Radocza

Radocza
wieś
Ilustracja
Kościół par. pw. Przemienienia Pańskiego
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

wadowicki

Gmina

Tomice

Liczba ludności (2006)

1997

Strefa numeracyjna

33

Kod pocztowy

34-100[1]

Tablice rejestracyjne

KWA

SIMC

0072710

Położenie na mapie gminy Tomice
Mapa konturowa gminy Tomice, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Radocza”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Radocza”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Radocza”
Położenie na mapie powiatu wadowickiego
Mapa konturowa powiatu wadowickiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Radocza”
Ziemia49°54′57″N 19°28′59″E/49,915833 19,483056[2]

Radocza – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, w gminie Tomice, na Pogórzu Śląskim nad rzeką Skawą.

Integralne części wsi Radocza[3][4]
SIMCNazwaRodzaj
0072726Derpowiznaczęść wsi
0072732Dółczęść wsi
0072749Góraczęść wsi
0072755Łęgczęść wsi
0072761Ochentałczęść wsi
0072778Pustkiczęść wsi
0072784Redzczęść wsi
0072790Skawiskoczęść wsi
0072809Widówczęść wsi

Historia

Przypuszcza się, że wzmiankowana w 1326 roku parafia dekanatu Zator villa Mathei to właśnie Radocza. Wieś Macieja była jeszcze wielokrotnie wzmiankowana w spisach świętopietrza z lat 1346–1351[5], ale gdy jej w jednym roku nie było, zamiast niej była parafia Radocza[6]. Leżała na terenie księstwa oświęcimskiego a później wydzielonego z niego w 1445 roku księstwa zatorskiego[7]. Kolejni jej właściciele od 1406 roku to: Paszek, Jan Radocki, Żegota z Radoczy, Zygmunt Palczowski, Aleksy Frydrychowski, Paweł Gierałtowski i inni. Pod koniec XIX w. jednym ze znaczniejszych współwłaścicieli był Franciszek Baum. Ostatnią właścicielką Radoczy była Zofia Banaś (z d. Sterkowicz).

Podczas wielkiej powodzi w 1934 r. w dniach 16–18 lipca rzeka Skawa zalała całą dolną Radoczę, przerywając wały i w dwóch miejscach tor kolejowy linii Trzebinia – Wadowice[8].

W latach 1960-1972 wieś była siedzibą gromady Radochów. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bielskim.

We wsi był przystanek kolejowy Radocza.

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[9].

Inne

  • Kościół par. pw. Przemienienia Pańskiego. Wzmiankowany 1356. Obecny wzniesiony 1535, wielokrotnie restaurowany (ostatnio w latach 80. XX wieku – gruntownie przebudowany), był na przełomie XVI i XVII stulecia zborem kalwińskim.
  • Obrazy: Chrystus Odkupiciel w otoku czaszek symbolizujących różne stany, rokokowy; Pietà 1794.
  • Monstrancja klasycystyczna i kielich z czarą wczesnobarokową.
  • Dwa ornaty haftowane w. XVII i w. XVIII
  • Na cmentarzu nagrobek Ignacego Żarnowieckiego klasycystyczny (1837)

Sport

W Radoczy działa klub sportowy Orzeł Radocza[10][11].

Osoby związane z miejscowością

  • W Radoczy urodzili się bracia Andrzej, Wiktor i Jerzy Kunachowiczowie, uczestnicy walk o polską niepodległość w latach 1914–1918[12].

Przypisy

  1. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1055 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 113940
  3. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. ↑ GUS. Rejestr TERYT
  5. ↑ Monumenta Poloniae Vaticana T.2 Acta Camerae Apostolicae. Vol. 2, 1344-1374. Jan Ptaśnik (redakcja). Cracoviae: Sumpt. Academiae Litterarum Cracoviensis, 1913, s. 182, 296, 330, 331.
  6. ↑ j.w. s. 288
  7. ↑ Aneks. Miejscowości ziemi oświęcimsko-zatorskiej. W: Paweł Mostowik: Z dziejów Księstwa Oświęcimskiego i Zatorskiego XII-XVI w.. Toruń: 2005, s. 184. ISBN 83-7441-175-9.
  8. ↑ Karol Witkowski, Grzegorz Wysmołek: Wpływ wielonurtowej Skawy nadziałalność człowieka w dnie doliny [w:] „Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny” t. 16, s. 115-138
  9. ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01].
  10. ↑ Sport. Oficjalna strona Gminy Tomice.
  11. ↑ Ludowy Klub Sportowy Orzeł Radocza. 90minut.pl.
  12. ↑ Andrzej Kunachowicz: Trzy wojny w siodle. Wspomnienia z lat 1914–1939 legionisty, rotmistrza Szwoleżerów, dowódcy 14. Pułku Ułanów Jazłowieckich i 20. Pułku Ułanów Króla Jana III Sobieskiego. Warszawa: Wydawnictwo ZP, 2011.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.