Rezerwat przyrody Pod Rysianką

Pod Rysianką
Ilustracja
rezerwat leśny
Typ rezerwatu

fitocenotyczny[1]

Podtyp rezerwatu

zbiorowisk leśnych[1]

Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Położenie

gmina Jeleśnia

Mezoregion

Beskid Żywiecko-Orawski

Data utworzenia

1970

Akt prawny

M.P. z 1970 r. nr 11, poz. 96

Powierzchnia

27,02 ha

Ochrona

ścisła

Położenie na mapie gminy Jeleśnia
Mapa konturowa gminy Jeleśnia, blisko dolnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Pod Rysianką”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Pod Rysianką”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Pod Rysianką”
Położenie na mapie powiatu żywieckiego
Mapa konturowa powiatu żywieckiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Pod Rysianką”
Ziemia49°32′00″N 19°14′54″E/49,533333 19,248333

Rezerwat przyrody „Pod Rysianką”rezerwat leśny w Beskidzie Żywiecko-Orawskim, na północno-wschodnich stokach przełęczy między Rysianką i Trzema Kopcami[2]. Zajmuje powierzchnię 27,02 ha[1] (akt powołujący podawał 27,54 ha).

Leży w granicach Żywieckiego Parku Krajobrazowego[3] oraz dwóch obszarów sieci Natura 2000: siedliskowego „Beskid Żywiecki” PLH240006 i ptasiego „Beskid Żywiecki” PLB240002[4].

Utworzono go w 1970 roku[5] na wysokości 950–1170 m n.p.m. Jego obszar obejmuje również źródła potoku Sopotni[6]. Głównym celem ochrony w rezerwacie jest „zachowanie ze względów naukowych lasu jodłowo-świerkowo-bukowego, będącego fragmentem pierwotnej puszczy karpackiej regla dolnego w Beskidzie Żywieckim”[1].

W rezerwacie stwierdzono występowanie 133 gatunków roślin naczyniowych, w tym 13 chronionych. Wiele z występujących tutaj gatunków jest rzadkich – paprotnica górska, wierzbownica mokrzywcowa, wierzbownica zwieszona, tocja alpejska czy złocień okrągłolistny[6]. W rezerwacie znajduje się jedno z nielicznych w Polsce stanowisk tojadu mocnego morawskiego[7].

Ze zwierząt występuje tutaj m.in. jeleń europejski, borsuk, lis, sarna i dzik[6]. Sporadycznie pojawiają się wilki, rysie i niedźwiedzie[6]. Z rzadkich ptaków zaobserwować głuszca, gila, kruka i pliszkę górską[6].

Rezerwat położony jest na terenie Nadleśnictwa Jeleśnia[6]. Nadzór sprawuje Regionalny Konserwator Przyrody w Katowicach[1]. Rezerwat nie posiada planu ochrony[1]; na mocy ustanowionych w sierpniu 2016 roku na okres 5 lat zadań ochronnych jego obszar objęto ochroną ścisłą[1][8].

Południową granicą rezerwatu przebiega czerwony Główny Szlak Beskidzki[2].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 Rezerwat przyrody Pod Rysianką, [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [online], Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska [dostęp 2019-07-31].
  2. 1 2 Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2011, s. 1, ISBN 978-83-7605-084-3.
  3. Żywiecki Park Krajobrazowy. Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego. [dostęp 2018-10-15].
  4. Na podstawie interaktywnej mapy na stronie Geoserwisu GDOŚ.
  5. Jan Zalitacz, Rajcza i okolice, Krosno: Roksana, 1999, s. 17, ISBN 83-87282-95-2.
  6. 1 2 3 4 5 6 Plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Jeleśnia na okres 01.01.2015 – 31.12.2024. Program Ochrony Przyrody [online], Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach [dostęp 2019-07-31].
  7. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
  8. Zarządzenie Nr 20/2016 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach z dnia 5 sierpnia 2016 r. w sprawie ustanowienia zadań ochronnych dla rezerwatu przyrody Pod Rysianką [online] [dostęp 2019-07-31].