Rysunki naskalne w Tanum

Rysunki naskalne w Tanum[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Płaska skała Vitlycke
Państwo

 Szwecja

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I, III, IV

Numer ref.

557rev

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1994
na 18. sesji

Położenie na mapie Szwecji
Mapa konturowa Szwecji, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Rysunki naskalne w Tanum”
Ziemia58°42′04″N 11°20′28″E/58,701111 11,341111
Trzech mężczyzn podczas rytuału

Sztuka naskalna z Tanum – zespół petroglifów datowanych na epokę brązu, położony w gminie Tanum w zachodniej Szwecji w prowincji historycznej (landskap) Bohuslän.

Obszar występowania petroglifów, rozciągający się w rejonie miejscowości Tanumshede, został w 1994 r. wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO[1].

Największa w Skandynawii płaska skała z petroglifami z nordyckiej epoki brązu, Vitlyckehäll, położona jest na południe od Tanumshede. Została odkryta w 1972 r. przez Age Nilsena, który pierwotnie zamierzał rozsadzić ją przy użyciu materiałów wybuchowych podczas prac konstrukcyjnych.

Znanych jest w sumie około 3000 petroglifów z Tanum, rozmieszczonych w stu grupach. Koncentrują się one w pięciu wyraźnych skupiskach rozrzuconych na długości 25 km, w miejscu gdzie w epoce brązu przebiegała linia brzegowa fiordu. W sumie obszar występowania petroglifów ma powierzchnię 51 hektarów.

Ludzie z nordyckiej epoki brązu oraz z epoki żelaza byli wprawni w obróbce drewna, byli też niezłymi żeglarzami. (Datowanie epok zależy od regionu, w Skandynawii epoka brązu przypada na okres 1800 - 600 p.n.e.) Niektóre ryty skalne ukazują długie łodzie zwane "hjortspring", zdolne do transportu tuzina pasażerów. Wyryto również wozy czy też furmanki.

Jeden z rytów przedstawia myśliwego z łukiem, na innych również znajdują się sceny polowań. Niektóre przedstawione sceny dotyczą zajęć rolniczych. Jest przedstawiony człowiek przy pługu ciągniętym przez dwa woły, trzymający coś co może być konarem z wieloma gałęziami.

Ryty skalne mogą być zagrożone erozją z powodu zanieczyszczenia środowiska. Wbrew protestom części archeologów, zostały pomalowane na czerwono, by uczynić je lepiej widocznymi dla turystów.

Petroglify z Tanumshede

Przypisy

  1. ↑ Polski Komitet ds. UNESCO: Dziedzictwo kulturowe. Szwecja. [dostęp 2014-05-31]. (pol.).

Bibliografia

  • Coles, John, And On They Went ... Processions in Scandinavian Bronze Age rock carvings, Acta Archaeologica 74 (2003), 211–250.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.