Rynkówka

Rynkówka
wieś
Ilustracja
Pałac
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

starogardzki

Gmina

Smętowo Graniczne

Liczba ludności (2011)

261[1]

Strefa numeracyjna

58

Kod pocztowy

83-230[2]

Tablice rejestracyjne

GST

SIMC

0172327

Położenie na mapie gminy Smętowo Graniczne
Mapa konturowa gminy Smętowo Graniczne, na dole znajduje się punkt z opisem „Rynkówka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Rynkówka”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Rynkówka”
Położenie na mapie powiatu starogardzkiego
Mapa konturowa powiatu starogardzkiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Rynkówka”
Ziemia53°41′54″N 18°36′34″E/53,698333 18,609444[3]

Rynkówka – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Smętowo Graniczne.

W latach 1945–1975 miejscowość administracyjnie należała do tzw. dużego województwa gdańskiego, a w latach 1975–1998 do tzw. małego województwa gdańskiego.

Historia

Dawna siedziba rodziny Czapskich herbu Leliwa.

Zabytki

Według rejestru zabytków NID[4] na listę zabytków wpisany jest zespół pałacowy:

  • pałac, XV, XIX, nr rej.: A-854 z 15.01.1977
  • park, XVIII, 4 ćw. XIX, nr rej.: A-854 z 31.12.2013.

Neogotycki pałac z końca XIX wieku wzniesiony został w miejscu dawnego, XIV-wiecznego zamku obronnego krzyżackiego komtura z Gniewu. Budowla zawiera w sobie relikty dawnego zamku, takie jak gotyckie piwnice oraz część parteru, zachował się również układ fos. Pałac otoczony starodrzewem z licznymi pomnikami przyrody (kasztanowce, lipy drobnolistne, sosna wejmutka, graby, buki, platany)[5].

Pierwszy zamek w Rynkówce powstał za panowania Krzyżaków. W połowie XVI wieku, gdy właścicielem majątku w Rynkówce został kasztelan chełmiński Jerzy Czapski, na starych fundamentach pokrzyżackiego zamku zbudował dwór, a przy nim kaplicę. W ołtarzu kaplicy jedną z relikwii była głowa św. Felicjaty umieszczona w srebrnej puszce, a nad ołtarzem wisiał obraz Matki Boskiej Częstochowskiej. Wg legendy "...we śnie Matka Boska wyraziła swoje życzenie, by jej obraz został przeniesiony do kościoła w Lalkowach". W 1729 roku, obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, w uroczystym orszaku, został przeniesiony przez Czapskich do kościoła w Lalkowach. Po rozbiorach majątek przejęło państwo pruskie. W roku 1809 niemiecki właściciel Rynkówki Amtmann Nehring zlikwidował kaplicę.

W latach 80. XIX wieku we dworze wybuchł pożar, po którym pozostały tylko fundamenty. Właścicielem Rynkówki była w tym okresie rodzina von Plehn, która na ruinach dworu wzniosła nowy pałac w stylu neogotyckim. Posiada on narożne ryzality, arkadowy ganek i dekoracyjny fryz[6].

Linki zewnętrzne

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Wieś Rynkówka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-11-13], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1129 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 119338
  4. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 [dostęp 2022-01-07].
  5. ↑ Pałac w Rynkówce. [dostęp 2015-09-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  6. ↑ Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 341, ISBN 978-83-7495-133-3.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.