Rafał Trzaskowski

Rafał Trzaskowski
Ilustracja
Rafał Trzaskowski (2020)
Pełne imię i nazwisko

Rafał Kazimierz Trzaskowski

Data i miejsce urodzenia

17 stycznia 1972
Warszawa

Prezydent m.st. Warszawy
Okres

od 22 listopada 2018

Przynależność polityczna

Platforma Obywatelska

Poprzednik

Hanna Gronkiewicz-Waltz

Minister administracji i cyfryzacji
Okres

od 3 grudnia 2013
do 22 września 2014

Przynależność polityczna

Platforma Obywatelska

Poprzednik

Michał Boni

Następca

Andrzej Halicki

Faksymile
Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order „Jedność i Wola”
Strona internetowa
Rafał Trzaskowski jako sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych podczas 66. posiedzenia Senatu (2014)
Rafał Trzaskowski na kongresie Europejskiej Partii Ludowej na Malcie (2017)
Rafał Trzaskowski z Donaldem Tuskiem i Grzegorzem Schetyną podczas szczytu Europejskiej Partii Ludowej w Brukseli (2017)

Rafał Kazimierz Trzaskowski (ur. 17 stycznia 1972 w Warszawie[1]) – polski polityk, politolog, samorządowiec i nauczyciel akademicki, specjalista w zakresie spraw europejskich, doktor nauk humanistycznych.

Poseł do Parlamentu Europejskiego VII kadencji (2009–2013), minister administracji i cyfryzacji (2013–2014), sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych (2014–2015), poseł na Sejm VIII kadencji (2015–2018), prezydent miasta stołecznego Warszawy (od 2018), wiceprzewodniczący Platformy Obywatelskiej (od 2020). Kandydat na urząd prezydenta RP w wyborach w 2020 (drugich) i 2025.

Życiorys

Wykształcenie

Uczył się w Szkole Podstawowej nr 158 im. Jana Kilińskiego w Warszawie[2], gdzie był w jednej klasie z Michałem Żebrowskim[3]. W 1987 przez kilka miesięcy uczęszczał do prowadzonej przez marystów szkoły średniej Marcellin College na obrzeżach Sydney w Australii[4][5]. Jako uczeń XI Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Reja w Warszawie został między 1988 a 1989 przewodniczącym samorządu szkolnego, pokonując w wyborach Mikołaja Dowgielewicza; współorganizował Międzyszkolny Komitet Solidarności[5][4]. Przed wyborami w 1989 zgłosił się jako wolontariusz do pomocy w biurze stołecznego Komitetu Obywatelskiego w kawiarni „Niespodzianka” przy placu Konstytucji 6[6][4]. Pracował pod opieką Jana Lityńskiego jako tłumacz języka angielskiego, oprowadzał też nieoficjalnie po Warszawie amerykańskich dziennikarzy i kongresmenów zaproszonych przez Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą do obserwacji wyborów. Poznany wówczas współpracownik gubernatora stanu Michigan Jamesa Blancharda zaoferował mu stypendium do Cranbrook-Kingswood High School w Bloomfield Hills, gdzie Trzaskowski podjął naukę w 1990 i zdał maturę w 1991[6][7][4][8][5].

W 1996 Trzaskowski został absolwentem stosunków międzynarodowych na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego[1]. Ukończył także filologię angielską na Wydziale Neofilologii UW (1996)[7][9] i europeistykę w Kolegium Europejskim w Natolinie (1997)[1], gdzie do jego profesorów należał Jacek Saryusz-Wolski[6][5]. Był stypendystą Open Society Institute na Uniwersytecie Oksfordzkim (1995)[10], kształcił się również w Instytucie Unii Europejskiej Studiów nad Bezpieczeństwem w Paryżu (2002)[10]. W 2004 uzyskał stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW na podstawie pracy pt. Dynamika reformy instytucjonalnej w Unii Europejskiej przygotowanej pod kierunkiem profesora Stanisława Parzymiesa[11].

Deklaruje znajomość pięciu języków obcych: angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego, rosyjskiego i włoskiego[12][13].

Działalność zawodowa

Od 1995 pracował jako tłumacz symultaniczny[12]. W tamtym czasie pracował również jako nauczyciel języka angielskiego[14]. W 1998 został wykładowcą w Krajowej Szkole Administracji Publicznej[15], a w 2002 w Collegium Civitas[16]. W latach 2000–2001 był doradcą sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej Jacka Saryusza-Wolskiego[13]. Od 2002 pracował też jako analityk w Centrum Europejskim Natolin[9]. W pracy zawodowej zajął się m.in. teorią integracji europejskiej i stosunków międzynarodowych.

Działalność polityczna do 2018

W latach 2004–2009 był doradcą delegacji Platformy Obywatelskiej w Parlamencie Europejskim (PE)[13]. W wyborach w 2009 z listy tego ugrupowania w okręgu warszawskim uzyskał mandat eurodeputowanego VII kadencji, zdobywając 25 178 głosów[17]. W kampanii wyborczej wspierali go m.in. przyjaciele Tomasz Karolak, Grzegorz Turnau i Michał Żebrowski[12]. W PE VII kadencji został członkiem frakcji Europejskiej Partii Ludowej i wiceprzewodniczącym Komisji Spraw Konstytucyjnych. Pracował również w Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów[18]. W 2010 był szefem sztabu wyborczego Hanny Gronkiewicz-Waltz w trakcie kampanii samorządowej[19].

20 listopada 2013 premier Donald Tusk zapowiedział jego nominację na stanowisko ministra administracji i cyfryzacji[20][21]. Został powołany na ten urząd przez prezydenta Bronisława Komorowskiego 27 listopada 2013 (z mocą od 3 grudnia 2013)[22]. Złożył w związku z tym mandat eurodeputowanego.

Zakończył urzędowanie w dniu zaprzysiężenia rządu Ewy Kopacz 22 września 2014. W nowym gabinecie 24 września 2014 został powołany na stanowisko sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych odpowiedzialnego za sprawy europejskie[23]. Równolegle pełnił również funkcję pełnomocnika premiera do spraw Rady Europejskiej[24].

W 2015 wystartował w wyborach parlamentarnych jako lider listy wyborczej PO w okręgu krakowskim. Otrzymał 47 080 głosów, uzyskując tym samym mandat posła na Sejm VIII kadencji[25]. W Sejmie został wiceprzewodniczącym Komisji do Spraw Unii Europejskiej[26]. W 2016 został członkiem zarządu krajowego PO[27]. W listopadzie tego samego roku został powołany na funkcję ministra spraw zagranicznych w gabinecie cieni utworzonym przez Platformę Obywatelską[28]. W marcu 2017 został wiceprzewodniczącym Europejskiej Partii Ludowej[29].

Prezydent Warszawy (od 2018)

W listopadzie 2017 został przedstawiony jako wspólny kandydat Platformy Obywatelskiej i Nowoczesnej na prezydenta Warszawy w wyborach samorządowych w 2018[30]. W głosowaniu z października 2018 zwyciężył w I turze, zdobywając 56,67% (505 187 głosów)[31]. W związku z wyborem na urząd prezydenta miasta wygasł jego mandat poselski[32]. Urzędowanie rozpoczął po zaprzysiężeniu 22 listopada 2018[33].

18 lutego 2019 podpisał przygotowaną przez Stowarzyszenie Miłość Nie Wyklucza Deklarację LGBT+, zakładającą realizację w stolicy określonych społecznych postulatów społeczności LGBT+, w tym m.in. reaktywację hostelu interwencyjnego dla osób LGBTQ+ będących w trudnej sytuacji życiowej, patronat prezydenta Warszawy nad Paradą Równości, wprowadzenie edukacji antydyskryminacyjnej i seksualnej zgodnej ze standardami WHO czy powołanie pełnomocnika prezydenta miasta do spraw społeczności LGBT+[34]. Podpisanie przez Rafała Trzaskowskiego tego dokumentu spotkało się z krytyką niektórych środowisk politycznych (m.in. PiS)[35], pozarządowych oraz medialnych, zwłaszcza o profilu katolickim, konserwatywnym i prawicowym[36][37]. Krytyczne stanowisko wobec deklaracji wydali również Konferencja Episkopatu Polski[38] i rzecznik praw dziecka Mikołaj Pawlak[39]. Przychylnie o podpisanym dokumencie wypowiedział się rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar, podkreślając antydyskryminacyjny charakter dokumentu[40].

