Prenoceratops
| Prenoceratops | |
| Chinnery, 2004 | |
| Okres istnienia: 83–74 mln lat temu | |
 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
prenoceratops |
Prenoceratops − rodzaj wymarłych roślinożernych dinozaurów ptasiomiednicznych należący do grupy ceratopsów (łac. Ceratopsia), do rodziny leptoceratopsów (łac. Leptoceratopsidae). Zamieszkiwały tereny Ameryki Północnej w przedostatnim okresie kredy późnej – kampanie[1].
Odkrycie i nazwa
Pierwsze odkrycie prenoceratopsa, datowane na ok. 74.3 mln lat miało miejsce w rezerwacie Blackfeet w hrabstwie Pondera w Montanie na terenie formacji Two Medicine[1][2]. Mimo że paleontolodzy odkrywali skamieliny różnych kości prenoceratopsa, od 2002 roku opisano tylko jego czaszkę[3][1]. Holotyp o oznaczeniu TCM 2003.1.1. w 2004 roku został odkryty i opisany przez Brendę Chinnery[1]. Prenoceratops jest jedynym bazalnym ceratopsem, którego skamieliny znajdowane były tylko w tzw. złożach kostnych[2].
Skamieniałości odkryto również w formacji Oldman w kanadyjskiej prowincji Alberta, datowane są na 77 mln lat[3][4]. Odizolowana prawa kość czołowa została znaleziona i opisana w 2010 roku[3]. Szczątki zostały znalezione w pobliżu skamieniałych lęgowisk hipakrozaurów[3].
Nazwę Prenoceratops, pochodzącą z greki tłumaczyć można jako „pochyła rogata twarz” (prene-/πρηνη- pochylony, cerat-/κερατ- róg i -ops/ωψ– twarz[1].
Budowa
Szacuje się, że prenoceratops mierzył ok 1,3 m i ważył ok. 20 kg[1].
Klasyfikacja
Prenoceratops należał do rodziny Leptoceratopsidae, wchodzącej w skład grupy Ceratopsia. Należące do niej osobniki charakteryzowały się papuzimi dziobami, a większość z nich także kostnymi kryzami i rogami. Przedstawiciele ceratopsów żyli w okresie kredy, na obszarach Ameryki Północnej oraz Azji.
Prenoceratops spokrewniony jest z młodszym o kilka milionów lat leptoceratopsem[1].
Do rodzaju Prenoceratops należy gatunek P. pieganensis[1].
Pożywienie
Jak wszyscy przedstawiciele ceratopsów, prenoceratops, żywił się prawdopodobnie roślinami (paprociami i nagonasiennymi takimi jak sagowce).
.
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 B. Chinnery, Description of Prenoceratops Pieganensis gen. et sp. nov. (Dinosauria: Neoceratopsia) from the Two Medicine Formation of Montana, „Journal of Vertebrate Paleontology”, 24 (3), sierpień 2024, s. 572-590 [dostęp 2025-02-25].
- 1 2 M.J. Ryan i inni, New leptoceratopsids from the Upper Cretaceous of Alberta, Canada, „Cretaceous Research”, 35, Science Direct, 2012, s. 69-80, DOI: 10.1016/j.cretres.2011.11.018 [dostęp 2025-02-25].
- 1 2 3 4 T. Miyashita, P.J. Currie, B. Chinnery, First basal neoceratopsian from the Oldman Formation (Belly River Group), Southern Alberta, [w:] New Perspectives on Horned Dinosaurs: The Royal Tyrrell Museum Ceratopsian Symposium, Indiana University Press, 2010, s. 81-90, ISBN 978-0253353580 [dostęp 2025-02-25].
- ↑ V.M. Arbour, M.E. Burns, R.L. Sissons, A redescription of the ankylosaurid dinosaur Dyoplosaurus acutosquameus Parks, 1924 (Ornithischia: Ankylosauria) and a revision of the genus, „Journal of Vertebrate Paleontology”, 29 (4), 2019, s. 1117–1135, DOI: 10.1671/039.029.0405, ISSN 0272-4634, Bibcode: 2009JVPal..29.1117A [dostęp 2025-02-25].
| Infrarzędy dinozaurów | |
|---|---|
| Era dinozaurów | |
| Dyscypliny powiązane |
