Przenęt purpurowy

Przenęt purpurowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Cichorioideae

Rodzaj

przenęt

Gatunek

przenęt purpurowy

Nazwa systematyczna
Prenanthes purpurea L.
Sp. Pl. 2: 797. 1753

Przenęt purpurowy (Prenanthes purpurea L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny astrowatych. Występuje w Europie, przez Niemcy i Polskę przebiega północna granica jego zasięgu. W Polsce występuje tylko na południu, po Śląsk i Roztocze. Jest rośliną dość rzadką.

Morfologia

Kwiatostan złożony
Koszyczki
Liście
Łodyga
Pojedyncza, obła, wzniesiona, o wysokości 50–120 cm. Jest naga, lub tylko słabo owłosiona. W górnej części rozgałęzia się. Pod ziemią posiada grube, rozrastające się poziomo kłącze.
Liście
Dolne liście mają podłużnie jajowaty kształt (szerszy w górnej części liścia) i posiadają szerokie zatokowate wycięcia. Ich nasady zbiegają w krótki ogonek. Liście środkowe i górne są nie tylko dużo mniejsze, ale mają znacznie różniący się od liści dolnych kształt; są lancetowate lub podługowate i brzegi mają tylko nieznacznie wycięte, lub są tylko piłkowane. Są siedzące i mają sercowate nasady. Wszystkie liście są cienkie i nagie, na dolnej stronie sinozielone.
Kwiaty
Drobne kwiaty zebrane w długie, walcowate koszyczki zwisające na długich szypułkach. Koszyczki te z kolei zebrane są w wiechę. W koszyczkach tylko kilka kwiatów (przeważnie 5). Okrywa koszyczków o długości 12–13 mm i 5–7 mm średnicy i składająca się z 6–10 listków. Jest naga i dość często podbarwiona na fioletowo. Języczkowe kwiaty przenętu mają długie płatki wystające daleko poza okrywę, wskutek czego koszyczki bardzo przypominają swoim wyglądem pojedyncze kwiaty. Płatki kwiatów fioletowopurpurowe, puch kielichowy w postaci pojedynczych, śnieżnobiałych włosków. Słupek jednokomorowy, dolny. Pręciki zrośnięte w rurkę wokół słupka, którego dwudzielne, spiralne znamię wystaje wysoko powyżej pylników. Przedprątne kwiaty kwitną od lipca do sierpnia, zapylane są przez błonkówki.
Owoc
Niełupka, jasnobrunatnego koloru, wydłużona i bocznie spłaszczona, słabo żeberkowana, bez dzióbka, z białym puchem kielichowym. Roślina wiatrosiewna.

Biologia i ekologia

Pokrój

Bylina, hemikryptofit. Siedlisko: lasy, zarośla, poręby. Roślina cienioznośna, w naturalnych warunkach nigdy nie rośnie w miejscach o pełnym nasłonecznieniu. W górach częstszy, niż na niżu. Rośnie tam aż do piętra kosówki. Gatunek charakterystyczny dla All. Fagion i gatunek wyróżniający dla zespołu roślinnego buczyny kwaśnej.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).

Bibliografia

  • Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  • Tadeusz Traczyk: Rośliny lasu liściastego. Warszawa: PZWS, 1959.
  • Klimatyczne czynniki środowiska – światło
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.