Priemjer Ligasy
| Państwo | |
|---|---|
| Dyscyplina | |
| Organizator rozgrywek | |
| Data założenia | |
| Założyciel | |
| Poprzednia nazwa |
Wysszaja Liga (1992–2001), |
| Rozgrywki | |
| Liczba drużyn |
14 |
| Zwycięzca |
Mistrz Kazachstanu |
| Niższy poziom ligowy | |
| Puchary | |
| Zwycięzcy | |
| Pierwszy zwycięzca |
Kajrat Ałmaty (1992) |
| Obecny zwycięzca |
Kajrat Ałmaty (2024) |
| Najwięcej zwycięstw |
FK Astana (7) |
| Strona internetowa | |
Priemjer Ligasy (kaz. Қазақстан Премьер Лигасы) – najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek piłkarskich w Kazachstanie, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1992 roku i od samego początku zarządzana przez Kazachski Związek Piłki Nożnej (KFF). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 12 najlepszych krajowych klubów piłkarskich. Jej triumfator zostaje Mistrzem Kazachstanu, zaś najsłabsze drużyny są relegowane do Byrynszy liga (II ligi kazachskiej).
Historia
Mistrzostwa Kazachstanu w piłce nożnej rozgrywane są od 1992 roku, po rozpadzie ZSRR. Wcześniej od 1936 rozgrywane mistrzostwa Kazachskiej SRR, a najlepsze kluby kraju uczestniczyły w mistrzostwach ZSRR. Niejednokrotnie zmieniał się format rozgrywek.
Zmiany nazw
System rozgrywek
Obecny format ligi zakładający rozgrywki w 3 rundy obowiązuje od sezonu 2017.
Rozgrywki składają się z 33 kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynami systemem kołowym. Najpierw każda para drużyn rozgrywa ze sobą dwa mecze – jeden w roli gospodarza, drugi jako goście. Po zakończeniu dwóch pierwszych rund utworzono kalendarz meczów trzeciej rundy, zastępując numery w kalendarzu cyfrowym nazwami drużyn. W tym przypadku każdemu klubowi przypisano numer odpowiadający miejscu drużyny na podstawie wyników dwóch rund. Klub wskazany pierwszym w parze w kalendarzu trzeciej rundy był organizatorem meczu (czyli gospodarzem). Od sezonu 2013 w lidze występuje 12 zespołów. W przeszłości liczba ta wynosiła od 12 do 25. Drużyna zwycięska za wygrany mecz otrzymuje 3 punkty (do sezonu 1994 2 punkty), 1 za remis oraz 0 za porażkę.
Zajęcie pierwszego miejsca po ostatniej kolejce spotkań oznacza zdobycie tytułu Mistrzów Kazachstanu w piłce nożnej. Mistrz Kazachstanu kwalifikuje się do eliminacji Ligi Mistrzów UEFA. Druga oraz trzecia drużyna zdobywają możliwość gry w Lidze Europy UEFA. Również zwycięzca Pucharu Kazachstanu startuje w eliminacjach do Ligi Europy lub, w przypadku, w którym zdobywca krajowego pucharu zajmie pierwsze miejsce w lidze – możliwość gry w eliminacjach do Ligi Europy otrzymuje również czwarta drużyna klasyfikacji końcowej. Zajęcie 2 ostatnich miejsc wiąże się ze spadkiem drużyn do Byrynszy liga. Trzecia drużyna od dołu tablicy walczy w barażach play-off z trzecią drużyną Byrynszy liga o utrzymanie w najwyższej lidze.
W przypadku zdobycia tej samej liczby punktów, klasyfikacja końcowa ustalana jest w oparciu o wynik dwumeczu pomiędzy drużynami, w następnej kolejności w przypadku remisu – różnicą bramek w pojedynku bezpośrednim, następnie ogólnym bilansem bramkowym osiągniętym w sezonie, większą liczbą bramek zdobytych oraz w ostateczności losowaniem.
Skład ligi w sezonie 2025[4]
| Uczestnicy poprzedniej edycji | |||
|---|---|---|---|
| KRT | Kajrat Ałmaty | Ałmaty | 1 |
| AST | FK Astana | Astana | 2 |
| AKT | Aktöbe FK | Aktöbe | 3 |
| ORD | Ordabasy Szymkent | Szymkent | 4 |
| TOB | Toboł Kustanaj | Kustanaj | 5 |
| YEL | Jelimaj | Semej | 6 |
| ATY | FK Atyrau | Atyrau | 7 |
| KSR | Kajsar Kyzyłorda | Kyzyłorda | 8 |
| KPE | Kyzyłżar Petropawł | Petropawł | 9 |
| ZHN | Żengys Astana | Astana | 10 |
| ŻET | Żetisu Tałdykorgan | Tałdykorgan | 11 |
| TUR | Turan Turkiestan | Turkiestan | 12 |
| OKO | Okżetpes Kokczetaw | Kokczetaw | 1 |
| ULT | Ułytau Żezkazgan | Żezkazgan | 2 |
|
Oznaczenia:
| |||
Lista sezonów
Statystyka
Tabela medalowa
Mistrzostwo Kazachstanu zostało do tej pory zdobyte przez 10 różnych drużyn.
