Rusofilia
Rusofilia[1][2], rusofilstwo[3], rusofilizm[4] – przychylny stosunek wobec Rosji, jej historii, języka, kultury, obyczajów czy do samych Rosjan[2][3][5]. Antonimem rusofilii jest rusofobia[6].
Rusofilia w kontekście historycznym jest zjawiskiem związanym z narodami, które miały stały kontakt z Rosją, często sąsiadując z nią lub będąc pod jej okupacją. W częściach Europy Wschodniej rusofilia zaczęła pojawiać się od początku XX wieku w charakterze ruchu mniejszościowego (patrz moskalofilstwo)[7].
Rusofilia na świecie
W 2004 Instytut Gallupa opublikował międzynarodowe wyniki badań opinii społecznej, według których 9% Finów, Japończyków i Turków miało pozytywny lub bardzo pozytywny stosunek do Rosji. Na wyniki badań w Łotwie (36%) i Estonii (34%) prawdopodobny wpływ wywarły liczne mniejszości Rosjan w tych krajach[8].
Armenia
Armeńska Federacja Rewolucyjna została jedną z głównych prorosyjskich partii politycznych w Armenii[9][10][11][12].
Białoruś
Białoruś ma bliskie powiązania polityczne i gospodarcze z Rosją, ze względu na wspólne dziedzictwo radzieckie. Oba kraje są członkami Państwa Związkowego, Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym, Wspólnoty Niepodległych Państw i Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej. Po protestach na Białorusi w latach 2020–2021 i rosyjskiej inwazji na Ukrainę kraj ten wielokrotnie porównywano do państwa marionetkowego lub państwa satelickiego Rosji[13][14][15][16][17][18]. Prezydent Białorusi Alaksandr Łukaszenka otwarcie popiera rusyfikację swojego kraju[19][20].
Chiny

Ze względu na komunistyczny ustrój obu krajów, Chińska Republika Ludowa utrzymywała bliskie stosunki ze Związkiem Radzieckim do czasu rozłamu chińsko-radzieckiego[21].
Dawne nastroje antyrosyjskie w Chinach znacznie osłabły ze względu na wspólne nastroje antyzachodnie wśród rosyjskich i chińskich nacjonalistów[22][23].
Według badania Centrum Badawczego Pew z 2019, 71% Rosjan ma pozytywną opinię o Chinach[24]. Wg badania YouGov przeprowadzonego tego samego roku wynika, że 71% Chińczyków uważa, że Rosja ma pozytywny wpływ na sprawy ogólnoświatowe[25].
Podczas rosyjskiej inwazji na Ukrainę wielu użytkowników mediów społecznościowych w Chinach wyrażało sympatię dla narracji rosyjskiej propagandy, częściowo z powodu nieufności do amerykańskiej polityki zagranicznej[26][27]. Według sondażu przeprowadzonego przez Carter Center China Focus w kwietniu 2022, ok. 75% respondentów wskazało, że wspieranie Rosji w jej agresji na Ukrainę leży w najlepszym interesie Chin[28]. W pierwszych dniach rosyjskiej inwazji na Ukrainę nacjonalistyczny ruch Little Pink zwrócił na siebie uwagę społeczności międzynarodowej ze względu na swoją rolę w podsycaniu nastrojów prowojennych i prorosyjskich w chińskim internecie[29].
Finlandia
Fińska partia polityczna w 2022 była jedyną partią prorosyjską w Finlandii. Protestowała przeciwko sankcjom wobec Rosji i poparła inwazję na Ukrainę[30][31]. Partia odcięła się od powiązań z Rosją po tym, jak Ano Turtiainena zastąpił Antti Asikainen[32][33]. Fiński aktywista polityczny Johan Bäckman znany jest ze swoich prorosyjskich poglądów; werbował on Finów do walki po stronie Rosji w wojnie z Ukrainą[34]. Później Bäckman dołączył do VKK, na którego czele stał Ano Turtiainen[35]. Niektórzy członkowie Partii Finów mieli poglądy prorosyjskie[36].
Indie
Z sondażu przeprowadzonego latem 2022 wynika, że Hindusi najczęściej wskazywali Rosję jako swojego najbardziej zaufanego partnera – 43% ankietowanych wskazało w tym kontekście Rosję, podczas gdy 27% wskazało Stany Zjednoczone[37].
