Penicillium javanicum
![]() Morfologia Penicillium sp. | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Penicillium javanicum |
| Nazwa systematyczna | |
| Penicillium javanicum J.F.H. Beyma Verh. K. Akad. Wet., eerste sectie 26(4): 17 (1929) | |
Penicillium javanicum J.F.H. Beyma – gatunek grzybów z rodziny Aspergillaceae[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Penicillium, Aspergillaceae, Eurotiales, Eurotiomycetidae, Eurotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1929 roku J. Frederik Hessel van Beyma[1]. Ma 8 synonimów. Niektóre z nich[2]:
- Eupenicillium lineolatum Udagawa & Y. Horie 1977
- Eupenicillium meloforme Udagawa & Y. Horie 1973
- Penicillium indonesiae Pitt 1980
Morfologia i fizjologia
Kolonie na agarze z roztworem Czapeka rosną dość szybko, 3,5 do 4 cm w ciągu 12 do 14 dni, są lekko kłaczkowate, wyraźnie bruzdowane, przeważnie promieniście, ze środkową częścią często mniej lub bardziej uniesioną, w kolorze wykazującym stopniową gradację od żółtawych odcieni, zbliżonych do barwy oliwkowo-płowej na brzegu, do matowych żółto-pomarańczowych odcieni w centrach kolonii. Struktury konidialne drobne, ograniczone w liczbie, nie wpływające na wygląd kolonii. Perytecja wytwarzane obficie i nadające lekko ziarnisty wygląd cienkim, międzykolonialnym obrzeżom, rozwijające się w sąsiedztwie podłoża, regularnie splątane i porośnięte luźną grzybnią powietrzną, niewidoczne powierzchownie w głębszych obszarach kolonii. Wysięk obficie wytwarzany w większości szczepów, w kolorze zbliżonym do winnopłowego, czasami dominujący w centralnym obszarze kolonii. Brak zapachu lub nieokreślony. Rewers silnie zabarwiony, początkowo w odcieniach matowej żółci lub zielonkawobrązowy do czerwonawego, z wiekiem staje się ciemnobrązowy do kasztanowego[3].
Kolonie na agarze słodowym rozprzestrzeniają się szeroko, do 5,5–6,0 cm po 2 tygodniach, są płaskie, cienkie, w matowych odcieniach zbliżonych do oliwkowopłowego, składające się z gęstej, jednolitej warstwy perytecjów przylegających do podłoża, przerośnięte, ale nie przesłonięte luźną siecią strzępek powietrznych. Penicillusy nieco większe niż na Czapeku i osadzone na konidioforach o długości do 300 µm. Perytecja dojrzewają szybciej niż powyżej, rozwijając worki i askospory po około 12 dniach[3].
Penicillusy ściśle monowertycjalne, nieliczne, bardzo małe, wytwarzające nieliczne i rozbieżne łańcuchy zarodników o długości do 100 µm lub większej. Konidiofory powstają głównie jako odgałęzienia ze strzępek grzybni powietrznej o długości 100 µm lub mniejszej, czasami ze strzępek zanurzonych o wymiarach 150–200 × 2,2–2,8 µm, rzadko rozgałęzione, o gładkich ścianach. Ramiona powstają w grupach po 2–6, zwykle 3–4, o wymiarach 8–10 µm × 2–2,5 µm z długimi, wąskimi rurkami zawierającymi konidia. Konidia eliptyczne do prawie kulistych, przeważnie o średnicy około 2,5 µm w długiej osi. Perytecja obficie wytwarzane, podłużne do kulistych, czasami nieco kanciaste, przeważnie o średnicy 100 µm lub mniejszej, początkowo składające się z komórek o grubych ścianach przypominających miąższ, dojrzewające późno, zwykle rozwijające worki i askospory po dwóch do trzech tygodniach. Worki powstają jako boczne pąki z płodnych strzępek, w stanie dojrzałym są kuliste do podłużnych, o średnicy około 6 do 8 µm, 8-zarodnikowe. Askospory grubościenne, wykazujące ograniczone nierówności powierzchni i ślad bruzdy równikowej, soczewkowate, około 2,5–3 × 2–2,5 µm[3].
Badania naukowe
Występuje na wszystkich kontynentach poza Antarktydą[4]. Grzyb glebowy i endofit. W Polsce wyizolowano go wielokrotnie z gleby i pomidora (pod nazwą Penicillium indonesiae)[5].
Penicillium javanicum wydajnie produkuje glukoamylazę podczas fermentacji resztek roślinnych takich jak łupiny orzechów ziemnych, kolby kukurydzy, słoma kukurydziana, melasa z trzciny cukrowej, słoma pszeniczna, słoma jęczmienna i słoma ryżowa[6].
W doświadczeniach laboratoryjnych wyizolowany z rośliny Millettia speciosa szczep Penicillium javanicum MSC-R1 produkuje kwaśny polisacharyd o nazwie HP, który wykazuje działanie przeciwzapalne. HP znacząco ogranicza ilość uwalnianego czynnika martwicy nowotworu-α, interleukiny-6 i NO w RAW264.7 i może być uznane za ważny składnik korzystnej dla zdrowia żywności funkcjonalnej[7].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2025-01-03] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2025-01-03] (ang.).
- 1 2 3 K.B. Raper, C. Thom, A manual of the Penicillia, Mycobank, 1949, s. 135 [dostęp 2025-01-03].
- ↑ Występowanie Penicillium javanicum na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2025-01-03] (pol.).
- ↑ Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, s. 446, ISBN 978-83-89648-75-4.
- ↑ Mervat Morsy Abbas Ahmed El-Gendy, Nourah Hassan Alzahrani, Solid State Fermentation of Agro-industrial Residues for Glucoamylase Production from Endophytic Fungi Penicillium javanicum of Solanum tuberosum L., „Journal of Microbial & Biochemical Technology”, 12 (426), s. 1–8 [dostęp 2025-01-03].
- ↑ Lin-Hao Lai i inni, Purification, structural elucidation and biological activities of exopolysaccharide produced by the endophytic Penicillium javanicum from Millettia speciosa Champ., „Journal of Biotechnology”, 362, 2023, s. 54–62, DOI: 10.1016/j.jbiotec.2022.12.008.
