Przatówek

Przatówek
osada
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

zduńskowolski

Gmina

Szadek

Strefa numeracyjna

43

Kod pocztowy

98-240[1]

Tablice rejestracyjne

EZD

SIMC

0990190

Położenie na mapie gminy Szadek
Mapa konturowa gminy Szadek, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Przatówek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Przatówek”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Przatówek”
Położenie na mapie powiatu zduńskowolskiego
Mapa konturowa powiatu zduńskowolskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Przatówek”
Ziemia51°40′13″N 19°01′50″E/51,670278 19,030556[2]

Przatówekosada[3] w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zduńskowolskim, w gminie Szadek.

Położenie

Wieś Przatówek położona jest na wschód od drogi łączącej miejscowości Szadek i Łask, na wysokości zjazdu na północ od miejscowości Ulejów. W znaczącej części składa się z obszarów leśnych.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa sieradzkiego.

Historia

Oficjalna historia wsi Przatówek rozpoczyna się w roku 1933, kiedy to folwark Przatówek został włączony do gromady Dziadkowice, wyodrębnionej z obszaru gminy wiejskiej Bałucz.[4] Wcześniej, w XIX/XX w. Przatówek wchodził w skład dóbr Przatów.

Folwark Przatów powstał jako miejsce dedykowane rehabilitacji chorej córki właściciela dóbr Przatów, gdzie w oddaleniu od wsi, wśród lasów znajdował się wybudowany dla niej dom do wypoczynku[5].

Historia parku w Przatówku[5]

Stanisław Lipkowski podczas Pierwszego Zjazdu Polski Chemików i Fizyków w Warszawie w 1923 r.(obok Lipkowskiego po prawej Ignacy Mościcki) – unikatowe zdjęcie w zbiorach prywatnych Pana Krzysztofa Grzelczyka.
Józef Grzelczyk (po lewej) przed dworem w Przatówku, 1948

Historia Folwarku Przatówek w obecnie znanej formie opiera się przede wszystkim na słownym przekazie Pana Krzysztofa Grzelczyka udokumentowanym w opracowaniu "Ewidencja Parku w Przatówku" autorstwa prof. uczelni, dr hab. inż. Małgorzaty Mileckiej.[5]

Park w Przatówku nosił początkowo nazwę "Wspomnienie". Był to wybudowany w sosnowym lesie dom, służący za miejsce leczenia, rehabilitacji i wypoczynku schorowanej córki P. Mogielnickiego.

W latach 20. XX wieku "Wspomnienie" kupił dyrektor łowickich zakładów włókienniczych - P. Eborowicz i to jemu najprawdopodobniej pałacyk w Przatówku zawdzięcza swój obecny kształt.

W roku 1932 pałacyk został nabyty przez wybitnego polskiego inżyniera chemika Stanisława Lipkowskiego. Zamieszkał w nim wraz ze swoją żoną Marią oraz trojgiem dzieci: synem Tadeuszem Lipkowskim oraz córkami Magdaleną i Zofią.

Od roku 1932 we "Wspomnieniu" pracowali Józefa oraz Stanisław Grzelczyk, których to przekazy rodzinne są obecnie najcenniejszym dostępnym źródłem wiedzy o historii pałacyku.

Po rozpoczęciu II wojny światowej Lipkowscy wyjechali do Warszawy, a majątek został przejęty przez Niemców. W czerwcu 1940 r. syn Lipkowskich, Tadeusz, został zamordowany w Palmirach. Stanisław Lipkowski zmarł w 1942 r., a jego żona w 1958. Oboje zostali pochowani na Cmentarzu Powązkowskim

Od około 1952 r. w Przatówku znajdował się ośrodek kolonijny dla dzieci pracowników łódzkich zakładów włókienniczych.

W 1984 r. rozpoczęto budowę Domu Pomocy Społecznej w Przatówku. Został on otwarty oficjalnie w roku 1993 i służy obecnie jako placówka stałego pobytu dla osób dorosłych niepełnosprawnych. W pałacyku funkcjonuje Środowiskowy Dom Samopomocy, do którego chorzy przywożeni są na pobyt dzienny.

Zobacz też

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1057 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 110518
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. ROZPORZĄDZENIE WOJEWODY ŁÓDZKIEGO z dnia 28 września 1933 r. L. SA. II. 12/13/33. o podziale obszaru gmin wiejskich powiatu łaskiego na gromady
  5. 1 2 3 dr hab. inż. Małgorzata Milecka Prof. uczelni, EWIDENCJA PARKU W PRZATÓWKU, Wrocław, 30 października 2021.