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Rząd

łuskonośne

Podrząd

węże

Infrarząd

Alethinophidia

Nadrodzina

Colubroidea

Rodzina

połozowate

Podrodzina

ślimaczarze

Rodzaj

Oxyrhopus

Gatunek

Oxyrhopus leucomelas

Synonimy
  • Tropidodipsas leucomelas Werner, 1916[2]
  • Tripanurgos leucomelas — Downs, 1961[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Oxyrhopus leucomelas – gatunek węża z rodziny połozowatych (Colubridae). Występuje w zachodniej Ameryce Południowej na wschodnich zboczach Andów. Prowadzi nocny, głównie naziemny tryb życia.

Systematyka

Takson ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1916 roku niemiecki herpetolog i entomolog Franz Werner na łamach „Zoologischer Anzeiger”. Autor nadał wężowi nazwę Tropidodipsas leucomelas[4]. Jako miejsce typowe podał „Cañon de Tolima” (departament Tolima w Kolumbii)[2]. Holotyp LMB[a] to samica o długości 240 mm odłowiona przez Fassla pomiędzy styczniem a marcem 1910 roku[5]. Nie wyróżnia się podgatunków[1][2].

Etymologia

  • Oxyrhopus: gr. οξυρροπος oxurrhopos „szybko pełzający”[6].
  • leucomelas – gr. λευκο leuco „biały”, gr. μέλας melas „czarny”[2][7].

Morfologia

Jest to małej wielkości wąż o głowie niewiele szerszej od szyi, czarnym pysku i pomarańczowej plamie na górze i bokach głowy dochodzącej do karku i tworzącej pomarańczowy pierścień na szyi. Tułów i ogon w czarne i kremowe paski o czerwono-pomarańczowym odcieniu w górnej części. Liczba czarnych pasków waha się od 17,5 do 33 u samców i od 28,5 do 33,5 u samic[8][9]. Gatunek ten może być mylony z innymi gatunkami z rodzaju Oxyrhopus występującymi na jego obszarze zamieszkania np. Oxyrhopus petolarius czy Oxyrhopus vanidicus oraz gatunkiem z rodzaju Siphlophis – Siphlophis ayauma, od którego różni się posiadaniem większej liczby tarczek podogonowych[8].

Wymiary[10][8][9]:

Samiec Samica
Długość całkowita (mm) 722 701
Łuski grzbietowe (rzędy) 17–17–15 17–17–15
Tarczki brzuszne 183–201 194–201
Tarczki podogonowe 81–102 72–83

Występowanie

Oxyrhopus leucomelas jest szeroko rozpowszechniony w północnych Andach od Wenezueli poprzez Kolumbię do wschodnich stoków Andów w północno-wschodnim Ekwadorze oraz w paru obszarach w Peru. W Ekwadorze występuje w prowincjach Tungurahua, Napo, Zamora Chinchipe i Sucumbíos[10].

Ekologia i zachowanie

Nie ma wielu informacji o zachowaniach tego gatunku. Wiadomo, że prowadzi głównie nocny, naziemny tryb życia. Zamieszkuje strefę tropikalną. Występuje na wysokościach od około 1200 do ponad 2750 m n.p.m. Żeruje na gruncie lub na niskiej roślinności do około 50 cm nad ziemią. Dieta tego gatunku nie jest bliżej określona, ale zaobserwowano go polującego na jaszczurkę Potamites ecpleopus. Jest wężem lekko jadowitym, jego jad jest niebezpieczny dla małych zwierząt, ale nie dla ludzi. Jest gatunkiem jajorodnym[8][10].

Status zagrożenia

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN Oxyrhopus leucomelas jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC, ang. Least Concern). Liczebność populacji nie jest określona, ale gatunek ten jest opisywany jako dość rzadki. Trend liczebności populacji nie jest określony[3].

Uwagi

  1. ↑ LMB – Mahrische Landesmuseum, obecnie Moravské zemské muzeum, Brno[11].

Przypisy

  1. 1 2 Oxyrhopus leucomelas, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2025-05-10] (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 P. Uetz & J. Hallermann, Oxyrhopus leucomelas (WERNER, 1916), [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2025-05-09] (ang.).
  3. 1 2 Oxyrhopus leucomelas, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2025-05-10] (ang.).
  4. ↑ F. Werner, Bemerkungen über einige niedere Wirbeltiere der Anden von Kolumbien mit Beschreibungen neuer Arten., „Zool. Anz.”, 47, 1916, s. 301–311 (niem.).
  5. ↑ Van Wallach, Kenneth L. Williams, Jeff Boundy: Snakes of the World: A Catalogue of Living and Extinct Species. Boca Raton: Taylor and Francis, CRC Press, 2014, s. 518. ISBN 978-1-4822-0848-1. (ang.).
  6. ↑ J.G. Wagler: Natürliches System der Amphibien, mit vorangehender Classification der Säugethiere und Vögel. Ein Beitrag zur vergleichenden Zoologie. München, Stuttgart und Tübingen: In der J.G. Cotta’scchen Buchhandlung, 1830, s. 183. (niem.).
  7. ↑ Douglas Harper: Online Etymology Dictionary. [dostęp 2025-04-17]. (ang.).
  8. 1 2 3 4 A. Quezada & A. Arteaga, Andean Flame-Snake (Oxybelis leucomelas), [w:] Reptiles of Ecuador: Life in the middle of the world. (red. Arteaga A, Bustamante L, Vieira J), 2024, DOI: 10.47051/XBPG4799 [dostęp 2025-05-09] (ang.).
  9. 1 2 J.D. Lynch, Snakes of the genus Oxyrhopus (Colubridae: Squamata) in Colombia: Taxonomy and geographic variation., „Papéis Avulsos de Zoologia”, 49, 2009, s. 319–337, DOI: 10.1590/s0031-10492009002500001 (ang.).
  10. 1 2 3 G. Pazmiño-Otamendi, Oxyrhopus leucomelas, [w:] Reptiles del Ecuador. Version 2022.0. (red. Torres-Carvajal, O., Pazmiño-Otamendi, G., Ayala-Varela, F. y Salazar-Valenzuela, D), Quito: Museo de Zoología, Pontificia Universidad Católica del Ecuador, 2020 (hiszp.).
  11. Mark Henry Sabaj, Codes for Natural History Collections in Ichthyology and Herpetology, „Copeia”, 108 (3), 2020, s. 593–669, DOI: 10.1643/ASIHCODONS2020 (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.