Zarządzane przez niego miasto jako pierwsze w Polsce wprowadziło program darmowych żłobków (w 2019)[41]. Wprowadził refundację procedury zapłodnienia in vitro do 90%, z której to do połowy 2019 skorzystało ok. 2000 mieszkańców stolicy[42]. W czerwcu 2020 podpisał porozumienie o przystąpieniu Warszawy, jako pierwszego miasta w Polsce, do programu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju „Zielone Miasta”[43]. Podczas jego pierwszej kadencji w stolicy m.in. posadzono ponad 630 tys. drzew[44], wybudowano 11 stacji II linii metra[45], prawie 200 km dróg rowerowych (2019–2023)[46], 12 szkół, 26 przedszkoli[47] czy ponad 17 tys. miejsc w żłobkach[41]. Podpisał również umowę na projekt budowy III linii metra[48].

W 2024 ponownie ubiegał się o urząd prezydenta Warszawy. Został wybrany w I turze, uzyskując 444 006 głosów (57,41%)[49]. 7 maja 2024 został zaprzysiężony na drugą kadencję[50].

Pozostała działalność polityczna od 2018

W 2019 był uczestnikiem spotkania Grupy Bilderberg[51]. W listopadzie 2019 został członkiem Europejskiego Komitetu Regionów[52], w którym w 2022 objął funkcję przewodniczącego Komisji Środowiska, Zmiany Klimatu i Energii (ENVE)[53][54]. W 2020 został jednym z ambasadorów Europejskiego Paktu na rzecz Klimatu[55][56]. W lutym 2020 został wybrany przez radę krajową Platformy Obywatelskiej na wiceprzewodniczącego partii[57]. Od lutego 2020 współtworzył sztab wyborczy Małgorzaty Kidawy-Błońskiej[58].

Wybory prezydenckie w 2020

Małgorzata i Rafał Trzaskowscy na spotkaniu przed drugą turą wyborów prezydenckich w Katowicach

15 maja 2020, po uprzedniej rezygnacji kandydatki Koalicji Obywatelskiej Małgorzaty Kidawy-Błońskiej, Rafał Trzaskowski został przedstawiony jako nowy kandydat KO w wyborach prezydenckich w tym samym roku[59]. Po złożeniu 1,6 mln podpisów poparcia[60] został zarejestrowany przez Państwową Komisję Wyborczą jako kandydat na prezydenta RP[61]. Hasło jego kampanii wyborczej brzmiało Silny prezydent, wspólna Polska[62].

W przeprowadzonej 28 czerwca 2020 pierwszej turze głosowania Rafał Trzaskowski zajął drugie miejsce, zdobywając 5 917 340 głosów, co stanowiło 30,46% głosów ważnych. Przeszedł do drugiej tury głosowania wraz z ubiegającym się o reelekcję Andrzejem Dudą, który otrzymał 43,50% głosów ważnych[63].

Spośród kandydatów, którzy nie przeszli do drugiej tury, oddanie na niego głosu zadeklarowali bądź zasugerowali Robert Biedroń[64], Szymon Hołownia[65] i Władysław Kosiniak-Kamysz[66]. Rafała Trzaskowskiego poparły partie związane z Koalicją Obywatelską (PO, Nowoczesna, iPL, Zieloni, SDPL i WiR), w pierwszej turze oficjalnego poparcia udzieliło mu także SD[67], a w drugiej turze ponadto UED, LPR[68] i TR[69].

Przed drugą turą nie doszło do debaty pomiędzy kandydatami, ponieważ Andrzej Duda nie przyjął zaproszenia na zaplanowaną 2 lipca 2020 debatę zorganizowaną przez TVN24, Onet.pl i Wirtualną Polskę[70], a Rafał Trzaskowski nie stawił się na debacie organizowanej przez TVP (w której odbyła się debata wszystkich 11 kandydatów przed I turą, skrytykowana przez obserwującą procesy wyborcze międzynarodową organizację OBWE[71]), określając ją jako „ustawkę” oraz „wiec wyborczy PiS”[72]. Odpowiadał natomiast w Lesznie w ramach Areny Prezydenckiej na pytania dziennikarzy z kilkunastu zróżnicowanych profilowo redakcji[73][74].

W drugiej turze głosowania 12 lipca 2020 otrzymał 10 018 263 głosy, co stanowiło 48,97% głosów ważnych. Tym samym przegrał ze swoim konkurentem[75].

Lata 2020–2025

Rafał Trzaskowski podczas rozmowy z prezydentem USA Joe Bidenem i premierem Polski Mateuszem Morawieckim (2022)
Rafał Trzaskowski na spotkaniu z Antonym Blinkenem (2024)

Po wyborach prezydenckich zapowiedział utworzenie ruchu obywatelskiego[76]. We wrześniu 2020 powołał fundację swojego imienia[77]. W październiku tego samego roku zainaugurował powstanie Ruchu Wspólna Polska[78]. Założona przez niego instytucja zajęła się organizacją Campusu Polska Przyszłości[79]. W 2021 został przewodniczącym rady politycznej samorządowego stowarzyszenia Tak! Dla Polski[80].

W 2021 złożył do sądu wniosek w sprawie delegalizacji Stowarzyszenia „Marsz Niepodległości" Roberta Bąkiewicza[81], skupiając swoją krytykę na zarządzie organizacji oraz podkreśląc wówczas obecność pandemii COVID-19[82].

Podczas wywiadu radiowego w 2022 użył określania dupiarz, co wywołało kontrowersje i szereg komentarzy – zarówno krytycznych, jak i broniących Trzaskowskiego, wskazujących na żartobliwy wydźwięk całości wypowiedzi, po czym ostatecznie przeprosił za użycie tego sformułowania[83][84][85][86].

W 2023 brał udział w kampanii wyborczej Koalicji Obywatelskiej przed wyborami parlamentarnymi, uczestnicząc w spotkaniach z wyborcami[87] oraz wygłaszając przemówienie na rozpoczęciu zorganizowanego przez tę formację „Marszu Miliona Serc”[88].

Wybory prezydenckie w 2025

W listopadzie 2024 wystartował w prawyborach Koalicji Obywatelskiej wyłaniających jej kandydata na prezydenta w planowanych na następny rok wyborach prezydenckich. Pokonał w nich Radosława Sikorskiego, uzyskując 74,75% głosów i zdobywając tym samym nominację[89][90][91].

20 stycznia 2025 złożono w PKW zawiadomienie o utworzeniu komitetu wyborczego Rafała Trzaskowskiego w zaplanowanych na 18 maja tegoż roku wyborach prezydenckich[92]. Po złożeniu ponad miliona podpisów[93], w marcu 2025 został zarejestrowany jako kandydat[94].

W kwietniu 2025 wraz ze swoim sztabem wyborczym zorganizował debatę prezydencką w hali sportowej w Końskich[95], do której początkowo zaprosił jedynie kontrkandydata Karola Nawrockiego. Decyzja Trzaskowskiego spotkała się z krytyką wśród pozostałych kandydatów na urząd prezydenta RP[96][97]. 10 kwietnia 2025 Jacek Cichocki, szef sztabu Szymona Hołowni, wystosował pismo do Telewizji Polskiej, apelując w nim o zaproszenie pozostałych kandydatów. W odpowiedzi TVP poinformowało, że „nie jest inicjatorem ani gospodarzem debaty, a także nie ma żadnego wpływu na liczbę jego uczestników”, a wydarzenie w Końskich „nie stanowi debaty w art. 120 par. 1 Kodeksu wyborczego”[98]. Ostatecznie debata odbyła się z udziałem ośmiu kandydatów[99].

28 kwietnia był uczestnikiem debaty prezydenckiej zorganizowanej przez Super Express[100]. 12 maja 2025 wziął udział w debacie prezydenckiej zorganizowanej przez TVP, ostatniej emitowanej w tej stacji przed I turą wyborów[101].

W pierwszej turze uzyskał 31,36% poparcia, zdobywając 6 147 797 głosów, czyli najwyższy wynik spośród wszystkich kandydatów[102]. Do drugiej tury głosowania przeszedł wraz z Karolem Nawrockim[103].

