Penelope (rodzaj)

Penelope[1]
Merrem, 1786[2]
Ilustracja
Penelopa ciemnonoga (P. obscura)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

grzebiące

Rodzina

czubacze

Rodzaj

Penelope

Typ nomenklatoryczny

Penelope iacupema Merrem, 1786 (= Phasianus marail Statius Müller, 1776)

Synonimy
Gatunki

16 gatunków – zobacz opis w tekście

Penelope – rodzaj ptaków z rodziny czubaczy (Cracidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Środkowej i Południowej[11].

Morfologia

Długość ciała 50–91 cm; masa ciała 625–2430 g[11].

Systematyka

Etymologia

  • Penelope (Penelophe): autor opisu taksonu nie wyjaśnił pochodzenia nazwy rodzajowej. Być może pochodzi od łac. pene „prawie” i gr. λοφος lophos „grzebień”. Możliwe jest również, że pochodzi od imienia postaci z greckiej mitologii, królowej Itaki, Penelopy[12].
  • Gouan (Guan, Guanus): Quan lub Guan, według George’a Edwardsa w 1743 roku było nazwą dla tego ptaka w Indiach Zachodnich[13]. Gatunek typowy: nie podano.
  • Salpiza (Salpizusa): gr. σαλπιζω salpizō „trąbić, dać znak trąbą”, od σαλπιγξ salpinx, σαλπιγγος salpingos „trąba wojenna”[14]. Gatunek typowy: Penelope pileata Wagler, 1830.
  • Stegnolaema (Steganolaema): gr. στεγνον stegnon „pokrycie”, od στεγω stegō „zatrzymać, nie przepuszczać”; λαιμος laimos „gardło”[15]. Gatunek typowy: Ortalida montagnii Bonaparte, 1856.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[16]:

  • Penelope barbata Chapman, 1921 – penelopa brodata
  • Penelope purpurascens Wagler, 1830 – penelopa rdzawobrzucha
  • Penelope perspicax Bangs, 1911 – penelopa kasztanowata
  • Penelope bridgesi G.R. Gray, 1860 – penelopa kreskowana
  • Penelope obscura Temminck, 1815 – penelopa ciemnonoga
  • Penelope jacucaca von Spix, 1825 – penelopa białobrewa
  • Penelope pileata Wagler, 1830 – penelopa piskliwa
  • Penelope ochrogaster von Pelzeln, 1870 – penelopa bagienna
  • Penelope ortoni Salvin, 1874 – penelopa brunatna
  • Penelope marail (Statius Müller, 1776) – penelopa gujańska
  • Penelope superciliaris Temminck, 1815 – penelopa krzykliwa
  • Penelope argyrotis (Bonaparte, 1856) – penelopa jasnolica
  • Penelope albipennis Taczanowski, 1878 – penelopa białoskrzydła
  • Penelope jacquacu von Spix, 1825 – penelopa zielonawa
  • Penelope montagnii (Bonaparte, 1856) – penelopa andyjska
  • Penelope dabbenei Hellmayr & Conover, 1942 – penelopa czerwonolica

Uwagi

  1. 1 2 Niepoprawna późniejsza pisownia Gouan Lacépède, 1799.
  2. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Penelope Merrem, 1786.
  3. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Stegnolaema P.L. Sclater & Salvin, 1870.
  4. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Salpiza Wagler, 1832.

Przypisy

  1. ↑ Penelope, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ B. Merrem: Avium rariorum et minus cognitarum: icones et descriptiones collectae et e germanicis latinae factae. Lipsiae: Ex Bibliopolio Io. Godofr. Mülleriano, 1786, s. 39. (łac.).
  3. ↑ B.G. de Lacépède: Discours d’ouverture et de clôture du cours d’histoire naturelle, donné dans le Muséum national d’Histoire naturelle, l’an VII de la République, et tableaux méthodiques des mammifères et des oiseaux. Paris: Plassan, 1799, s. 12. (fr.).
  4. ↑ J. Fischer von Waldheim: Das Nationalmuseum der Naturgeschichte zu Paris: von seinem ersten Ursprunge bis zu seinem jetzigen Glanze. Cz. 2. Frankfurt am Main: Fridrich Esslinger, 1803, s. 183. (niem.).
  5. ↑ J. Fischer von Waldheim: Tableaux synoptiques de zoognosie, publiés à l’usage de ses élèves à l’Université Impériale de Moscou. Moscou: de l’Imprimerie de l’Université Impérial, 1808, s. kol. 21. (fr.).
  6. ↑ G.J. Billberg: Synopsis faunae Scandinaviae. T. 1. Cz. 2. Holmiae: Ex officina typogr. Caroli Deleen, 1828, s. tab. A. (łac.).
  7. ↑ J.G. Wagler. Neue Sippen und Gattungen der Säugtherie und Vögel. „Isis von Oken”. 25, s. kol. 1226, 1832. (niem.).
  8. ↑ P.L. Sclater & O. Salvin. Synopsis of the Cracidæ. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 35, s. 521, 1870. (ang.).
  9. ↑ F.H. Waterhouse: Index generum avium. A list of the genera and subgenera of birds. London: R. H. Porter, 1889, s. 211. (ang.).
  10. ↑ F. Heine & A. Reichenow: Nomenclator Musei Heineani Ornithologici; Verzeichniss der Vogel-Sammlung des Kgl. Oberamtmanns Ferdinand Heine. Berlin: R. Friedländer & Sohn, 1890, s. 301. (łac.).
  11. 1 2 D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Guans, Chachalacas, and Curassows (Cracidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red. red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2021. DOI: 10.2173/bow.cracid2.01. [dostęp 2021-02-08]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  12. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Penelope [dostęp 2025-03-05].
  13. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Gouan [dostęp 2025-03-05].
  14. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Salpiza [dostęp 2025-03-05].
  15. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Stegnolaema [dostęp 2025-03-05].
  16. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Cracidae Swainson, 1825 – czubacze – Guans (wersja: 2023-03-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-03-05].

Bibliografia

  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.