Próchnal kasztanokrywek
| Euryusa castanoptera | |||
| Kraatz, 1856 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina |
rydzenice | ||
| Plemię |
Homalotini | ||
| Podplemię |
Bolitocharina | ||
| Rodzaj |
próchnal | ||
| Podrodzaj |
Euryusa s.str. | ||
| Gatunek |
próchnal kasztanokrywek | ||
| Synonimy | |||
| |||
Próchnal kasztanokrywek[1] (Euryusa castanoptera) – gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny rydzenic. Zamieszkuje Europę.
Taksonomia
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1856 roku przez Ernsta Gustava Kraatza[2][3].
Morfologia
Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 2,8 do 3,1 mm. Wierzch ciała porasta wyraźne i dość grube owłosienie. Głowa jest ciemnobrązowa. Czułki są przeciętnie zgrubiałe i mają kolor rdzawoczerwony. Przedplecze jest szerokie, znacznie szersze od głowy, lekko wysklepione, najszersze tuż za środkiem długości, ubarwione brązowo. Tylna jego krawędź jest lekko wypukła, a tylne kąty silnie stępione. Bardzo wyraźnie punkty na przedpleczu oddalone są na dystanse mniej więcej równe ich średnicom. Pokrywy są rdzawobrązowe, za barkami nie węższe niż przedplecze i co najmniej tak długie jak ono. Odwłok jest ciemnobrązowy z lekko rozjaśnionymi tylnymi brzegami tergitów. Samiec ma na piątym tergicie podłużny kil, a na tergicie szóstym kil słabiej zaznaczony[4].
Ekologia i występowanie
Owad ten bytuje pod przegrzybiałą korą drzew liściastych, wśród mchów, wśród opadłego listowia u nasady starych drzew oraz w mrowiskach mrówek, najchętniej z rodzaju Lasius[5][1].
Gatunek palearktyczny, głównie wschodnioeuropejski[1]. Znany jest z Francji, Belgii, Niemiec, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Macedonii Północnej i europejskiej części Rosji[2], gdzie na północ sięga po Karelię[5][1].
W całym zasięgu występowania jest owadem rzadko spotykanym. Zaliczany jest do reliktów dna lasu[1]. Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony jest jako gatunek zagrożony wymarciem (EN)[6].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Andrzej Szujecki: Kusakowate (Staphylinidae) lasów Polski. Aspekt różnorodności i monitoringu zooindykacyjnego. Warszawa: Lasy Państwowe, 2017. ISBN 978-83-65659-00-2.
- 1 2 M. Schülke, A. Smetana: Staphylinidae. W: Catalogue of Palaearctic Coleoptera Volume 2. Hydrophiloidea-Staphylinoidea. I. Löbl, D. Löbl (red.). Wyd. Brill. Leiden, Boston: 2015, s. 428.
- ↑ Gustav von Kraatz: Naturgeschichte der Insekten Deutschlands, Abteilung 1, Coleoptera, vol. 2, Staphylinii. Lief. 1-2. Berlin: Nicolaische Buchhandlung, 1856.
- ↑ Arved Lompe: Gattung Euryusa Er.. [w:] Käfer Europas [on-line]. [dostęp 2024-11-02].
- 1 2 B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Staphylinidae, część 3: Aleocharinae. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (8), 1981.
- ↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.