19 maja 2025 jego kandydaturę oficjalnie poparło Polskie Stronnictwo Ludowe[104]. Dzień później poparcia udzielił mu marszałek Sejmu Szymon Hołownia[105] i wicemarszałek Senatu Magdalena Biejat[106]. 24 maja otrzymał oficjalne poparcie Nowej Lewicy[107], dzień później – Polski 2050[108]. Apel o głos na Rafała Trzaskowskiego w II turze wyborów prezydenckich wystosowało również kilkudziesięciu działaczy opozycji demokratycznej z czasów PRL, w tym m.in. Lech Wałęsa, Adam Michnik, Jan Krzysztof Bielecki, Władysław Frasyniuk, Jacek Taylor, Zbigniew Bujak, Bogdan Lis, Ireneusz Krzemiński, Barbara Labuda, Seweryn Blumsztajn, Juliusz Braun, Andrzej Seweryn, Eugeniusz Smolar, Helena Łuczywo, Stanisław Handzlik, Irena Wójcicka, Grzegorz Gauden, Ewa Kulik-Bielińska, Janusz Onyszkiewicz, Danuta Stołecka, Waldemar Kuczyński czy Grażyna Staniszewska[109]. 25 maja 2025 poparcia udzieliła mu Joanna Senyszyn[110] i prezydent Rumunii Nicușor Dan[111]. W toku kampanii wyborczej otrzymał również poparcie m.in. Andrzeja Grabowskiego[112], Katarzyny Warnke[113], Marcina Gortata[114], Jacka Siewiery[115], Leszka Millera[116], Bronisława Komorowskiego[117] czy Aleksandra[118] i Jolanty Kwaśniewskich[119].

23 maja 2025 wziął udział z Karolem Nawrockim w debacie prezydenckiej przed II turą wyborów[120].

Poglądy polityczne

Rafał Trzaskowski i Andrij Deszczycia na demonstracji solidarnościowej z Ukrainą w Warszawie (2022)

Polityk o poglądach centrowych[121][122][106][123][124][125].

W 2015 stwierdził, że zapowiadane przez premier Beatę Szydło liczne zmiany w obszarze spraw społecznych będą oznaczały „katastrofę budżetową”, ze względu na krótki w jego opinii czas na ich zrealizowanie[126][127].

Po ogłoszeniu swojej kandydatury w wyborach prezydenckich w 2020 opowiedział się jako przeciwnik ówczesnej władzy sprawowanej przez Prawo i Sprawiedliwość, nawołując jednocześnie do jedności narodowej[128]. Stwierdził, że nie będzie „prezydentem totalnej opozycji”[128]. Wskazywał, że „prezydent kraju powinien patrzeć władzy na ręce; powinien być partnerem rządzących, a nie ich instrumentem”, a równocześnie „prezydent musi współpracować z rządem, jeżeli rząd chce wzmacniać Polskę”[129].

W trakcie kampanii prezydenckiej w 2020 zaproponował emeryturę wolną od podatku[130] oraz dodatek 200 zł do emerytury dla kobiet za każde dziecko[131][132]. Zapowiedział zawetowanie każdej ustawy podnoszącej wiek emerytalny[133], deklarując przy tym zmianę zdania w tej kwestii[134], oraz każdej ustawy podnoszącej podatki[135]. W zakresie polityki rodzinnej deklarował utrzymanie programu 500+[136][128], rozwój publicznej sieci bezpłatnych żłobków i przedszkoli, wdrożenie przez państwo bezpłatnego programu zapłodnienia in vitro oraz więcej tanich mieszkań gminnych[136]. Zadeklarował dofinansowanie do 10 tys. zł dla każdego gospodarstwa domowego na inwestycje energetyczne[136][137], przywrócenie programu Mieszkanie dla Młodych[136] oraz stworzenie funduszu stypendialnego dla najzdolniejszej młodzieży z małych i średnich miejscowości[138]. Stwierdził, że rząd powinien skoncentrować się przede wszystkim na poprawie aktualnej sytuacji Polaków poprzez m.in. budowy centrów rozwoju lokalnego, zadaszonych targowiska dla lokalnych producentów żywności, przestrzeni do wypoczynku i kultury, modułowych żłobków i przedszkoli czy lokalnych centrów przesiadkowych[139]. Postulował większą samodzielność finansową dla samorządów[140], zwiększenie nakładów na służbę zdrowia[141], podwyżki dla nauczycieli[138], usprawnienia w rozliczaniu VAT-u[136], „ustawę skromnościową” mającą ograniczać zarobki w zarządach spółek kontrolowanych przez Skarb Państwa[142][143], wzmocnienie bezpieczeństwa żywnościowego kraju (poprzez zwiększenie skupu interwencyjnego oraz prywatnego przechowalnictwa produktów rolno-spożywczych) oraz aktywizację seniorów. Opowiedział się za prawem kobiet do zdrowia, bezpieczeństwa, odpowiedzialnego macierzyństwa i równości ekonomicznej[136]. Jako jedne z priorytetów jego prezydentury wymienił walkę z globalnym ociepleniem, dbanie o czyste powietrze oraz dążenie do neutralności klimatycznej przy jednoczesnym chronieniu miejsc pracy[144][145]. W ramach swojego programu wyborczego Nowa Solidarność[146] przedstawił m.in. propozycję podniesienia kwoty wolnej od podatku[a][136], propozycję utworzenia funduszu Inwestycje za rogiem skierowanego do małych miejscowości i mającego na celu tworzenie w nich nowych miejsc pracy[136][147]. Dziennikarze TVP w czasie kampanii zadawali Rafałowi Trzaskowskiemu pytania dotyczące m.in. jego życia prywatnego, w tym udziału jego dzieci w pierwszej komunii świętej[148]. Rafał Trzaskowski odpowiadał krytyką TVP, zarzucając jej upolitycznienie i groteskowe ataki na jego osobę[149]. W maju 2020 stwierdził, że TVP Info „szczuje jednych na drugich”, postulował likwidację tej stacji oraz przeznaczenie środków przeznaczanych na jej utrzymanie na inne cele[150].

Podczas kampanii wyborczej w wyborach prezydenckich w 2025 opowiedział się jako zwolennik reformy instytucji sądowniczych i odbudowy instytucji demokratycznych w Polsce[151]. Zapowiedział m.in. złożenie prezydenckiego projektu ustawy o liberalizacji prawa aborcyjnego, utworzenie nowego Centralnego Okręgu Przemysłowego, likwidację Funduszu Kościelnego w porozumieniu z polskimi kościołami, powołanie Prezydenckiego Funduszu Inwestycyjnego, dofinansowanie usług publicznych na równym poziomie (szkoły, szpitale), podniesienie nakładów finansowych na obronność do 5% PKB czy promocję tożsamości regionalnej wraz z jej ochroną[152][153][154][155]. Zwolennik patriotyzmu gospodarczego[155]. Wyraził chęć rozwinięcia linii lotniczych LOT, zainwestowania w Lotnisko Chopina na Okęciu oraz równoległego inwestowania w budowę Centralnego Portu Komunikacyjnego. Zadeklarował poparcie dla budowy elektrowni atomowej w Polsce[134]. Zapowiedział podpisanie ustawy o antykoncepcji postkoitalnej i języku śląskim[152]. Wyraził sprzeciw wobec wprowadzenia prawa do adopcji dzieci przez pary homoseksualne, zadeklarował, że jako prezydent co 60 dni zwoływać będzie liderów wszystkich partii parlamentarnych, w tym opozycyjnych, do Rady Bezpieczeństwa Narodowego czy podkreślił znaczenie współpracy z Koalicją 15 października. Stwierdził przy tym, że „wtedy, kiedy trzeba, to prezydent będzie pokazywał swoją niezależność i będzie poganiał rząd do roboty albo wymagał od rządu działań”[156][157].

24 maja 2025 był uczestnikiem transmitowanej na żywo rozmowy ze Sławomirem Mentznem, której elementem była propozycja podpisania ośmiu postulatów przygotowanych przez Mentzena. Nie podpisał deklaracji, jednak poparł cztery z wymienionych w niej punktów[158]. Dotyczyły one sprzeciwu wobec: podnoszenia podatków, ograniczania obrotu gotówką, zaostrzania przepisów dot. dostępu do broni i ewentualnego wysłania polskich żołnierzy na Ukrainę[159].