Indonezja
Wśród Indonezyjczyków utrzymuje się wysokie poparcie dla Rosji, ze względu na domniemane powiązania Moskwy z muzułmanami. Wrogość społeczeństwa wobec Zachodu jest skutkiem wojen prowadzonych w Afganistanie i Iraku przez USA i ich sojuszników oraz postrzeganego zaniedbania w traktowaniu Palestyńczyków na terytoriach okupowanych przez Izrael.
Niektórzy Indonezyjczycy porównywali poparcie dla prezydenta Rosji Władimira Putina w wojnie rosyjsko-ukraińskiej do poparcia dla byłego prezydenta Suharto w indonezyjskiej inwazji na Timor Wschodni[38]. Rusofilów można znaleźć także wśród lewicy politycznej, która popiera Rosję ze względu na bliskie powiązania pierwszego prezydenta Indonezji Sukarno ze Związkiem Radzieckim. Nastroje prorosyjskie są szczególnie silne wśród członków rządzącej Demokratycznej Partii Indonezji, na której czele stoi córka Sukarno, Megawati Sukarnoputri, która publicznie krytykowała Ukrainę i prezydenta Wołodymyra Zełenskiego[39].
Iran
Według sondażu IranPoll z grudnia 2018, 63,8% Irańczyków pozytywnie oceniło Rosję[40].
Serbia

Wielu Serbów tradycyjnie postrzega Rosję jako bliskiego sojusznika Serbii, ze względu na wspólne korzenie słowiańskie oraz wiarę prawosławną dzieloną przez oba państwa[41][42][43]. W 2021 Europejska Rada Spraw Zagranicznych wśród Serbów sondaż, według którego 54% ankietowanych postrzegało Rosję jako ich kluczowego sojusznika. Dla porównania, Unię Europejską postrzegało tak 11% ankietowanych, natomiast Stany Zjednoczone: 6%[44]. W Serbii znajdują się obiekty nawiązujące kulturowo do Rosji, m.in. pomnik Mikołaja II czy Hotel Moskwa[45][46][47]. W 2017 roku mieszkańcy serbskiej wsi Adžinci zmienili nazwę swojej wioski na Putinovo na cześć Władimira Putina[48][49].
Po rozpoczęciu rosyjskiej inwazji na Ukrainę, skrajnie prawicowa organizacja Narodowy Patrol zorganizowała serię prorosyjskich wiecy w Belgradzie. Wzięło w nich udział około 4000 osób[50][51]. W 2024 nowo wybrany premier Serbii Miloš Vučević wyraził poparcie dla ukraińskiej strony konfliktu, jednak nie zdecydował się na wprowadzenie sankcji wobec Rosji[52]. Według sondażu z maja 2024, przeciwko sankcjom wobec Rosji opowiedziało się 84,6% badanych, natomiast 69,1% winą za wojnę na Ukrainie obarcza USA i Zachód, podczas gdy 7% – samą Ukrainę[53].
Stany Zjednoczone
Wielu członków Partii Republikańskiej w Stanach Zjednoczonych wyraziło pozytywne poglądy na temat Rosji. Sondaż przeprowadzony w 2017 wykazał, że około 32% respondentów pozytywnie ocenia prezydenta Rosji Władimira Putina[54]. Z sondażu YouGov ze stycznia 2022 wynika, że ok. 62% Republikanów uznaje Władimira Putina za „silniejszego lidera” w stosunku do Joego Bidena[55]. Wielu rozpoznawalnych Republikanów (Donald Trump, Tucker Carlson, Marjorie Taylor Greene) wyraziło podziw dla Rosji i jej przywódców[56][57].
Ukraina
Po uzyskaniu przez Ukrainę niepodległości w 1991, tego samego roku w referendum niepodległościowym 92% obywateli Ukrainy (w tym 55% etnicznych Rosjan) opowiedziało się za niezależnością od Moskwy[58], jednak niektórzy Ukraińcy, głównie ze wschodu i południa kraju, opowiedzieli się za bardziej prorosyjską postawą rządu, sięgającą od bliższego partnerstwa gospodarczego po pełną unię narodową[59]. Rosję i Ukrainę łączyły szczególnie bliskie powiązania gospodarcze, a rusofilska partia polityczna, Partia Regionów, stała się największą partią w Radzie Najwyższej w wyborach parlamentarnych na Ukrainie w 2006, uzyskując 33% głosów. Pozostała dominującą siłą w polityce ukraińskiej aż do Rewolucji Godności w 2014. Po rosyjskiej interwencji wojskowej na Ukrainie w 2014 ogólny stosunek Ukraińców do Rosji i Rosjan stał się znacznie bardziej negatywny[60], przy czym większość Ukraińców opowiada się za członkostwem w NATO[61] i Unii Europejskiej[62]. Ich poglądy na temat Rosji stały się jeszcze bardziej negatywne po inwazji Rosji na Ukrainę.
