Ran (1915)
.jpg) Siostrzany „Triton” w Gdyni w 1930 roku | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia |
Orlogsværftet, Kopenhaga |
| Położenie stępki |
1915 |
| Wodowanie |
30 maja 1915 |
 Kongelige Danske Marine
| |
| Nazwa |
„Ran” |
| Wejście do służby |
październik 1915 |
| Wycofanie ze służby |
1940 |
| Zatopiony |
samozatopiony 29 sierpnia 1943 |
| Los okrętu |
złomowany w 1946 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Długość |
40,6 metra |
| Szerokość |
3,7 metra |
| Zanurzenie |
2,4 metra |
| Rodzaj kadłuba |
jednokadłubowy |
| Napęd | |
| 2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 450 KM 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 340 KM 1 śruba | |
| Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Uzbrojenie | |
| 3 torpedy | |
| Wyrzutnie torpedowe |
3 × 450 mm |
| Załoga |
11 |
Ran – duński okręt podwodny z początku XX wieku, jedna z pięciu zbudowanych jednostek typu Ægir. Okręt został zwodowany 30 maja 1915 roku w stoczni Orlogsværftet w Kopenhadze, a w skład Kongelige Danske Marine wcielono go w październiku 1915 roku. „Ran” został wycofany z czynnej służby w 1940 roku. Jednostka została samozatopiona w Kopenhadze 29 sierpnia 1943 roku, by uniknąć przejęcia przez Niemców, a w 1946 roku została złomowana.
Projekt i budowa
Główny konstruktor austro-węgierskiej stoczni Whitehead & Co. w Fiume Marley F. Hay, po przejściu w 1913 roku do szkockiej stoczni William Denny and Brothers w Dumbarton opracował powiększoną wersję swojego wcześniejszego projektu Havmanden, aby pomieścić dodatkową wyrzutnię torpedową[1]. Projekt został zakupiony przez Danię, stając się drugim typem okrętów podwodnych zbudowanym w tym kraju[1]. Powstało pięć jednostek typu Ægir (zwanego także typem B); po utracie w 1916 roku pierwszego duńskiego okrętu podwodnego „Dykkeren” zamówiono szósty okręt, jednak ostatecznie nie został ukończony[2][3].
„Ran” zbudowany został w stoczni Orlogsværftet w Kopenhadze[1][4]. Stępkę okrętu położono w 1915 roku, a zwodowany został 30 maja 1915 roku[1][2][a].
Dane taktyczno-techniczne
„Ran” był niewielkim, przybrzeżnym okrętem podwodnym o konstrukcji jednokadłubowej[1][5]. Długość całkowita wynosiła 40,6 metra, szerokość 3,7 metra i zanurzenie 2,4 metra[2][5]. Wyporność normalna w położeniu nawodnym wynosiła 185 ton, a w zanurzeniu 235 ton[2][5]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa silniki wysokoprężne o łącznej mocy 450 KM[2][5]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne o łącznej mocy 340 KM[2][5][b]. Jeden wał napędowy obracający jedną śrubą umożliwiał osiągnięcie prędkości 13,5 węzła na powierzchni i 9,8 węzła w zanurzeniu[2][6]. Zapas paliwa płynnego wynosił 8 ton[4].
Okręt wyposażony był w trzy stałe wyrzutnie torped kalibru 450 mm, bez torped zapasowych (dwie dziobowe i jedna na rufie)[2][4].
Załoga okrętu składała się z 11 (później 14) oficerów, podoficerów i marynarzy[1][2].
Służba
„Ran” został wcielony do służby w Kongelige Danske Marine w październiku 1915 roku[4]. Jednostka otrzymała początkowo numer taktyczny 9, zmieniony później na B9[2][4]. W 1917 roku uzbrojenie okrętu powiększyło się o działo przeciwlotnicze kalibru 57 mm M1885 L/40[2][4]. „Ran”, podobnie jak siostrzane okręty, pełnił służbę we Flotylli okrętów podwodnych[1]. Jednostka została wycofana ze służby w 1940 roku i trafiła do rezerwy, pełniąc funkcję pływającego zbiornika paliwa[1][4]. 29 sierpnia 1943 roku okręt został samozatopiony w Kopenhadze, by uniknąć przejęcia przez realizujących operację „Safari” Niemców[2][7]. Po zakończeniu wojny wrak podniesiono i złomowano w 1946 roku[1][2].
Uwagi
- ↑ Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 382 i Gogin 2023 ↓ podają, że wodowanie okrętu odbyło się 30 marca 1915 roku.
- ↑ Fontenoy 2007 ↓, s. 166 podaje, że okręt napędzał jeden silnik wysokoprężny i jeden silnik elektryczny.
Przypisy
Bibliografia
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. Robert Gardiner, Roger Chesneau (red.). London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
- Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
- Ivan Gogin: ÆGIR submarines (1915-1917). Navypedia. [dostęp 2023-01-07]. (ang.).
- David Miller: The Illustrated Directory of Submarines of the World. London: Salamander Books Ltd., 2002. ISBN 1-84065-375-2. (ang.).