Polityka zagraniczna

W zakresie polityki zagranicznej Rafał Trzaskowski opowiedział się za utrzymywaniem pozytywnych relacji z USA, a także za równoczesnym odbudowaniem relacji z Niemcami i Francją w ramach Trójkąta Weimarskiego[133].

Przeciwnik federalizacji UE[160]. Opowiedział się sceptycznie wobec Europejskiego Zielonego Ładu, twierdząc, że jest „źle zaprojektowanym rozwiązaniem”[161]. Argumentował przy tym, że niekontrowersyjna część zbioru inicjatyw dotyczy wyłącznie miast[162]. Opowiada się za integracją Polski z UE w kwestiach obronności (m.in. poprzez budowę tzw. Tarczy Wschód), jednocześnie będąc przeciwnym stworzeniu wspólnej europejskiej armii[160]. Postulował odrzucenie umowy między krajami Mercosur a Unią Europejską argumentując, że doprowadzi ona do zmniejszenia konkurencyjności m.in. polskiego rolnictwa[163].

W 2021, podczas kryzysu migracyjnego na granicy z Białorusią, opowiedział się przeciwko wprowadzeniu stanu wyjątkowego, proponując m.in. inwestowanie w przygraniczne systemy elektroniczne i budowę fizycznych zabezpieczeń na wschodniej granicy z pomocą Unii Europejskiej. Stwierdził również, że ówczesny ówczesny rząd postępował w niehumanitarny sposób w odniesieniu do grupy migrantów koczujących na granicy[164]. Opowiedział się za deportacją migrantów nielegalnie przekraczających granicę Polski[165].

Wyraził sprzeciw wobec liberalizacji importu żywności z Ukrainy przy jednoczesnym jej wspieraniu w związku z inwazją Rosji na ten kraj[166]. Zadeklarował się jako zwolennik ekshumowania polskich ofiar rzezi wołyńskiej[167], jak i ograniczenia świadczenia programu 800+ dla niepracujących i nieodprowadzających podatków w Polsce obywateli Ukrainy[168].

Życie prywatne

Jego pradziad Bronisław Trzaskowski był językoznawcą, nauczycielem i dyrektorem szkoły w Tarnowie, zakładał pierwsze żeńskie gimnazja w Polsce[169]. Rodzicami Rafała Trzaskowskiego byli pianista i kompozytor jazzowy Andrzej Trzaskowski (zm. 1998) oraz Teresa z domu Arens (zm. 2019)[170]. Siostra matki Izabella Skrońska była łączniczką Komendy Głównej Armii Krajowej w powstaniu warszawskim[171].

Jego przyrodni brat Piotr Ferster pełnił funkcję dyrektora Piwnicy pod Baranami w Krakowie[7].

W 1980 zagrał w serialu telewizyjnym Nasze podwórko[172]. W czerwcu 2002 ożenił się z Małgorzatą, absolwentką Akademii Ekonomicznej w Katowicach. Jego żona w latach 2007–2019 była zatrudniona w Urzędzie Miasta Stołecznego Warszawy, gdzie zajmowała się m.in. promocją miasta oraz pracowała w Biurze Rozwoju Gospodarczego (w związku z wyborem jej męża na prezydenta Warszawy zrezygnowała z pracy w stołecznym ratuszu i w kwietniu 2019 otrzymała urlop bezpłatny)[173][174][175][176]. Mają dwoje dzieci: Aleksandrę (ur. 2004) i Stanisława (ur. 2009)[174][175]. Zamieszkali na Kabatach w warszawskiej dzielnicy Ursynów[12].

Deklaruje się jako katolik, wychowanek franciszkanów i przeciwnik antyklerykalizmu[177][12]. Jako minister administracji i cyfryzacji odmówił wpisania Kościoła Latającego Potwora Spaghetti do rejestru związków wyznaniowych, oceniając go zgodnie z opinią religioznawców jako parodię religii[12].

Wyniki wyborcze

Donald Tusk, Michał Kołodziejczak i Rafał Trzaskowski podczas „Marszu Miliona Serc” w Warszawie przed wyborami parlamentarnymi (2023)
Wybory Komitet wyborczy Organ Okręg Wynik
2009 Platforma Obywatelska Parlament Europejski VII kadencji nr 4 25 178 (3,04%)T[178]
2015 Sejm VIII kadencji nr 13 47 080 (8,67%)T[179]
2018 Koalicja Obywatelska Prezydent miasta stołecznego Warszawy 505 187 (56,67%)T[31]
2020 KW Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej Rafała Trzaskowskiego		 Prezydent RP 5 917 340 (30,46%)[63]
10 018 263 (48,97%)N[75]
2024 Koalicja Obywatelska Prezydent miasta stołecznego Warszawy 444 006 (57,41%)T[49]
2025 KW Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej Rafała Trzaskowskiego		 Prezydent RP 6 147 797 (31,36%)[102]

Odznaczenia i wyróżnienia

Publikacje

  • Dynamika reformy systemu podejmowania decyzji w Unii Europejskiej, Wydawnictwo Prawo i Praktyka Gospodarcza, Warszawa 2004.
  • Przyszły Traktat konstytucyjny. Granice kompromisu w dziedzinie podejmowania decyzji większością kwalifikowaną (wspólnie z Janem Barczem), Wydawnictwo Prawo i Praktyka Gospodarcza, Warszawa 2004.
  • Rafał. Rafał Trzaskowski w rozmowie z Donatą Subbotko (wspólnie z Donatą Subbotko), Wydawnictwo Znak Literanova, 2025[186]

Uwagi

  1. ↑ Rafał Trzaskowski stwierdził: „Trzeba dążyć do tego, żeby osoby zarabiające do 30 tys. zł rocznie nie płaciły PIT-u w ogóle. Dla osoby zarabiającej między 30 tys. zł a 65 tys. zł rocznie kwota wolna wyniesie 8 tys. zł.”.