Z badania przeprowadzonego w 2016 przez Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii wynikało, że 67% Ukraińców miało pozytywny stosunek do Rosjan, a 8% – do rosyjskiego rządu[63][64].
Według ukraińskiego sondażu przeprowadzonego w październiku 2021 wśród ludności kraju, 41% Ukraińców miało pozytywny stosunek do Rosjan (42% negatywny), podczas gdy 54% Rosjan miało pozytywny stosunek do Ukrainy[65].
Wietnam
W 2017 83% Wietnamczyków postrzegało wpływ Rosji na Wietnam pozytywnie[66]. Według stacji Al Jazeera, wynika to z historycznego wsparcia, jakiego ZSRR udzielił Wietnamowi podczas wojny w Wietnamie[67].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Elżbieta Mikiciuk i inni red., Poza rusofobią i rusofilią? poglądy, postawy i realizacje w literaturze polskiej od XIX do XXI wieku, Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku, 2019, ISBN 978-83-7467-312-9, OCLC on1150894379.
- 1 2 rusofilia – Wielki słownik języka polskiego PAN [online], wsjp.pl [dostęp 2024-07-25] (pol.).
- 1 2 rusofilstwo – definicja, synonimy, przykłady użycia [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2024-07-25] (pol.).
- ↑ rusofilizm – Wielki słownik języka polskiego PAN [online], wsjp.pl [dostęp 2024-07-25].
- ↑ Słownik języka polskiego pod red. Witolda Doroszewskiego, hasło: rusofilstwo.
- ↑ rusofobia – definicja, synonimy, przykłady użycia [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2024-07-25] (pol.).
- ↑ Russophiles [online], encyclopediaofukraine.com [dostęp 2024-08-18].
- ↑ Helsingin Sanomat – International Edition – Foreign [online], web.archive.org, 11 października 2007 [dostęp 2024-08-18] [zarchiwizowane z adresu 2007-03-12].
- ↑ Dashnaks Explain Criticism Of Russia [online], archive.ph, 24 sierpnia 2020 [dostęp 2024-09-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-24].
- ↑ ARMENIA: Banned Opposition Party Has Deep Roots - Transitions Online [online], archive.ph, 4 lipca 2020 [dostęp 2024-09-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-24].
- ↑ Armenian Parliament Backs Eurasian Union Entry [online], archive.ph, 24 sierpnia 2020 [dostęp 2024-09-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-24].
- ↑ Dashnaks Back New Russian-Armenian Pact [online], archive.ph, 24 sierpnia 2020 [dostęp 2024-09-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-24].
- ↑ Peter Dickinson, Russia must stop being an empire if it wishes to prosper as a nation [online], Atlantic Council, 6 grudnia 2022 [dostęp 2024-09-18] (ang.).
- ↑ Judy Asks: Is Belarus’s Sovereignty Over? [online], Carnegie Endowment for International Peace [dostęp 2024-09-18] (ang.).
- ↑ John Haltiwanger, Ukrainian forces are bracing for the possibility of another Russian invasion via Belarus: 'We have to be ready' [online], Business Insider [dostęp 2024-09-18] (ang.).
- ↑ Politico Magazine, What Does Putin Really Want? [online], Politico, 25 lutego 2022 [dostęp 2025-05-19] (ang.).
- ↑ Valerie Hopkins, Belarus Is Fast Becoming a ‘Vassal State’ of Russia, „The New York Times”, 22 czerwca 2023, ISSN 0362-4331 [dostęp 2025-05-19] (ang.).
- ↑ Belarus: MEPs alarmed by Russia's subjugation of Belarus as a satellite state | 11-09-2023 | Nuacht | Parlaimint na hEorpa [online], europarl.europa.eu, 7 września 2023 [dostęp 2024-09-18] (irl.).
