Religia w Tanzanii

Spośród ludności Tanzanii, liczącej około 55 milionów ludzi, szacuje się, że około jedna trzecia to muzułmanie i co najmniej połowa to chrześcijanie. Znaczna część populacji praktykuje tradycyjne religie plemienne. Niewielki odsetek populacji wyznaje inne religie, głównie hinduizm i bahaizm.

Chrześcijańska populacja składa się głównie z rzymskich katolików i protestantów. Znaczna większość populacji muzułmańskiej to sunnici. Reszta wyznawców islamu to głównie grupy szyickie pochodzenia azjatyckiego.

Ustrój Tanzanii jest oficjalnie świecki, a konstytucja gwarantuje wolność wyznania. Państwo zabrania tworzenia partii politycznych opartych na religii. Pojawiają się jednak doniesienia o nadużywaniu wolności religijnej. Od czasu uzyskania niepodległości krajem rządzą na przemian prezydenci chrześcijańscy i muzułmańscy^[5].

Wiele chrześcijańskich grup misyjnych przybyło na Zanzibar i do Tanzanii kontynentalnej w drugiej połowie XIX wieku. Wśród nich katolicy (Ojcowie Ducha Świętego w 1868 r. i Ojcowie Biali w 1875 r.), anglikanie (Misja Uniwersytetów w Afryce Środkowej w 1875 r. i Church Mission Society w 1876 r.) oraz niemieccy luteranie, którzy przybyli do Niemieckiej Afryki Wschodniej w latach 90. XIX wieku. Chrześcijaństwo na początku było najbardziej rozpoznawalne przez zakładanie szkół prowadzonych przez misje^[4]. W latach dwudziestych XX wieku po raz pierwszy przybyli misjonarze zielonoświątkowi^[6].

Chrześcijańska społeczność jest mniej więcej po równo podzielona na katolików i protestantów. Chrześcijanie zamieszkują głównie w południowo-zachodniej i północno-środkowej części kraju^[7].

Według Operation World wśród wyznań protestanckich przeważają: luteranie (7,5%), anglikanie (7,3%), zielonoświątkowcy (4,3%), baptyści (2%), adwentyści dnia siódmego (1%) i bracia morawscy (1%)^[3]. Wśród innych grup chrześcijańskich sporą liczbę wyznawców posiadają także Kościół Nowoapostolski i Niezależny Kościół Afrykański^[3].

Muzułmanie w Tanzanii żyją głównie wzdłuż kolonialnych szlaków handlowych i nad wybrzeżem na wschodzie kraju. Muzułmanie to również 99% ludności wyspy Zanzibar, czyli około miliona ludzi. Od IX wieku arabscy kupcy poślubiali miejscowe kobiety, przyjmowali nową kulturę, która rozwinęła się przez połączenie perskich i rdzennych elementów. Na skutek rozprzestrzenienia się islamu do wnętrza kraju powstały synkretyczne praktyki, łączące islam i tradycyjne wierzenia^[7].

Poprzez odkrycia archeologiczne przybycie islamu do Afryki Wschodniej datuje się na VIII lub IX wieku n.e. Arabscy muzułmanie jako pierwsi zakładali centra handlowe na Zanzibarze i wzdłuż wybrzeży dzisiejszej Kenii i Tanzanii, a poprzez Ocean Indyjski czerpali zyski z przewozu złota, handlu kością słoniową i niewolnikami. W latach 40. XIX wieku arabscy i południowoazjatyccy kupcy dotarli aż na zachód, do Jeziora Tanganika^[4].

Po przejściu na emeryturę w 1985 roku prezydenta Juliusa Nyerere, zaczęły rosnąć napięcia między społecznościami muzułmańskimi i chrześcijańskimi^[11]. W 2011 roku media informowały o spaleniu trzech kościołów w regionie Mwanza, w następstwie sporu między społecznością muzułmańską i czterech ewangelistów, oskarżonych o spalenie Koranu, gdy modlili się o uzdrowienie muzułmańskiej kobiety^[12].

Wiadomości All Africa w 2013 roku poinformowały, że zielonoświątkowy pastor Mathayo Kachili został ścięty przez tłum islamskich ekstremistów^[13].

W raporcie z 2018 roku dalej odnotowywano zabójstwa osób oskarżonych o praktykowanie czarów. Odnotowano także ataki na kościoły i meczety, głównie w społecznościach wiejskich^[5].

Mniejszą liczbę wyznawców w Tanzanii mają także: sikhowie, buddyści i wyznawcy dźinizmu^[4].

Statystyki na 2010 rok, według książki Operation World, kiedy ludność Tanzanii wynosiła 45 mln^[3]:

• Kościół katolicki w Tanzanii
• Ewangelicko-Luterański Kościół Tanzanii
• podział administracyjny Kościoła katolickiego w Tanzanii
• Świadkowie Jehowy w Tanzanii