Przypisy

  1. 1 2 3 Posłowie VIII kadencji: Rafał Trzaskowski [online], sejm.gov.pl [dostęp 2020-05-28].
  2. ↑ Powstaje nowa hala sportowa w Śródmieściu, um.warszawa.pl, 4 kwietnia 2024 [zarchiwizowane 2024-05-19].
  3. ↑ Aleksandra Frankowska, Mieli 7 lat, gdy usiedli razem w szkolnej ławce. Rafał Trzaskowski i Michał Żebrowski przyjaźnią się do dziś [online], viva.pl, 2024 [dostęp 2025-05-22].
  4. 1 2 3 4 Rafał Trzaskowski – matura’91 [online], Koło Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Reja, 24 listopada 2013 [dostęp 2019-02-19].
  5. 1 2 3 4 Malwina Dziedzic, Rafał Trzaskowski kandydatem PO na prezydenta Warszawy [online], polityka.pl, 1 stycznia 2014.
  6. 1 2 3 Michał Wojtczuk, Prymus szuka bitki, „Gazeta Wyborcza”, 24 maja 2020, s. 15 [zarchiwizowane z adresu 2025-03-26].
  7. 1 2 3 Krystyna Lubelska, Cześć, Rafał [online], polityka.pl, 23 czerwca 2009 [dostęp 2013-11-22].
  8. ↑ Alumnus Rafal Trzaskowski '91, current mayor of Warsaw to visit campus September 20 [online], cranbrook.edu, 30 sierpnia 2024.
  9. 1 2 Dr Rafał Trzaskowski, natolin.edu.pl [zarchiwizowane 2009-04-20].
  10. 1 2 Rafał Trzaskowski: Curriculum Vitae, eppgroup.eu [zarchiwizowane 2020-06-11].
  11. ↑ Dr Rafał Trzaskowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-11-20].
  12. 1 2 3 4 5 6 Michał Wojtczuk, Prymus szuka bitki, „Gazeta Wyborcza”, 24 maja 2020, s. 16 [zarchiwizowane z adresu 2025-03-26].
  13. 1 2 3 Kim jest nowy minister administracji i cyfryzacji Rafał Trzaskowski [online], gazetaprawna.pl, 20 listopada 2013 [dostęp 2020-06-06].
  14. ↑ Rafał Trzaskowski [online], mamprawowiedziec.pl.
  15. ↑ Rafał Trzaskowski – rys biograficzny, bip.warszawa.pl [zarchiwizowane 2020-06-05].
  16. ↑ Rafał Trzaskowski prezydentem stolicy [online], civitas.edu.pl, 22 października 2018 [dostęp 2020-06-05].
  17. ↑ Wybory do Parlamentu Europejskiego zarządzone na dzień 7 czerwca 2009 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2021-10-13].
  18. ↑ Rafał Trzaskowski [online], europarl.europa.eu [dostęp 2020-06-05].
  19. ↑ Tomasz Bielecki, Bartosz Chyż, Michał Wojtczuk, Poliglota z Europarlamentu zastąpi Boniego. Kim jest Rafał Trzaskowski [online], wyborcza.pl, 21 listopada 2013 [dostęp 2018-05-16].
  20. ↑ Kandydaci na ministrów, premier.gov.pl, 20 listopada 2013 [zarchiwizowane 2013-12-02].
  21. ↑ Donald Tusk ogłosił zmiany w rządzie. „Potrzebujemy przyspieszenia”, premier.gov.pl, 20 listopada 2013 [zarchiwizowane 2013-12-04].
  22. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 listopada 2013 r. nr 1131-25-2013 o zmianie w składzie Rady Ministrów (M.P. z 2013 r. poz. 1006).
  23. ↑ Rafał Trzaskowski sekretarzem stanu w MSZ, msz.gov.pl, 24 września 2014 [zarchiwizowane 2014-12-17].
  24. ↑ Warszawa ma nowego prezydenta, um.warszawa.pl, 22 listopada 2018 [zarchiwizowane 2018-11-22].
  25. ↑ Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2015 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2021-10-13].
  26. ↑ Pełny zapis przebiegu posiedzenia Komisji do spraw Unii Europejskiej (nr 1) [online], sejm.gov.pl, 17 listopada 2015 [dostęp 2020-06-05].
  27. ↑ Nowa Platforma – najważniejsze decyzje Rady Krajowej PO, platforma.org, 26 lutego 2016 [zarchiwizowane 2016-02-27].
  28. ↑ Poznaj skład Gabinetu Cieni, gabinetcieni.org [zarchiwizowane 2016-11-18].
  29. ↑ EPP Congress in Malta – Highlights of the First Day [online], epp.eu, 29 marca 2017 [dostęp 2017-04-04] (ang.).
  30. ↑ Trzaskowski wspólnym kandydatem Platformy i Nowoczesnej w Warszawie [online], tvn24.pl, 23 listopada 2017 [dostęp 2021-10-13].
  31. 1 2 Wybory samorządowe 2018 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2018-10-24].
  32. ↑ Postanowienie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 29 października 2018 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu posła Rafała Kazimierza Trzaskowskiego (M.P. z 2018 r. poz. 1107).
  33. ↑ Rafał Trzaskowski zaprzysiężony na prezydenta Warszawy [online], rmf24.pl, 22 listopada 2018 [dostęp 2018-11-22].
  34. ↑ Prezydent stolicy podpisał Deklarację LGBT+, um.warszawa.pl, 18 lutego 2019 [zarchiwizowane 2020-06-11].
  35. ↑ Jędrzej Dzierżyński, PiS kontra LGBT. Jak prawica walczy z warszawską deklaracją LGBT+ [online], wyborcza.pl, 11 marca 2019 [dostęp 2020-06-11].
  36. ↑ Deklaracja LGBT. Prezydent Warszawy podpisał, katolickie i prawicowe organizacje protestują [online], pap.pl, 26 lutego 2019 [dostęp 2020-06-11].
  37. ↑ Publicysta: Celem ataków środowisk LGBT jest tożsamość Polaków, tvp.info, 28 czerwca 2019 [zarchiwizowane 2020-06-11].
  38. ↑ Wojciech Karpieszuk, Ostre stanowisko biskupów w sprawie deklaracji LGBT+. Straszą deprawacją dzieci i zagrożeniem demokracji [online], wyborcza.pl, 13 marca 2019 [dostęp 2020-06-11].
  39. ↑ Wezwanie do podjęcia czynności w sprawie naruszenia konstytucyjnego prawa rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami [online], rpo.gov.pl, 7 marca 2019 [dostęp 2020-06-24].
  40. ↑ Warszawska deklaracja LGBT+ pomoże chronić dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym, hejtem i dyskryminacją. RPO odpowiada nowemu rzecznikowi praw dziecka [online], rpo.gov.pl, 18 marca 2019 [dostęp 2020-06-24].
  41. 1 2 Darmowe żłobki. Czy Warszawa wprowadziła je jako pierwsza? [online], Demagog [dostęp 2025-05-14].
  42. ↑ Już 2000 par skorzystało z warszawskiego programu [online], um.warszawa.pl, 14 maja 2019 [dostęp 2025-05-17].
  43. ↑ Warszawa dołącza do programu „Zielone Miasta” [online], um.warszawa.pl, 18 czerwca 2020 [dostęp 2021-10-13].
  44. ↑ Program nasadzeń drzew [online], um.warszawa.pl [dostęp 2025-05-17] [zarchiwizowane z adresu 2024-07-14].
  45. ↑ Dokończenie budowy linii M2 oraz stacji postojowych [online], um.warszawa.pl [dostęp 2025-05-17].
  46. ↑ Michał Wojtczuk, Oceniamy ponad pięć lat rządów Rafała Trzaskowskiego. Wszystkie jego sukcesy i porażki [online], warszawa.wyborcza.pl, 7 marca 2024 [dostęp 2025-05-19].
  47. ↑ Przybywa nowych szkół i przedszkoli [online] [dostęp 2025-05-18] [zarchiwizowane z adresu 2024-08-11].
  48. ↑ Trzaskowski podpisał umowę na projekt trzeciej linii metra [online], gazetaprawna.pl, 8 marca 2024 [dostęp 2025-05-27].
  49. 1 2 Wybory samorządowe 2024 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2024-04-09].
  50. ↑ Prezydent Trzaskowski zaprzysiężony, Rada Miasta ze ślubowaniem [online], um.warszawa.pl, 7 maja 2024 [dostęp 2024-05-07].
  51. ↑ Participants 2019 [online], bilderbergmeetings.org [dostęp 2019-11-25] (ang.).
  52. ↑ Rafał Kazimierz Trzaskowski, cor.europa.eu [zarchiwizowane 2023-01-05].
  53. ↑ Prezydent Warszawy szefem komisji w Europejskim Komitecie Regionów [online], um.warszawa.pl, 7 października 2022 [dostęp 2023-01-07].