- ↑ Russification in the cultural sphere of Belarus 2022–2023 [online], PEN Belarus, 26 grudnia 2023 [dostęp 2024-09-18] (ang.).
- ↑ Russophile Populism - ECPS [online], web.archive.org, 15 czerwca 2021 [dostęp 2024-09-18] [zarchiwizowane z adresu 2021-06-15].
- ↑ Suisheng Zhao: The Dragon Roars Back: Transformational Leaders and Dynamics of Chinese Foreign Policy. Stanford, California: Stanford University Press, 2022, s. 27. ISBN 978-1-5036-3415-2. OCLC 1332788951.
- ↑ Russia and China's anti-West partnership threatens global order. Nikkei Asia.
- ↑ Natasha Kuhrt: Russia and China present a united front to the west – but there's plenty of potential for friction. The Conversation, 29 March 2021.
- ↑ People around the globe are divided in their opinions of China. Pew Research. [dostęp 1 October 2019].
- ↑ Superpowers and Country Reputations. 31 August 2019.
- ↑ Maria Repnikova, Wendy Zhou, What China’s Social Media Is Saying About Ukraine [online], The Atlantic, 11 marca 2022 [dostęp 2024-09-18] (ang.).
- ↑ Chinese surveyed by US group believe backing Russia is in best interest [online], South China Morning Post, 20 kwietnia 2022 [dostęp 2024-09-18] (ang.).
- ↑ Frederik Kelter, Russian ‘invasion was wrong’: The people’s view from China [online], Al Jazeera [dostęp 2024-09-18] (ang.).
- ↑ Li, Yuan (27 lutego 2022). "Why the Chinese internet is cheering Russia's invasion". The New York Times
- ↑ Jukka Hiiro: Seuran kysely: VKK:n kannattajat erottuvat kaikissa Venäjä-kysymyksissä – Venäjä-vastaisimpia ovat Rkp:n ja kokoomuksen kannattajat. Seura.fi, 2022-08-25. [dostęp 2023-03-18]. (fiń.).
- ↑ VKK:n rivit rakoilevat: Ano Turtiaisen Venäjä-puheet, autoritaarinen johtajuus ja uskonnolliset kannanotot ajavat pois puolueesta. Yle Uutiset, 2022-04-11. [dostęp 2023-03-18]. (fiń.).
- ↑ Ano Turtiainen sai lähtöpassit Valta kuuluu kansalle -puolueen johdosta. Yle Uutiset, 2024-03-25. [dostęp 2024-03-30]. (fiń.).
- ↑ Ano Turtiainen syrjäytettiin. iltalehti.fi. [dostęp 2024-03-30]. (fiń.).
- ↑ Itä-Ukrainassa Venäjän puolesta taistelleet suomalaiset kehuskelevat kokemuksillaan – muualla Euroopassa vierastaistelijoita on tuomittu rikoksista. Yle Uutiset, 2021-11-23. [dostęp 2023-03-18]. (fiń.).
- ↑ VKK-puolue yrittää saada dosentti Johan Bäckmanin eduskuntaan. demokraatti.fi, 2023-02-28. [dostęp 2023-03-18]. (fiń.).
- ↑ Osa perussuomalaisista myötäilee suoraan Venäjän kantoja. iltalehti.fi. [dostęp 2023-03-18]. (fiń.).
- ↑ Aditya Gowdara Shivamurthy; Antara Ghosal Singh; Harsh V. Pant; Premesha Saha; Renita D’souza; Shashank Mattoo Mattoo: The ORF Foreign Policy Survey 2022: India @75 and the World. ORF. [dostęp 2022-11-04]. (ang.).
- ↑ Dinilai Mirip dengan Soeharto jadi Alasan Warganet Kagumi Putin dan Dukung Invasi Rusia ke Ukraina. Tribun Kaltim, 19 March 2022. (indonez.).
- ↑ Megawati Singgung Perang Ukraina-Rusia saat Resmikan KRI Bung Karno.
- ↑ State of Iran Survey Series. February 8, 2019.
- ↑ Stephen Gethins, Russia: Serbia’s history is key to understanding its close relationship with Moscow [online], The Conversation, 27 lutego 2024 [dostęp 2024-07-25] (ang.).