Stan na koniec sezonu 2024.
| Lp. | Klub | Miejsca na podium | Mistrzowskie sezony | ||
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | FK Astana | 7 | 5 | 1 | 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2022 |
| 2. | Irtysz Pawłodar | 5 | 4 | 6 | 1993, 1997, 1999, 2002, 2003 |
| 3. | FK Aktöbe | 5 | 4 | 5 | 2005, 2007, 2008, 2009, 2013 |
| 4. | Kajrat Ałmaty | 4 | 5 | 6 | 1992, 2004, 2020, 2024 |
| 5. | Astana-64 | 3 | 0 | 1 | 2000, 2001, 2006 |
| Jelimaj Semej | 3 | 0 | 1 | 1994, 1995, 1998 | |
| 7. | Toboł Kustanaj | 2 | 5 | 5 | 2010, 2021 |
| 8. | Szachtior Karaganda | 2 | 0 | 3 | 2011, 2012 |
| 9. | FK Taraz | 1 | 2 | 0 | 1996 |
| 10. | Ordabasy Szymkent | 1 | 0 | 2 | 2023 |
| 11. | Jesil-Bogatyr Petropawł | 0 | 2 | 1 | |
| 12. | FK Atyrau | 0 | 2 | 0 | |
| Batyr Ekibastuz | 0 | 2 | 0 | ||
| 14. | Arsenał-SKIF Szymkent | 0 | 1 | 0 | |
| Żetisu Tałdykorgan | 0 | 1 | 0 | ||
| 16. | Gorniak Chromtau | 0 | 0 | 1 | |
| Żiger Szymkent | 0 | 0 | 1 | ||
| Suma | 32 | 32 | 32 | ||
Tytuł najlepszego zawodnika sezonu
- 1992 –
Siergiej Wołgin z Kajrat Ałmaty - 1993 –
Nikołaj Kurganski z Batyr Ekibastuz - 1994 –
Kanat Musatajew z SKIF Ordabasy Szymkent - 1995 –
Andriej Miroszniczenko z Jelimaj Semej - 1996 –
Oleg Woskobojnikow z Taraz Dżambuł - 1997 –
Oleg Woskobojnikow z FK Taraz - 1998 –
Oleg Woskobojnikow z Kajsar Kyzyłorda - 1999 –
Igor Awdiejew z Access-Jesil Petropawł - 2000 –
Igor Awdiejew z Access-Golden Grane Petropawł - 2001 –
Arsen Tlechugow z Żenis Astana - 2002 –
Jewgienij Łowczew z Żenis Astana - 2003 –
Nurboł Żumaskalijew z Toboł Kustanaj - 2004 –
Samat Smakow z Kajrat-KTŻ Ałmaty - 2005 –
Nurboł Żumaskalijew z Toboł Kustanaj - 2006 –
Dawid Łorija z FK Astana - 2007 –
Samat Smakow z FK Aktöbe - 2008 –
Samat Smakow z FK Aktöbe - 2009 –
Samat Smakow z FK Aktöbe - 2010 –
Nurboł Żumaskalijew z Toboł Kustanaj - 2011 –
Ułan Konysbajew z Szachtior Karaganda - 2012 –
Ulugʻbek Baqoyev z Irtysz Pawłodar - 2013 –
Andriej Finonczenko z Szachtior Karaganda - 2014 –
Bauyrżan Isłamchan z Kajrat Ałmaty
Najlepsi strzelcy
| Poz. | Piłkarz | Liczba goli |
|---|---|---|
| 1 | 152 | |
| 2 | 147 | |
| 3 | 142 | |
| 4 | 140 | |
| 5 | 115 | |
| Stan na 14 marca 2014[5] (Pogrubiono piłkarzy, który nadal występują w Priemjer-Liga) | ||
Przypisy
- ↑ Декабрьские надежды. kaz-football.kz, 2002. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-12-10)]. (ros.).
- ↑ Суперлига становится Премьер-лигой.. kaz-football.kz, 2008. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-02)]. (ros.).
- ↑ QFL заменил ПФЛК: что изменится в казахстанском футболе?. qfl.kz, 2024-02-28. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-03-02)]. (ros.).
- ↑ Kazachska Premier League Tabele - Piłka nożna/Kazachstan [online], www.flashscore.pl [dostęp 2025-05-11].
- ↑ 100 бомбардиров казахстанской Премьер-Лиги 1992 – 2013 гг. – Футбол – Sports.kz.
Bibliografia
- Oficjalna strona Priemjer Ligasy. kpfl.kz. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-31)]. (kaz.).
- Super Liga, [w:] baza Soccerway (liga) [dostęp 2021-01-02].
- Tabele ligowe w bazie League321 (ang.)
- Oficjalna strona KFF (kaz. • ros. • ang.)
- Archiwum wyników meczów i tabel w bazie RSSSF (ang.)