  54. ↑ O Komisji ENVE, cor.europa.eu [zarchiwizowane 2022-11-27].
  55. ↑ Prezydent Warszawy ambasadorem Europejskiego Paktu Klimatycznego z ramienia Komitetu Regionów [online], pap.pl, 17 grudnia 2020 [dostęp 2025-05-23].
  56. ↑ Inauguracja Europejskiego Paktu na rzecz Klimatu [online], um.warszawa.pl, 15 grudnia 2020 [dostęp 2025-05-23].
  57. ↑ Rada Krajowa PO wybrała nowy zarząd [online], interia.pl, 8 lutego 2020 [dostęp 2020-02-08].
  58. ↑ Michał Wojtczuk, Prezydent Warszawy w sztabie wyborczym Małgorzaty Kidawy-Błońskiej [online], wyborcza.pl, 6 lutego 2020 [dostęp 2020-05-21].
  59. ↑ Edyta Bieńczak, Rafał Trzaskowski kandydatem KO w wyborach prezydenckich. To on zastąpi Małgorzatę Kidawę-Błońską [online], rmf24.pl, 15 maja 2020 [dostęp 2020-05-15].
  60. ↑ Sztab Trzaskowskiego złożył w PKW 1,6 mln podpisów [online], gazetaprawna.pl, 9 czerwca 2020 [dostęp 2020-06-13].
  61. ↑ Uchwała nr 190/2020 Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 12 czerwca 2020 r. w sprawie listy kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w wyborach zarządzonych na dzień 28 czerwca 2020 r. (M.P. z 2020 r. poz. 532).
  62. ↑ Wybory prezydenckie 2020: „Silny prezydent, wspólna Polska” to hasło wyborcze Rafała Trzaskowskiego [online], polskatimes.pl, 12 czerwca 2020 [dostęp 2020-06-13].
  63. 1 2 Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 30 czerwca 2020 r. o wynikach głosowania i wyniku wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 28 czerwca 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1163).
  64. ↑ Leszek Rudziński, Biedroń poparł Trzaskowskiego. „Potrzebujemy prezydenta, który będzie rzecznikiem Lewicy” [online], polskatimes.pl, 29 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-01].
  65. ↑ Roch Kowalski, Hołownia: Oczywiście, że będę głosował na Trzaskowskiego i mówię to wprost [online], 300polityka.pl, 1 lipca 2020 [dostęp 2020-07-01].
  66. ↑ Władysław Kosiniak-Kamysz o głosowaniu na Rafała Trzaskowskiego: Jestem bliższy temu kierunkowi [online], gazeta.pl, 9 lipca 2020 [dostęp 2020-07-10].
  67. ↑ SD poparło Trzaskowskiego, sd.pl, 20 czerwca 2020 [zarchiwizowane 2023-09-21].
  68. ↑ LPR w sprawie wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, lpr.pl, 4 lipca 2020 [zarchiwizowane 2020-07-04].
  69. ↑ Stanowisko w sprawie poparcia Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, twojruch.eu, 8 lipca 2020 [zarchiwizowane 2020-07-09].
  70. ↑ Agata Szczęśniak, Duda: Dyktat zagranicznych mediów chroni Trzaskowskiego [online], oko.press, 1 lipca 2020 [dostęp 2021-10-13].
  71. ↑ ODIHR MISJA SPECJALNA OBSERWACJI WYBORÓW. Rzeczpospolita Polska – Wybory Prezydenckie, 28 czerwca 2020 r. Stanowisko w sprawie wstępnych wniosków i ustaleń [online], osce.org, 29 czerwca 2020 [dostęp 2021-10-13].
  72. ↑ Jakub Oworuszko, Wybory prezydenckie 2020. Rafał Trzaskowski nie weźmie udziału w debacie organizowanej w Końskich przez TVP [online], polskatimes.pl, 2 lipca 2020 [dostęp 2020-07-19].
  73. ↑ Arena Prezydencka – Rafał Trzaskowski – 6 lipca 2020 r. [online], youtube.com, 6 lipca 2020 [dostęp 2020-07-08].
  74. ↑ Magdalena Chrzczonowicz, „Kto nadużywa władzy, zostanie zmieciony ze sceny politycznej”. Trzaskowski słowo w słowo w Lesznie [online], oko.press, 7 lipca 2020 [dostęp 2020-07-08].
  75. 1 2 Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 13 lipca 2020 r. o wynikach ponownego głosowania i wyniku wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2020 r. poz. 1238).
  76. ↑ Politycy PO: Ruch Trzaskowskiego powstanie, ale ważne, by miał właściwą formułę [online], gazetaprawna.pl, 1 września 2020 [dostęp 2021-03-20].
  77. ↑ Rafał Trzaskowski założył fundację. Jako prezydent Warszawy… sam będzie ją nadzorował [online], polskieradio24.pl, 21 października 2020 [dostęp 2021-03-20].
  78. ↑ Rafał Trzaskowski wystartował z ruchem „Wspólna Polska” [online], rp.pl, 17 października 2020 [dostęp 2021-10-13].
  79. ↑ Rozpoczął się Campus Polska Przyszłości [online], gazetaprawna.pl, 27 sierpnia 2021 [dostęp 2021-10-13].
  80. ↑ Władze Stowarzyszenia, ruchtakdlapolski.pl [zarchiwizowane 2022-05-18].
  81. ↑ Trzaskowski ma plan, co zrobić z narodowcami. Padły konkretne zapowiedzi [online], Fakt, 21 października 2021 [dostęp 2025-05-30].
  82. ↑ Stowarzyszenie "Marsz Niepodległości" zostanie zdelegalizowane? Trzaskowski zwrócił się do prokuratury [online], gazeta.pl, 14 października 2021 [dostęp 2025-05-30].
  83. ↑ Burza po słowach prezydenta Warszawy. Trzaskowski się tłumaczy: Błędy się zdarzają [online], interia.pl, 7 czerwca 2022 [dostęp 2025-05-25].
  84. ↑ Rafał Trzaskowski przeprosił za "dupiarza". "Nieformalna konwencja rozmowy" [online], tvn24.pl, 7 czerwca 2022 [dostęp 2025-05-25].
  85. ↑ Czy w dupiarzu rzeczywiście o dupę chodzi? [online], polityka.pl, 9 czerwca 2022 [dostęp 2025-05-25].
  86. ↑ Rafał Trzaskowski przeprasza za swoje słowa w podcaście "WojewódzkiKędzierski" [online], onet.pl, 6 czerwca 2022 [dostęp 2025-05-25].
  87. ↑ Dorota Niećko, Rafał Trzaskowski na Śląsku w Bytomiu i Wodzisławiu. I w Bielsku [online], tvs.pl, 5 października 2023 [dostęp 2023-12-03].
  88. ↑ Trzaskowski: czujemy fantastyczną energię tych miliona serc [online], tvn24.pl, 1 października 2023 [dostęp 2023-12-03].
  89. ↑ Malwina Zaborowska, Znamy kandydata KO na prezydenta. Są wyniki prawyborów [online], rmf24.pl, 23 listopada 2024 [dostęp 2024-11-23].
  90. ↑ Prawybory w Koalicji Obywatelskiej. Ogłoszono zwycięzcę [online], tvn24.pl, 23 listopada 2024 [dostęp 2024-11-23].
  91. ↑ Wszystko jasne. Koalicja Obywatelska wybrała kandydata na prezydenta [online], onet.pl, 23 listopada 2024 [dostęp 2024-11-23].
  92. ↑ Wybory Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej 2025 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2025-05-04].
  93. ↑ Rafał Trzaskowski złożył ponad milion podpisów w PKW [online], oko.press [dostęp 2025-05-13].
  94. ↑ Kolejni kandydaci oficjalnie zarejestrowani. Jest zaskoczenie [online], tvp.info, 17 marca 2025 [dostęp 2025-03-17].
  95. ↑ Debata w Końskich. Zawiadomienie w prokuraturze na TVP i sztab Trzaskowskiego [online], Business Insider Polska, 15 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-08].
  96. ↑ Ruszył wyścig do Końskich. Jedni rzucają wszystko i pędzą, a inni krytykują debatę [online], Bankier.pl, 11 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-08].
  97. ↑ Debata Trzaskowski-Nawrocki. Szymon Hołownia oburzony: absolutny skandal [online], Onet Wiadomości, 9 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-08].
  98. ↑ Wybory prezydenckie. Debata w Końskich. Szymon Hołownia otrzymał odpowiedź z TVP [online], Wydarzenia, Interia.pl, 11 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-08] (pol.).