- ↑ Nina Miholjcic-Ivkovic, Russia-Serbia Relations: True Friends or Pragmatic Players? [online], Geopolitical Monitor, 12 lutego 2024 [dostęp 2024-07-25] (ang.).
- ↑ Russia: Serbia’s history is key to understanding its close relationship with Moscow [online], Yahoo News, 27 lutego 2024 [dostęp 2024-07-25] (ang.).
- ↑ Joanna Hosa, Vessela Tcherneva, Pandemic trends: Serbia looks east, Ukraine looks west [online], ECFR, 5 sierpnia 2021 [dostęp 2024-07-25] (ang.).
- ↑ BelGuest, Russian heritage in Serbia [online], BelGuest, 26 czerwca 2018 [dostęp 2024-07-25] (ang.).
- ↑ Belgrade Gets Statue of Russia’s Last Tsar [online], balkaninsight.com [dostęp 2024-08-18].
- ↑ About the hotel [online], hotelmoskva.rs [dostęp 2024-08-18] (ang.).
- ↑ Serbian village renamed for Putin would welcome Trump, too. NBC News, 5 February 2017. [dostęp 2022-03-10]. (ang.).
- ↑ Данило Коцић: Путиново, село с 12 душа. Politika Online. [dostęp 2022-03-10].
- ↑ Branko Filipovic, Pro-Russia Serbs march in Belgrade as country treads ever finer line between East and West, „Reuters”, 5 marca 2022 [dostęp 2024-07-25] (ang.).
- ↑ RFE/RL's Balkan Service, Pro-Russian Right-Wing Serbs Hold Another Demonstration In Belgrade, „RadioFreeEurope/RadioLiberty” [dostęp 2024-07-30] (ang.).
- ↑ Serbia reaffirms support for Ukraine but holds back on sanctions [online], Reuters, 13 maja 2024 [dostęp 2024-07-25].
- ↑ Istraživanja javnog mnjenja – Srbija, maj 2024.. Nova srpska politička misao, 2024-06-10. [dostęp 2024-08-26]. (serb.).
- ↑ Windsor Mann: Republicans' inexplicable surge in Russophilia: Windsor Mann. USA TODAY. [dostęp 2023-12-19]. (ang.).
- ↑ Arwa Mahdawi, Why does Putin have superfans among the US right wing?, „The Guardian”, 1 marca 2022, ISSN 0261-3077 [dostęp 2024-09-18] (ang.).
- ↑ Meet the pro-Putin Republicans and conservatives. Republican Accountability. [dostęp 2023-12-19]. (ang.).
- ↑ Ramon Antonio Vargas, Hakeem Jeffries singles out Republican ‘pro-Putin caucus’ opposing Ukraine aid, „The Guardian”, 13 grudnia 2023, ISSN 0261-3077 [dostęp 2024-09-18] (ang.).
- ↑ The Return: Russia's Journey from Gorbachev to Medvedev, Daniel Treisman, Free Press, 2012, s. 178, ISBN 1-4165-6072-6
- ↑ Stephen Rapawy: Ethnic Reidentification in Ukraine (page 17). Washington, D.C.: United States Census Bureau, 1997.
- ↑ How Ukraine views Russia and the West, Brookings Institution (18 October 2017)
- ↑ "Pledging reforms by 2020, Ukraine seeks route into NATO". Reuters. 10 lipca 2017.
- ↑ Katie Simmons: 3. Ukrainian Public Opinion: Dissatisfied with Current Conditions, Looking for an End to the Crisis. Pew Research Center's Global Attitudes Project, 2015-06-10. [dostęp 2021-10-03]. (ang.).
- ↑ Changes in the attitude of the population of Ukraine toward Russia and of the population of Russia toward Ukraine. kiis.com.ua/. [dostęp 2017-02-15]. (ang.).
- ↑ Ukraińcy nie chcą ustępstw wobec Rosji. Sondaż nie pozostawia wątpliwości [online], Onet Wiadomości, 14 marca 2025 [dostęp 2025-05-19].
- ↑ Украинцы хуже относятся к РФ, чем россияне в Украине – опрос. kiis.com.ua/. [dostęp 2021-10-31]. (ukr.).
- ↑ Vietnam views of Russia. 16 August 2017.
- ↑ Anti-Western and hyper macho, Putin's appeal in Southeast Asia. Al Jazeera, 2022-11-18. [dostęp 2022-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-11-19)].