Parrya

*Parrya*
	; Parrya nudicaulis
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	kapustowce
Rodzina	kapustowate
Rodzaj	Parrya
	Nazwa systematyczna
	Parrya R.Br.; Chlor. Melvill.: 10 (1823)
	Typ nomenklatoryczny
	P. arctica R. Brown
Synonimy
	Achoriphragma Soják; Neuroloma Andrz. ex DC.; Pseudoclausia Popov;
	Achoriphragma Soják; Neuroloma Andrz. ex DC.; Pseudoclausia Popov;

Parrya – rodzaj roślin z rodziny kapustowatych Brassicaceae. Obejmuje 41 gatunków występujących w północno-wschodniej Europie, w północnej i środkowej Azji oraz w północnej części Ameryki Północnej i w środkowej części tego kontynentu w Górach Skalistych^[3]. Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne w ogrodach skalnych, zwłaszcza Parrya nudicaulis^[5].

Nazwa rodzaju upamiętnia badacza Arktyki Williama E. Parry'ego (1790–1855), ponieważ podczas jego wyprawy w latach 1819–1820 zebrane zostały rośliny z tego rodzaju, na podstawie których takson został opisany^[6].

Morfologia

Pokrój: Byliny z tęgą nasadą łodygi, czasem drewniejącą i zwykle okrytą trwałymi nasadami liści. Łodyga kwiatonośna prosto wzniesiona i nierozgałęziona, bezlistna lub ulistniona, ogruczolona lub nie, owłosiona lub naga^[6].
Liście: Odziomkowe skupione w rozetę, u niektórych gatunków też łodygowe. Ogonkowe, całobrzegie lub ząbkowane, rzadko pierzasto wcinane^[6].
Kwiaty: Zebrane w grono znacznie wydłużające się w czasie owocowania. Działki kielicha 4, jajowate, podługowate, rzadziej równowąskie. Płatki korony 4, fioletowe, lawendowe, białe, rzadko różowe, z wyraźnym paznokciem. Pręcików 6, wyraźnie czterosilnych^[6].
Owoce: Siedzące lub krótkoszypułkowe, równowąskie lub lancetowate łuszczyny, bez przewężeń, gładkie lub pomarszczone, nagie lub ogruczolone, zawierające od kilku do ponad 20 nasion. Nasiona często są szeroko oskrzydlone, kulistawe lub podługowate, mocno spłaszczone, z łupiną gładką, nie śluzowaciejącą przy kontakcie z wodą^[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj z plemienia Chorisporeae z rodziny kapustowatych Brassicaceae^[7].

Wykaz gatunków^[3]

Parrya alba Nikitina
Parrya albida Popov
Parrya arctica R.Br.
Parrya asperrima (B.Fedtsch.) Popov
Parrya australis Pavlov
Parrya darvazica Botsch. & Vved.
Parrya fruticulosa Regel & Schmalh.
Parrya glabra (Royle) D.A.German & Al-Shehbaz
Parrya gracillima (Popov ex Botsch. & Vved.) D.A.German & Al-Shehbaz
Parrya hispida (Regel) D.A.German & Al-Shehbaz
Parrya junussovii D.A.German & Al-Shehbaz
Parrya khorasanica (Rech.f. & Aellen) D.A.German
Parrya kuramensis Botsch.
Parrya lancifolia Popov
Parrya longicarpa Krasn.
Parrya maidantalica Popov & P.A.Baranov
Parrya minjanensis Rech.f.
Parrya mollissima (Lipsky) D.A.German & Al-Shehbaz
Parrya nauruaq Al-Shehbaz, J.R.Grant, R.Lipkin, D.F.Murray & C.L.Parker
Parrya nudicaulis (L.) Regel
Parrya nuratensis Botsch. & Vved.
Parrya olgae (Regel & Schmalh.) D.A.German & Al-Shehbaz
Parrya papillosa (Vassilcz.) D.A.German & Al-Shehbaz
Parrya pavlovii A.N.Vassiljeva
Parrya pazijae (Pachom.) D.A.German & Al-Shehbaz
Parrya pinnatifida Kar. & Kir.
Parrya pjataevae (Pachom.) D.A.German & Al-Shehbaz
Parrya podlechii (F.Dvořák) D.A.German & Al-Shehbaz
Parrya popovii Botsch.
Parrya pulvinata Popov
Parrya runcinata (Regel & Schmalh.) N.Busch
Parrya rydbergii Botsch.
Parrya sarawschanica (Regel & Schmalh.) D.A.German & Al-Shehbaz
Parrya saurica (Pachom.) D.A.German & Al-Shehbaz
Parrya saxifraga Botsch. & Vved.
Parrya schugnana Lipsch.
Parrya stenocarpa Kar. & Kir.
Parrya subsiliquosa Popov
Parrya tschimganica (Popov ex Botsch. & Vved.) D.A.German & Al-Shehbaz
Parrya turkestanica (Korsh.) N.Busch
Parrya vvedenskyi (Pachom.) D.A.German & Al-Shehbaz

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-12-12] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-12-12] (ang.).
1 2 3 4 Parrya R.Br.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2024-12-12].
↑ Parrya R. Brown. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2024-12-12].
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 684, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
1 2 3 4 5 Ihsan A.I.A. Al-Shehbaz Ihsan A.I.A., Parrya R. Brown, [w:] Flora of North America [online], eFloras.org [dostęp 2024-12-12] .
↑ Genus Parrya R. Br., [w:] U.S. National Plant Germplasm System (GRIN Taxonomy) [online], USDA, Agricultural Research Service. National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2024-12-02] .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-12-12] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-12-12] (ang.).

[powo-3] 1 2 3 4 Parrya R.Br.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2024-12-12].

[ing-4] Parrya R. Brown. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2024-12-12].

[mabb-5] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 684, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[america-6] 1 2 3 4 5 Ihsan A.I.A. Al-Shehbaz Ihsan A.I.A., Parrya R. Brown, [w:] Flora of North America [online], eFloras.org [dostęp 2024-12-12] .

[grin-7] Genus Parrya R. Br., [w:] U.S. National Plant Germplasm System (GRIN Taxonomy) [online], USDA, Agricultural Research Service. National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2024-12-02] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]