  99. ↑ Dwie debaty w Końskich. Te pytania usłyszeli kandydaci na prezydenta [online], Onet Wiadomości, 12 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-13].
  100. ↑ Debata prezydencka „Super Expressu”. Polacy w sondażu wskazali zwycięzcę [online], Onet Wiadomości, 29 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-13].
  101. ↑ Ostatnie takie starcie przed wyborami. Debata prezydencka [ZAPIS RELACJI] [online], www.rmf24.pl [dostęp 2025-05-13].
  102. 1 2 Wybory Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2025 r. [online], wybory.gov.pl [dostęp 2025-05-19].
  103. ↑ Druga tura wyborów prezydenckich. Kiedy głosujemy? [online], Business Insider Polska, 19 maja 2025 [dostęp 2025-05-19].
  104. ↑ PSL udzielił poparcia Rafałowi Trzaskowskiemu. „Z troski o Polskę” [online], Bankier.pl, 19 maja 2025 [dostęp 2025-05-20].
  105. ↑ „Wyborcy to nie są meble”. Trzaskowski spotkał się z Hołownią [online], tvn24.pl, 20 maja 2025 [dostęp 2025-05-20].
  106. 1 2 Leftist candidate backs centrist Trzaskowski in Polish presidential runoff [online], polskieradio.pl [dostęp 2025-05-22].
  107. ↑ Wiadomo, kogo poprze Nowa Lewica. "Zaangażujemy wszystkie swoje możliwości" [online], interia.pl, 24 maja 2025 [dostęp 2025-05-24].
  108. ↑ Uchwała Rady Krajowej Partii Polska 2050 Szymona Hołowni | Polska 2050 Szymona Hołowni [online], polska2050.pl, 25 maja 2025 [dostęp 2025-05-27].
  109. ↑ Apel ws. wyborów. Wśród sygnatariuszy m.in. Wałęsa, Frasyniuk i Michnik [online], rmf24.pl, 23 maja 2025 [dostęp 2025-05-23].
  110. ↑ Zaskakujący gest Senyszyn na marszu Trzaskowskiego. Oddała czerwone korale [online], TOK FM, 25 maja 2025 [dostęp 2025-05-25].
  111. ↑ Dawid Sieńkowski, "Gość specjalny" na marszu Trzaskowskiego. "Za tydzień wygra cała Polska" [online], Do Rzeczy, 25 maja 2025 [dostęp 2025-05-25].
  112. ↑ SokzBuraka. [dostęp 2025-05-29].
  113. ↑ Aktorka poparła Trzaskowskiego. "Mam prawo, jak każdy" [online], Do Rzeczy, 27 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-28].
  114. ↑ Gortat wyłożył karty na stół ws. II tury wyborów. "Otwórzcie oczy" [online], Sport.pl, 22 maja 2025 [dostęp 2025-05-28].
  115. ↑ Jacek Gądek, Człowiek Andrzeja Dudy poparł Rafała Trzaskowskiego. PiS liczy, że kandydatowi KO to zaszkodzi [online], Newsweek, 22 maja 2025 [dostęp 2025-05-30].
  116. ↑ Leszek Miller: Jeśli Karol Nawrocki wygra w obecnym Sejmie może powstać nowy rząd [online], rp.pl [dostęp 2025-05-30].
  117. ↑ Na kogo zagłosuje Komorowski? "Z satysfakcją odnotowuję gesty" [online], tvn24.pl, 25 lutego 2025 [dostęp 2025-05-29].
  118. ↑ Trzy rady Kwaśniewskiego dla Trzaskowskiego. "Bo na niego będę głosował" [online], tvn24.pl, 18 maja 2025 [dostęp 2025-05-29].
  119. ↑ "Sam PiS nie wie, kim on jest". Kwaśniewska o Nawrockim [online], tvn24.pl, 26 maja 2025 [dostęp 2025-05-28].
  120. ↑ Debata z udziałem Karola Nawrockiego i Rafała Trzaskowskiego [online], Polskie Radio RDC, 23 maja 2025 [dostęp 2025-05-24] (pol.).
  121. ↑ Rafał Trzaskowski: TVP robi ze mnie lewaka. Jestem człowiekiem centrum [online], rp.pl, 21 grudnia 2020 [dostęp 2024-05-22].
  122. ↑ Jakub Krupa, Ashifa Kassam, Centrist Warsaw mayor narrowly ahead in first round of Polish presidential race, „The Guardian”, 18 maja 2025, ISSN 0261-3077 [dostęp 2025-05-22] (ang.).
  123. ↑ Race for Poland’s presidency blows wide open [online], Politico, 20 maja 2025 [dostęp 2025-05-22] (ang.).
  124. ↑ Poland set for knife-edge presidential runoff as far right surges [online], NBC News, 19 maja 2025 [dostęp 2025-05-22] (ang.).
  125. ↑ Adrianna Ebert, Karl Badohal, Polish centrist’s narrow presidential lead leaves pro-EU path in balance, „Reuters”, 19 maja 2025 [dostęp 2025-05-22] (ang.).
  126. ↑ Tak Trzaskowski pisał o 500+. "Twierdził, że to będzie ekonomiczna katastrofa, a nic takiego się nie stało". polskieradio24.pl, 2020-05-15. [dostęp 2025-05-23].
  127. ↑ Opozycja wciąż kluczy ws. programów społecznych. Są "za, a nawet przeciw" 800+. polskieradio24.pl, 2023-06-04. [dostęp 2025-05-23].
  128. 1 2 3 Trzaskowski: nie będę prezydentem totalnej opozycji [online], polsatnews.pl, 30 maja 2020 [dostęp 2020-07-08].
  129. ↑ Trzaskowski: Nie będę prezydentem totalnej opozycji. Prezydent musi współpracować z rządem [online], gazetaprawna.pl, 30 maja 2020 [dostęp 2020-07-08].
  130. ↑ Wybory prezydenckie 2020. Emerytura bez podatku to ukłon Trzaskowskiego w stronę Kosiniaka [online], money.pl, 3 lipca 2020 [dostęp 2020-07-11].
  131. ↑ Rafał Trzaskowski: 500 plus to program potrzebny, ale nie rozwiązał problemów demograficznych [online], businessinsider.com.pl, 6 lipca 2020 [dostęp 2020-07-08].
  132. ↑ Michał Danielewski, Magdalena Chrzczonowicz, IBRIS: Duda traci 3 pkt. Trzaskowscy: 200 zł do emerytury dla matek [online], oko.press, 6 lipca 2020 [dostęp 2020-07-08].
  133. 1 2 #10pytań do kandydatów. Poznaj odpowiedzi Rafała Trzaskowskiego [online], tokfm.pl, 8 lipca 2020 [dostęp 2020-07-08].
  134. 1 2 CPK, wiek emerytalny i elektrownia atomowa. Poglądy Rafała Trzaskowskiego [online], Business Insider Polska, 8 stycznia 2025 [dostęp 2025-05-07].
  135. ↑ Arkadiusz Jóźwiak, Trzaskowski: zawetuję każdą próbę podnoszenia podatków [online], portfelpolaka.pl, 30 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-08].
  136. 1 2 3 4 5 6 7 8 Anna Piątkowska-Borek, Rafał Trzaskowski – program wyborczy na wybory 2020. Jakie zmiany zapowiada? [online], wp.pl, 7 lipca 2020 [dostęp 2020-07-08].
  137. ↑ Co obiecał Rafał Trzaskowski? Sprawdzamy! [online], demagog.org.pl, 8 lipca 2020 [dostęp 2020-07-08].
  138. 1 2 Rafał Trzaskowski chce funduszu stypendialnego dla najzdolniejszej młodzieży i podwyżek dla nauczycieli [online], businessinsider.com.pl, 20 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-08].
  139. ↑ Rafał Trzaskowski przygotował propozycje dla mniejszych miast [online], portalsamorzadowy.pl, 5 lipca 2020 [dostęp 2020-07-08].
  140. ↑ Rafał Trzaskowski opublikował program wyborczy [online], polsatnews.pl, 25 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-08].
  141. ↑ Wybory 2020. Rafał Trzaskowski chce przeznaczyć 6 proc. PKB na służbę zdrowia [online], money.pl, 25 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-08].
  142. ↑ Marcin Walków, Rafał Trzaskowski: zgłoszę projekt ustawy skromnościowej [online], businessinsider.com.pl, 2 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-08].
  143. ↑ Ustawa skromnościowa. Trzaskowski: Rząd topi miliardy w inwestycje, aby dać pracę koleżankom i kolegom [online], gazeta.pl, 2 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-08].
