Pereżyry

Pereżyry
Пярэжары
Ilustracja
przydrożna kapliczka (1930)
Państwo

 Białoruś

Obwód

 miński

Rejon

wołożyński

Sielsowiet

Raków

Populacja (2019)
 liczba ludności


90

Położenie na mapie obwodu mińskiego
Mapa konturowa obwodu mińskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Pereżyry”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pereżyry”
Położenie na mapie Polski w 1939 r.
Mapa konturowa Polski w 1939 r., u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Pereżyry”
Ziemia53°57′40″N 26°58′41″E/53,961111 26,978056

Pereżyry (biał. Пярэжары; ros. Пережары) – wieś na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie wołożyńskim, w sielsowiecie Raków.

Historia

W czasach zaborów wieś i folwark w gminie Raków, w powiecie mińskim, w guberni mińskiej Imperium Rosyjskiego[1]

W latach 1921–1945 wieś i majątek (wcześniej folwark) leżały w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie stołpeckim, a od 1927 w powiecie mołodeckim, w gminie Raków[2].

Siedziba dawnej gminy Pereżyry.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało:

  • majątek – 38 osób, 17 było wyznania rzymskokatolickiego a 21 prawosławnego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Było tu 9 budynków mieszkalnych[3]. W 1931 w 2 domach zamieszkiwało 19 osób[4].
  • wieś – 270 osób, 32 były wyznania rzymskokatolickiego a 238 prawosławnego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Było tu 51 budynków mieszkalnych[3]. W 1931 w 53 domach zamieszkiwały 322 osoby[4].

Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej i prawosławnej w Rakowie. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Rakowie i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Rakowie[5].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[6][7]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[8].

Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.

Uwagi

  1. Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).

Przypisy

  1. Pereżyry, wieś i folwark, powiat miński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 10.
  2. Dz.U. z 1925 r. nr 67, poz. 472.
  3. 1 2 Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 1, 1924, s. 77.
  4. 1 2 Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 30.
  5. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1260.
  6. https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
  7. okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-04-03].
  8. Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.

Linki zewnętrzne