Przenęt

Przenęt
	; Przenęt purpurowy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Cichorioideae
Rodzaj	przenęt
	Nazwa systematyczna
	Prenanthes L.; Sp. Pl. 797. 1753
	Typ nomenklatoryczny
	Prenanthes purpurea L.
Synonimy
	Hylethale Link;
	Hylethale Link;

Przenęt (Prenanthes L.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. W zależności od ujęcia systematycznego zaliczana jest tu różna liczba gatunków – ok. 30^[4], 8^[5] lub nawet tylko jeden gatunek – przenęt purpurowy Prenanthes purpurea^[6]. W szerokim ujęciu należą tu gatunki północnoamerykańskie i wschodnioazjatyckie (alternatywnie wyodrębniane odpowiednio do rodzajów Nabalus i Notoseris)^[6]. W węższym ujęciu rodzaju występowanie roślin tu zaliczanych ograniczone jest do Europy, gdzie rośnie tylko przenęt purpurowy P. purpurea (jedyny przedstawiciel rodzaju we florze Polski)^[7] oraz obszarów górskich w tropikalnej Afryce i Azji^[5].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj zaliczany do plemienia Cichorieae, podrodziny Cichorioideae z rodziny astrowatych Asteraceae^[8].

Zarówno pozycja systematyczna, jak i ujęcie rodzaju, pozostaje nierozstrzygnięte i problematyczne^[6]^[9]. Ujęcie rodzaju raczej jest coraz to bardziej ograniczane, włącznie z sugestiami, że być może zostanie w jego obrębie tylko gatunek typowy (P. purpurea)^[6]^[9]. Po odłączeniu gatunków północnoamerykańskich w rodzaj Nabalus i przeniesieniu gatunków wschodnioazjatyckich do rodzaju Notoseris^[6], został tu ww. gatunek typowy i siedem gatunków z tropików Starego Świata^[5].

Wykaz gatunków^[5]

Prenanthes hookeri C.B.Clarke ex Hook.f.
Prenanthes mira (Pavlov) Kamelin
Prenanthes nothae
Prenanthes purpurea L. – przenęt purpurowy
Prenanthes steenisii Tjitr.
Prenanthes stenolimba Steenis
Prenanthes subpeltata Stebbins
Prenanthes sumatrana Tjitr.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
1 2 Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-22].
↑ David J. Bogler: Prenanthes Linnaeus. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-12-29].
1 2 3 4 Prenanthes L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-12-29].
1 2 3 4 5 KilianK. N KilianK., GemeinholzerG. B GemeinholzerG., LackL. HW LackL., Tribe Cichorieae, [w:] FunkF. VASA, StuessyS. T, Bayer (red.), Systematics, evolution and biogeography of the Compositae, IAPT, Vienna, 2009, s. 343-383 .
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 141, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Genus Prenanthes L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-09-16].
1 2 Wei, Z., Zhu, SX., Van den Berg, R.G. et al.. Phylogenetic relationships within Lactuca L. (Asteraceae), including African species, based on chloroplast DNA sequence comparisons. „Genet Resour Crop Evol”. 64, s. 55–71, 2017. DOI: 10.1007/s10722-015-0332-5.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).

[A-3] 1 2 Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-22].

[america-4] David J. Bogler: Prenanthes Linnaeus. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-12-29].

[powo-5] 1 2 3 4 Prenanthes L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-12-29].

[kilian-6] 1 2 3 4 5 KilianK. N KilianK., GemeinholzerG. B GemeinholzerG., LackL. HW LackL., Tribe Cichorieae, [w:] FunkF. VASA, StuessyS. T, Bayer (red.), Systematics, evolution and biogeography of the Compositae, IAPT, Vienna, 2009, s. 343-383 .

[checklist-7] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 141, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[grin-8] Genus Prenanthes L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-09-16].

[wei-9] 1 2 Wei, Z., Zhu, SX., Van den Berg, R.G. et al.. Phylogenetic relationships within Lactuca L. (Asteraceae), including African species, based on chloroplast DNA sequence comparisons. „Genet Resour Crop Evol”. 64, s. 55–71, 2017. DOI: 10.1007/s10722-015-0332-5.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]