  144. ↑ Energetyka24, Trzaskowski: walka ze zmianami klimatu wśród absolutnych priorytetów mojej prezydentury [online], energetyka24.com, 18 czerwca 2020 [dostęp 2025-05-25].
  145. ↑ Rafał Trzaskowski: musimy walczyć z katastrofą klimatyczną, ale tak, by ochronić wszystkie miejsca pracy [online], Business Insider Polska, 6 lipca 2020 [dostęp 2025-05-25].
  146. ↑ Nowa Solidarność. Program Rafała Trzaskowskiego 2020 [online], trzaskowski2020.pl, 2020 [dostęp 2020-07-08].
  147. ↑ „To jest gigantomania. PiS chce budować lotnisko w szczerym polu”. Trzaskowski krytykuje CPK [online], tokfm.pl, 30 maja 2020 [dostęp 2020-07-08].
  148. ↑ Oktawia Kromer, Michał Wojtczuk, TVP Info do Trzaskowskiego: „Dlaczego pana syn nie poszedł do komunii?”. Przekroczone kolejne granice [online], wyborcza.pl, 29 maja 2020 [dostęp 2020-07-08].
  149. ↑ Łukasz Grzegorczyk, „Panika po drugiej stronie jest spora”. Trzaskowski skomentował polityczną nagonkę [online], natemat.pl, 19 maja 2020 [dostęp 2020-07-08].
  150. ↑ Rafał Trzaskowski: TVP Info trzeba zlikwidować [online], gazetaprawna.pl, 13 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-08].
  151. ↑ Jakub Krupa, Ashifa Kassam, Centrist Warsaw mayor narrowly ahead in first round of Polish presidential race, „The Guardian”, 18 maja 2025, ISSN 0261-3077 [dostęp 2025-05-22] (ang.).
  152. 1 2 Program Rafała TRZASKOWSKIEGO 2025 • Wszystko co najważniejsze [online], Wszystko co najważniejsze [dostęp 2025-05-13].
  153. ↑ Likwidacja Funduszu Kościelnego? Rafał Trzaskowski wprost [online], Onet Wiadomości, 26 marca 2025 [dostęp 2025-05-13].
  154. ↑ Trzaskowski: Chcemy protekcji dla polskiego rynku rolnego [online], gazetaprawna.pl, 22 maja 2025 [dostęp 2025-05-23].
  155. 1 2 Od "zdrowego rozsądku" do nowego COP. Co jest w programie wyborczym Trzaskowskiego [online], tvn24.pl, 28 maja 2025 [dostęp 2025-05-28].
  156. ↑ Debatowali Trzaskowski i Stanowski. Obaj są przeciwni adopcji dzieci przez pary homoseksualne [online], portalsamorzadowy.pl, 8 maja 2025 [dostęp 2025-05-11].
  157. ↑ Od "zdrowego rozsądku" do nowego COP. Co jest w programie wyborczym Trzaskowskiego [online], tvn24.pl, 28 maja 2025 [dostęp 2025-05-28].
  158. ↑ Trzaskowski nie podpisał deklaracji Mentzena. Poparł cztery punkty [online], www.gazetaprawna.pl, 24 maja 2025 [dostęp 2025-05-24].
  159. ↑ Trzaskowski nie podpisał. Mentzen pokazał to na żywo na YouTube w programie "Mentzen Grilluje" [online], Money.pl, 24 maja 2025 [dostęp 2025-05-24] (pol.).
  160. 1 2 Jerzy Haszczyński: W książce „Rafał” Trzaskowski stawia zaskakujące tezy w kwestiach międzynarodowych [online], rp.pl [dostęp 2025-05-26].
  161. ↑ CPK, wiek emerytalny i elektrownia atomowa. Poglądy Rafała Trzaskowskiego [online], Business Insider Polska, 8 stycznia 2025 [dostęp 2025-05-07].
  162. ↑ Trzaskowski w Międzyzdrojach: Trzeba też zmienić Zielony Ład w rolnictwie [online], Głos Koszaliński, 8 stycznia 2025 [dostęp 2025-05-13].
  163. ↑ Trzaskowski zdecydowanie o kontrowersyjnej umowie. „To jest absolutny błąd” [online], biznes.interia.pl [dostęp 2025-05-21].
  164. ↑ Migranci na granicy. Rafał Trzaskowski o propozycji wprowadzenia stanu wyjątkowego [online], tvn24.pl, 31 sierpnia 2021 [dostęp 2025-05-24].
  165. ↑ Nawrocki i Trzaskowski o imigracji. Jeden chce wypowiedzieć pakt migracyjny, drugi ma zero tolerancji dla cudzoziemców-przestępców [online], Bankier.pl, 8 lutego 2025 [dostęp 2025-05-22].
  166. ↑ Michiel Hilgeman, Poland’s 2025 Presidential Race: Trzaskowski Nets Razor-Thin Victory Over Nawrocki [online], www.kyivpost.com [dostęp 2025-05-22] [zarchiwizowane z adresu 2025-05-18].
  167. ↑ Rafał Trzaskowski o ekshumacjach na Wołyniu. "Ukraińcy muszą zrozumieć" [online], wiadomosci.onet.pl, 11 stycznia 2025 [dostęp 2025-05-26].
  168. ↑ 800 plus dla Ukraińców. Trzaskowski pokaże projekt przed drugą turą? [online], biznes.interia.pl [dostęp 2025-05-26].
  169. ↑ Rafał Trzaskowski do mieszkańców Krakowa: wychodzę z wami na pole walczyć o lepszą Polskę [online], wyborcza.pl, 6 czerwca 2020 [dostęp 2020-06-06].
  170. ↑ Igor Maj, Zmarła Teresa Trzaskowska, matka prezydenta Warszawy [online], radiozet.pl, 29 czerwca 2019 [dostęp 2020-06-11].
  171. ↑ Krakowski wątek w życiu nowego kandydata na prezydenta. Jego ojciec jest krakowianinem [online], krakowwpigulce.pl, 15 maja 2020 [dostęp 2020-07-09].
  172. ↑ Rafał Trzaskowski w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2013-11-20].
  173. ↑ Wybory 2020. Małgorzata Trzaskowska. Kim jest żona Rafała Trzaskowskiego? [online], gazeta.pl, 24 maja 2020.
  174. 1 2 Małgorzata Trzaskowska. Kim jest żona prezydenta Warszawy?, gala.pl, 15 maja 2020 [dostęp 2020-05-30] [zarchiwizowane 2020-06-11].
  175. 1 2 Piotr Ogórek, Katarzyna Pachelska, Żona Rafała Trzaskowskiego może być pierwszą damą RP. Kim jest Małgorzata Trzaskowska? [online], gazetakrakowska.pl, 19 maja 2020 [dostęp 2020-05-30].
  176. ↑ Paulina Zywar, Kim jest żona Rafała Trzaskowskiego? „Nie ukrywa swojego zdania” [online], onet.pl, 17 czerwca 2020 [dostęp 2020-12-23].
  177. ↑ Rafał Trzaskowski: jestem katolikiem, a nie żadnym antyklerykałem [online], Onet Wiadomości, 30 marca 2019 [dostęp 2025-05-21].
  178. ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 8 czerwca 2009 r. o wynikach wyborów posłów do Parlamentu Europejskiego przeprowadzonych w dniu 7 czerwca 2009 r. (Dz.U. z 2009 r. nr 88, poz. 729).
  179. ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 27 października 2015 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 25 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1731).
  180. ↑ Odznaczeni przez ambasadora Francji [online], interia.pl, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-12].
  181. ↑ Jacek Walewski, Fundacja Otwarty Dialog i Rafał Trzaskowski docenieni na Ukrainie. „Za jedyne takie wsparcie” [online], crowdmedia.pl, 22 czerwca 2023 [dostęp 2023-09-01].
  182. ↑ Julia Theus, Potop po ataku na Nową Kachowkę. Polska misja humanitarna dotarła na zalane tereny. „To był szok” [online], oko.press, 23 czerwca 2023 [dostęp 2023-09-01].
  183. ↑ Wręczenie odznak honorowych Pułku AK Baszta „Amicitiae Fidelium”, lazarski.pl, 17 stycznia 2020 [zarchiwizowane 2020-09-23].
  184. ↑ Kapituła Odznaki Pamiątkowej Amicitiae Fidelium, lazarski.pl [zarchiwizowane 2022-01-22].
  185. ↑ The Cercle d’Economia awards the European Construction prize to the mayor of Warsaw, Rafał Trzaskowski. cercledeconomia.com, 2023-04-17. [dostęp 2025-05-10]. (ang.).
  186. ↑ Rafał. Rafał Trzaskowski w rozmowie z Donatą Subbotko [online], ZNAK B2B [dostęp 2025-05-11].

Bibliografia

  • O mnie, trzaskowski.pl [zarchiwizowane 2018-01-22].
  • Dr Rafał Trzaskowski, Centrum Europejskie Natolin [zarchiwizowane 2009-04-20].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.