Rafitamnus

Rafitamnus
	; Rafitamnus niebieskoowocowy – owoc
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	jasnotowce
Rodzina	werbenowate
Rodzaj	rafitamnus
	Nazwa systematyczna
	Rhaphithamnus Miers; Trans. Linn. Soc. London 27: 95 (1870)
	Typ nomenklatoryczny
	R. cyanocarpus (W. J. Hooker et Arnott) Miers
Synonimy
	Poeppigia Bertero ex Férussac; Raphithamnus Dalla Torre & Harms;
	Poeppigia Bertero ex Férussac; Raphithamnus Dalla Torre & Harms;

Rafitamnus^[5] (Rhaphithamnus Miers) – rodzaj roślin należących do rodziny werbenowatych (Verbenaceae). Obejmuje dwa gatunki^[3]. Rhaphithamnus spinosus występuje w Chile i południowo-zachodniej Argentynie, a Rhaphithamnus venustus jest endemitem archipelagu Juan Fernández^[3]. Są to rośliny drzewiaste występujące w formacjach zaroślowych, ich kwiaty zapylane są przez owady^[6], u R. venustus przez kolibry^[7].

Rośliny te bywają uprawiane jako ozdobne^[8], do szczególnych walorów należą niebieskie pestkowce^[6].

Morfologia

Pokrój: Niskie drzewa i krzewy o wysokości do 8 m, silnie gałęziste, czasem cierniste^[6], pędy bezwonne^[7].

Liście: Zimozielone, naprzeciwległe, czasem w okółkach po trzy, pojedyncze, piłkowane lub całobrzegie^[7]^[6].

Kwiaty: Pojedyncze lub zebrane po 2–3 w kątach liści^[7]^[6], krótkoszypułkowe, wsparte drobnymi przysadkami^[7]. Kielich trwały, dzwonkowaty lub urnowaty, powstający z 5 działek w dole zrośniętych, na szczycie z 5 łatkami. Płatki korony niebieskofioletowe, w liczbie 4 lub 5, zrośnięte w rurkę^[7]^[6]. Pręciki są cztery, przyrośnięte do dolnej połowy rurki korony^[7]. Zalążnia górna, dwukomorowa, w każdej komorze z dwoma zalążkami^[7]^[6]. Szyjka słupka pojedyncza, na szczycie rozwidlona^[7].

Owoce: Niebieskie pestkowce z kilkoma twardymi pestkami otoczone trwałym kielichem^[7].

Systematyka

Rodzaj z rodziny werbenowatych Verbenaceae^[2]^[9]^[2].

Wykaz gatunków^[3]

Rhaphithamnus spinosus (Juss.) Moldenke – rafitamnus niebieskoowocowy^[5]
Rhaphithamnus venustus (Phil.) B.L.Rob.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-03-28] (ang.).
1 2 3 Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-03-28] (ang.).
1 2 3 4 5 Rhaphithamnus Miers. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-03-28].
↑ Rhaphithamnus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-03-28].
1 2 Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Ludmiła Karpowiczowa (red.). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 115.
1 2 3 4 5 6 7 Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 397. ISBN 0-333-73003-8.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VII. Flowering Plants. Dicotyledons. Lamiales. Berlin, Heidelberg: Springer, 2004, s. 455, 466. ISBN 978-3-642-62200-7.
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 790, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ Genus: Rhaphithamnus Miers. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-03-28].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-03-28] (ang.).

[apweb-2] 1 2 3 Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-03-28] (ang.).

[powo-3] 1 2 3 4 5 Rhaphithamnus Miers. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-03-28].

[ing-4] Rhaphithamnus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-03-28].

[karpowicz-5] 1 2 Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Ludmiła Karpowiczowa (red.). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 115.

[philips-6] 1 2 3 4 5 6 7 Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 397. ISBN 0-333-73003-8.

[kubitzki-7] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VII. Flowering Plants. Dicotyledons. Lamiales. Berlin, Heidelberg: Springer, 2004, s. 455, 466. ISBN 978-3-642-62200-7.

[mabb-8] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 790, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[grin-9] Genus: Rhaphithamnus Miers. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-03-28].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]